HỆ TIÊU HÓA

Chương V: Tiêu Hóa

Bài 24: Tiêu hóa và các cơ quan tiêu hóa

Thức ăn và sự tiêu hóa

các chất ko bị biến đổi về mặt hóa học trong tiêu hóa

Tiêu Hóa

Các cơ quan Tiêu hóa

Các chất bị biến đổi về mặt hóa học trong tiêu hóa

Các cơ quan trong ống tiêu hóa

Những hoạt động trong quá trình tiêu hóa

Các tuyến tiêu hóa

Khái Niệm về hệ tiêu hóa và thức ăn

Hệ Tiêu hóa là một chuỗi các cơ quan tiêu hóa bắt đầu từ miệng và kết thúc ở hậu môn. Chúng hoạt đông và phối hợp nhịp nhàng với nhau làm nhiệm vụ vận chuyển, tiêu hóa của thức ăn, hấp thụ dinh dưỡng nuôi cơ thể và đào thải cặn bã ra ngoài

I-Thức ăn và sự tiêu hóa

- Quá trình tiêu hóa bao gồm các hoạt động: ăn và uống, vận chuyển thức ăn trong ống tiêu hóa, tiêu hóa thức ăn, hấp thụ các chất dinh dưỡng, thải phân. - Hoạt động tiêu hóa thực chất là biến đổi thức ăn thành các chất dinh dưỡng mà cơ thể có thể hấp thụ được qua thành ruột và thải bỏ các chất thừa không thể hấp thụ được.

- Thức ăn gồm chất vô cơ và chất hữu cơ

Sơ đồ khái quát về thức ăn và các hoạt động chủ yếu của quá trình tiêu hóa

Các chất trong thức ăn không bị biến đổi về mặt hoá học qua quá trình tiêu hoá là vitamin, nước và muối khoáng.

Sơ đồ khái quát về các hoạt động của quá trình tiêu hóa

Các chất trong thức ăn được biến đổi về mặt hoá học qua quá trình tiêu hoá là gluxit, lipit, prôtêin

Quá trình tiêu hoá bao gồm các hoạt động sau: + Ăn. + Đẩy thức ăn trong ống tiêu hoá. + Tiêu hoá (tiết dịch tiêu hoá, biến dổi lí học, biến đổi hoá học). + Hấp thụ chất dinh dưỡng. + Thải phân.

→ Vai trò của tiêu hóa: biến đổi thức ăn thành các chất dinh dưỡng mà cơ thể có thể hấp thụ được và thải các chất cặn bã ra ngoài.

II- Các cơ quan tiêu hóa

Cổ họng: Cổ họng là nơi tiếp nhận thức ăn từ miệng để đi xuống thực quản. Đây chỉ là cơ quan trung gian giúp vận chuyển thức ăn.

Thực quản: Thực quản nằm dưới cổ họng, là một ống dài có chức năng đưa thức ăn xuống dạ dày. Thực quản tạo những cơn nhu động co thắt để đẩy thức ăn xuống, đồng thời giữ thức ăn ở dạ dày không bị trào ngược lên bằng một “van” cơ học.

Túi mật: Đây là một túi nhỏ, nằm sát gan. có chiều dài khoảng 80 - 100mm. Túi mật có tác dụng co bóp đẩy dịch mật vào ống mật chủ, từ đó vào tá tràng và xuống ruột non, giúp tiêu hóa các chất béo. Túi mật có vai trò quan trọng trong hệ tiêu hóa của cơ thể.

Gan: Gan có vai trò quan trọng trong hệ tiêu hóa, giúp tổng hợp protein huyết tương, dự trữ glycogen và thải độc. Đây được ví như nhà máy hóa chất của cơ thể, đảm trách và điều hòa các phản ứng hóa sinh

Dạ dày là cơ quan quan trọng, nó được cấu tạo dạng một cái túi gồm rất nhiều cơ. Khi tiếp nhận thức ăn từ thực quản xuống, acid và enzyme sẽ được tiết ra, trộn lẫn với thức ăn để thủy phân các protein và dưỡng chất cần thiết.

Ruột non: Là nơi thức ăn sẽ tiếp tục được phân hủy, phá vỡ cấu trúc nhờ các enzyme tiết ra từ mật gan hoặc tuyến tụy, nhu động ruột giúp thức ăn di chuyển suốt cơ quan này, đồng thời trộn đều thức ăn với dịch tiêu hóa. Thức ăn qua ruột non tiếp tục được phân hủy tại tá tràng, sau đó dưỡng chất được hấp thụ tại hỗng tràng và hồi tràng trước khi chuyển vào máu.

Dạ dày

Đại tràng: Khi quá trình tiêu hóa, hấp thu dưỡng chất kết thúc, các chất còn lại không hấp thu được sẽ được chuyển xuống đại tràng ở dạng lỏng. Tại đây đại tràng tiếp tục hút nước từ dịch để chuyển chất thải thành dạng rắn, hay còn gọi là phân.

Trực tràng: Trực tràng nằm ngay dưới đại tràng. Khi phân được di chuyển xuống đây, các dây thần kinh đặc biệt sẽ bị kích thích, sau đó truyền tín hiệu đến vỏ đại não cho biết bạn cần đi đại tiện. Nếu muốn nhịn, cơ thắt và trực tràng sẽ điều chỉnh, tạm thời bỏ qua cảm giác muốn đi vệ sinh, phân tiếp tục được giữ lại tại đây.

Hậu Môn

Hậu môn là cơ quan cuối cùng của hệ tiêu hóa, được cấu tạo từ cơ sàn chậu và cơ thắt hậu môn. Chức năng của cơ quan này là lưu trữ và đào thải phân. Khi đi vệ sinh, hậu môn sẽ tiết dịch nhầy bôi trơn để phân có thể di chuyển dễ dàng khỏi cơ thể. Như vậy, tiêu hóa thức ăn ở con người là một quá trình dài, phức tạp với sự tham gia, phối hợp hoạt động của nhiều cơ quan trong cơ thể. Bất cứ vấn đề xảy ra ở một cơ quan nào của hệ tiêu hóa đều có thể ảnh hưởng, làm định trệ việc tiêu hóa thức ăn và hấp thu dưỡng chất.

-Các tuyến tiêu hóa:-Tuyển nước bọt - Tuyến vị - Tuyến tụy, gan, mật - Tuyến ruột

Các cơ quan trong ống tiêu hóa:-Khoang miệng+ Răng + Lưỡi -Họng -Thực quản -Dạ dày -Tá tràng -Ruột non -Ruột già (ruột thừa) -Ruột thẳng -Hậu môn

Tempor Labore

Ống tiêu hóa có chúc năng là nhận thức ăn, tiêu hóa nó để chiết xuất và hấp thụ năng lượng và chất dinh dưỡng, và thải bỏ lượng chất thải còn lại dưới dạng phân. Miệng, thực quản, dạ dày và ruột là một phần của đường tiêu hóa

Các tuyến tiêu hóa tham gia vào quá trình tiết enzyme tiêu hóa để phân giải thức ăn. Ngoài ra gan là nhà máy xử lý các chất. Tất cả các chất sau khi được hấp thu tại ruột sẽ theo tĩnh mạch mạc treo tràng trên đổ vào tĩnh mạch của gan, lúc này gan có trách nhiệm dự trữ chất dinh dưỡng và chuyển hóa độc tố cho cơ thể

thanks