Bolesti jednjaka

Iva Dimitrijević IV-4

Bolesti jednjaka

7. Divertikulum jednjaka

11. Razlike između nazogastrične i Blekmorove sonde

10. Blekmorova sonda ~ plasiranje

8. Ahalazija jednjaka

6. Karcinom jednjaka

5. Peptički ulkus jednjaka

4. Barrett-ov jednjak

3. Ezofagitis

2. Oboljenja

9. Variksi jednjaka

1. Uvod - jednjak

Sadržaj

Jednjak - Oesophagus

• mišićno - sluzokožni kanal, dug oko 25 cm
• nalazi se ispred kičmenog stuba [ između 6. vratnog i 11. grudnog pršljena]
• rad mišića jednjaka kontroliše n. vagus
• sluzokoža jednjaka je jako osetljiva na dejstvo kiselog sadržaja iz želuca

7. Variksi jednjaka

6. Ahalazija jednjaka

5. Divertikulum jednjaka

4. Karcinom

3. Peptički ulkus

2. Barrett-ov jednjak

1. Ezofagitis

Oboljenja

Simptomi ~ retrosternalni bol, disfagija i gorušicaDG~ anamneza, fizikalni pregled, endskopijaTh ~ tečna i kašasta hrana i korišćenje antacida

• Najčešći akutni oblik jeste korozivni, izazvan gutanjem korozivnih materija [ koncentrovana sirćetna kiselina, kamena so]
• Još može biti izazvan candidom [stare osobe, teški bolesnici, dugotrajna antibiotska th]
• Najčešći hronični oblik jeste refluksni, izazvan vraćanjem kiselog želudačnog soka [ obično kod hijatus hernije]

Ezofagitis

• zapaljenje sluzokože jednjaka
• uzroci mogu biti mehanički, hemijski ili infektivni agensi
• postoje 2 oblika ~ akutni i hronični

Barrett-ov jednjak

• stečeni defekt sluznice jednjaka u toku dužeg prisustva gastroezofagealnog refluksa
• ispoljen u vidu grizlica ili suženja
• Simptomi ~ disfagija, odinofagija, gorušica, regurgitacije, povraćanje...
• DG ~ anamneza, fizikalni, Rtg, ezofagoskopija, histopatološki pregled
• Th ~ konzervativno uz redovnu ezofagoskopiju, hirurško lečenje

Th ~ isto kao kod ulkusne bolesti želuca

Simptomi ~ bol, disfagija, hematemezis...

Peptički ulkus jednjaka

Nastaje usled stalne regurgitacije želudačnog sadržaja u donju trećinu jednjaka [ gde u završnom delu postoji želudačna sluzokoža].Može biti prisutan kod hijatus hernije, ezofagitisa, dugotrajne intubacije jednjaka...

• ređe se javlja nego ostali tumori digestivnog trakta
• češće se javlja kod muškaraca
• Adenokarcinom – nastaje iz ćelija koje luče mukus u sluznici jednjaka. Obično se javlja u donjim delovima jednjaka (distalnom jednjaku).
• Skvamocelularni karcinom – skvamozne ćelije su tanke, pljosnate ćelije koje oblažu unutrašnjost jednjaka, najučestaliji tip karcinoma ovog orana u svetu.
• Drugi retki tipovi karcinoma – sitnoćelijski karcinom, sarkom, limfom, melanom i horiokarcinom.

Karcinom jednjaka

klinička slika ~ disfagija, gubitak telesne težine, bol u medijastinumu, otežano vrenje, gorušica, kašljanje i promukao glasDG~ anamneza, fizikalni, barijumska radiografija, endoskopijaTh~ hirurško lečenje, hemoterapija, imunoterapija

• gastroezofagealna refluksna bolest (GERB)
• pušenje
• postojanje Baretovog jednjaka
• gojaznost
• preterana konzumacija alkohola
• refluks žuči
• ahalazija jednjaka
• nedovoljan unos voća i povrća
• zračna terapija u predelu grudnog koša ili gornjeg dela trbuha

Faktori rizika

~stečeni~kongenitalni tj. urođeni

~pravi~lažni

~pulzioni~trakcioni

Prema mehanizmu nastanka

Prema građi

Prema nastanku

~ džepasto proširenje lumena jednjaka, najčešće u gornjem predelu jednjaka

Divertikulum jednjaka

1] pulzioni nastaje kao posledica povećanja intralumenskog pritiska i širenja zida na mestu slabije muskulature

2] trakcioni nastaje zbog priraslica koje polaze od zida jednjaka prema susednim organima - u medijastinumu i povlače jednjak prema spolja

Klinička sika zavisi od lokalizacije, veličine ~ disfagija, regurgitacija, pojačano lučenje pljuvačke, bol, krvarenje

DG~ anamneza, fizikalni pregled, klinička slika, radiološka ispitivanja, endoskopijaTh~ ishrana < isključuje se kisela, ljuta hrana, hrana sa puno začina >, kod bolova i krvarenja daju se antibiotici, analgetici, hirurško lečenje kod težih stanja

Ahalazija jednjaka

~ je funkcionalni poremećaj jednjaka kada u toku gutanja izostaje opuštanje donjeg sfinktera jednjaka.~ nastaje zbog nervno-mišićne neusaglašenosti.~ najčešći faktori ~ virusi, bakterije, paraziti, toksične materije, metabolički poremećaji, oštećenje nerava...~ bolest se postepeno razvija

anamneza, fizikalni pregled, radioskopija, radiografija, endoskopija, patohistološki nalaz

~higijensko-dijetetski režim tj. uzimanje tečne, kašaste hrane~hirurško lečenje

DG

Th

nastaje naglo, disfagija, poraćanje, neprijatan zadah, vraćanje hrane, paradoksalna disfagija, bolovi u grudima, kašalj, gorušica...

klinička slika

Tipovi ahalazije jednjaka

• tip I kompletan gubitak peristaltike jednjaka
• tip II pritisak celom dužinom jednjaka < presurizacija >
• tp III spazmi jednjaka < vigorozna ahalazija >

Lečenje ~ plasiranje Blekmorove sonde, kasnije se endoskopski vrši sklerozacija, operativno < šantovi >,lekovi za smanjenje portne hipertenzije , leči se osnovno oboljenje

Variksi jednjaka

Klinička slika ~ krvarenje iz variksa, obilna hematemeza, melena, posthemoragijska anemija, šok.DG~ anamneza, fizikalni pregled, rendgenska ispivanja < uz pomoć barijumske kaše i angiografija> i endoskopske metode

Variksi jednjaka predstavljaju proširenje vena u njegovoj donjoj trećini.~ javljaju se najčeše kod obolelih od ciroze jetre~ vene jednjaka i gornjeg dela želuca se enormno šire i često pucaju

Blekmorova sonda

1. indikacija~ krvarenje iz jednjaka
2. ima 2 kafa
3. najduže može da stoji 72h

VS

Blekmorova sonda

1. indikacije~ aspiracija želudačnog sadržaja, ishrana pacijenta
2. nema kaf
3. najduže može da stoji 3-5 dana

Nazogastrična sonda

Hvala na pažnji!