Apollo i Marsjasz Z. Herberta

Współczesność

Poezja Zbigniewa Herberta

"Apollo i Marsjasz"

WPROWADZENIE

1. Zapoznaj się z biografią Zbigniewa Herberta.
2. W dostępnych źródłach informacji sprawdź i wyjasnij, czym jest "sztuka apollińska".
3. Zapoznaj się z mitem o Apollu i Marsjaszu. Wykonaj polecenia zamieszczone pod tekstem. Zadanie 4 wykonaj w zeszycie..

VS

Tycjan Apollo i Marsjasz

Juseppe de Ribera Apollo i Marsjasz

Scharakteryzujmy bohaterów obu tekstów kultury.

MARSJASZ

APOLLO

VS

W INNYCH TEKSTACH KULTURY

WEDŁUG MITOLOGII

W INNYCH TEKSTACH KULTURY

WEDŁUG MITOLOGII

ODSUMOWANIE

Na podstawie przytoczonych fragmentów zapisz wnioski interpretacyjne.

(...) Okrucieństwa zgłębić nie sposób. (...) Można je natomiast powodować, czyli: zadawać cierpienie. Takie zaś ustawienie perspektywy sprawia, że problemem zasadniczym jest to, czy poezja zdoła wyrazić cierpienie, tę niezniszczalną właściwość życia, tę najgłębszą treść podmiotowości człowieka, ujawniającą się najpełniej w samotności czy bezsilności. Taki mniej więcej jest temat wiersza o Apollinie i Marsjaszu. Wiersza, który pyta o "A" (krzyku Marsjasza), o pierwszą literę humanistycznego alfabetu, bez próby odczytania której nie istnieje odpowiedzialna poezja.

Jacek Brzozowski, Antyk Herberta

(...) W tekście przedstawieni zostali dwaj bohaterowie, ale uwagę wypowiadającego monolog liryczny przykuwa pokonany i torturowany Marsjasz. Nie dziwi to uwaznych czytelników Herberta, pamietają oni bowiem, że w poprzednim tomie zamieścił on wiersz " W drodze do Delf". jego bohaterem jest Apollo pochłonięty zabawą - nieco makabryczną - "głową Meduzy skurczoną i wyschniętą od starości". Powtarza też przewodnik muz zdanie, cieszące się powodzeniem w kilku epokach, choć jakże obce Herbertowi: "Sztukmistrz musi zgłębić okrucieństwo". Herbert dokonał opisu piękna krzyku bólu, w którym zawarte zostało "nieprzebrane bogactwo" storturowanego ciała (...).

Krzysztof Dybciak, W poszukiwaniu istoty i utraconych wartości.

(...) Cierpienie, choćby najokrutniejsze, i tortura, choćby najwymyślniejsza, zadawane mitologicznej postaci, zawsze działają na widza łagodniej niż tortury i cierpienia iluzyjne współczesne. Ale jednocześnie konwencja klasycyzmu, heroicznego teatru także nie obejmuje wszystkiego. To także pozór, także złudzenie. Nadaje wymiar podniosły, lecz prowadzi do innej iluzji - do iluzji, że świat da się zamknąć w ramy szlachetnej, wzniosłej mitologii, że historię da się zamknąć w takie ramy (...).

Jacek Łukasiewicz, Studium przedmiotu.

(...) Nie utożsamiając się z Apollinem, poeta nie utożsamia się zarazem - zdaniem krytyka - i z Marsjaszem; odrzucając apollińską harmonię, nie podejmuje wszakże "krzyku Marsjasza", lecz poniekąd staje z boku i ogranicza się - "z umiarem i spokojem" - do rejestracji własnych wrażeń (...).

Stanisław Barańczak, Uciekinier z utopii.

(...) wiersz (...) przy całej swojej wieloznaczności, jest niewątpliwie obroną tego, co prawdziwe, niedoskonałe, namacalne i ludzkie, przeciwko temu co "ozdobne", doskonałe, abstrakcyjne, boskie - obroną cierpienia Marsjasza przeciwko obojętności Apollina.

Stanisław Barańczak, Uciekinier z utopii.