Adam Mickiewicz

Adam Mickiewicz

Przyblizenie postaci wielkiego polskiego poety

Biografia

Podróż po Europie

Dzieciństwo i młodość

Śmierć

Więzienie i zesłanie

Pobyt w Paryżu i emigracja

• Urodzony 24 grudnia 1798 w Nowogródku (współcześnie tereny Litwy).
• Był synem Mikołaja Mickiewicza, adwokata sądowego w Nowogródku i komornika mińskiego, oraz Barbary z Majewskich. Miał dwóch braci - Aleksandra i Franciszka.
• W latach 1807–1815 uczęszczał do dominikańskiej szkoły powiatowej w Nowogródku, póżniej natomiast wyjechał do Wilna i tam studiował nauki humanistyczne -ukończył je w 1819 ze stopniem magistra.
• W czasie studiów, wraz ze swoją grupą przyjaciół założył Towarzystwo Filomatyczne
• Okres końca lat 20. XIX wieku był też świadkiem niespełnionej wielkiej młodzieńczej miłości Mickiewicza do Maryli Wereszczakówny. Młoda Maryla pochodziła z zamożnej i wpływowej szlachty litewskiej, zaś młody Adam ze szlachty zaściankowej. Mimo ich wzajemnego uczucia i przyjacielskich stosunków Mickiewicza z rodziną ukochanej, rodzice wymogli na niej wypełnienie wcześniej zawartych zaręczyn ze starszym mężczyzną.

Towarzystwo Filomatów

Związek Filomatów został założony 1 października 1817 r. przez studentów Uniwersytetu Wileńskiego. W momencie rozpoczęcia działalności przez to towarzystwo ich celem było głównie samokształcenie i praca nad własnym charakterem, później na spotkaniach zaczęli poruszać wątki społeczne, polityczne i co najważniejsze- patriotyczne.

Rozpoczęto także oddziaływać na resztę społeczeństwa, mając na celu ukształtowanie z ówczesnych młodych pokolenia, które w przyszłości podejmie walkę o niepodległość.

• W kwietni 1823 roku zostaje wydany II tomik poezji (Grażyna Dziady część II i IV)
• W pażdzierniuku tego samego roku Adam Mickiewicz wraz z kilkunastoma innymi członkami Związku Filaretów został aresztowany i osadzony w przerobionym na więzienie wileńskim klasztorze bazylianów. Podobnie jak innym zarzucano mu działalność w tajnym stowarzyszeniu, a takiej działalności od roku zabraniały władze carskie.
• Kwiecień 1824 za poręką Lelewela wychodzi z więzienia. Lipiec i sierpień spędza w Połądze, pod koniec wraca do Wilna aby 25 pażdziernika opuścić miasto by podróżować w kierunku dawnej granicy między Rosją a Wielkim Księstwem Litewskim. 6 listopada przybywa do Petersburga gdzie mieszka do lutego następnego roku. Poznaje tam dekabrystów Kondratija Rylejewa i Aleksandra Bestużewa
• 1825 zimę, wiosnę, lato spędził w Odessie. Przebywałtam do 12 listopada pracując w liceum Richelieugo. W lipcu i sierpniu odbył wycieczkę po Krymie (powstają sonety Krymskie)
• Potem trafił do najbardziej eleganckich salonów Moskwy i Petersburga, gdzie zabawiał rosyjskich arystokratów improwizacjami po francusku.
• Od połowy grudnia 1825 roku aż do połowy kwietnia 1828 przebywał w Moskwie
• 1826 rok ukazały się Sonetów,
• Od 1828 przebywał w Petersburgu do 1829 roku
• 1828 ukazuje się Konrad Walenrod, a Mickiewicz zawiera przyjażń z Marią Szymanowską i Józefem Olwzkiewiczem

Tablica upamiętniająca miejsce więzienia Mickiewicza w Wilnie przez zaborcę w latach 1823–1824

Mickiewicz improwizuje po francusku w moskiewskim salonie księżnej Zinaidy Wołkońskiej, na obrazie Grigorija Miasojedowa

Nagrobek na cmentarzu Montmoreny

• 1855 w marcu umiera Celina Mickiewiczowna, we wrześniu poeta wyjeżdża do Konstantynopola na polecenie księcia Adama Czartoryskiego
• 26 Listopada umiera w Konstantynopolu, podczas epidemii cholery, prawdopodobnie na tę chorobę, choć pojawiły się też sugestie, że mógł zostać otruty arszenikiem - przyczyna nie jest dokładnie znana
• Pochowany na cmentarzu Montmorency 21 stycznia 1856 roku
• 4 lipca 1890 prochy Adama Mickieiwcza złożono w osobnej krypcie w Katedrze na Wawelu w Polsce

Krypta Wieszczów Narodowych

• W maju 1829 poeta opuszca Rosję i płynie okrętem do Hamburga . W drodze do Rzymu zwiedza Berlin, Drezno, Pragę, Karlsbad, Weimar, południowe Niemcy, Szwajcarię, Mediolan wewnecję i Florencję. 1830 (trwa powstanie listopadowe) do maja przebywa w Rzymie potem odbywa wycieczkę do Neapolu i na Sycylię. Poznaje wówczas swoją miłość Ewę Henriettę Ankwiczównę. W sierpniu wyjeżdza do Szwajcarii gdzie poznaje Zygmunta Krasickiego ( powstaje wiersz Do matki Polki )
• 1831 od pażdziernika znowu przebywa w Rzymie, przez Genewę podróżuje do Paryża gdzie zabiega o pomoc dla powstańców. W połowie sierpnia odbywa podróż z Paryża do regionu poznańskiego
• 1832 pobyt w Poznańskiem i Dreźnie - pierwsza redakcja Dziadów części III. 1 sierpnia osiedla się na stałe w Paryżu, pracuje nad ostateczną wersją wyżej wymienionego utworu. Jesienią powstają Księgi narodu polskiego i pielgrzymstwa polskiego, w grudniu oba dziełą ukazują się drukiem w Paryżu.Rozpoczął pracę nad Panem Tadeuszem.
• 1833 w Szwajcarii opiekuje się chorym Stefanem Garczyńskim. Razem z nim przenosi się na południe Francji gdzie Garczyński umiera. Poeta wraca do Paryża i kontynuuje pracę nad Panem Tadeuszem
• 1834 jesienią ukazuje się druk Pana Tadeusza, w lipcu Adam Mickiewicz zawarł związek małżeńki z Celiną Szymanowską
• 1835 narodziny córki Marii
• 1836-37 pisanie Pierwszyhc wieków historii Polski i Dramatu francuskiego
• 1838 Narodziny syna Władysława. Poeta podejmuje starania o uzyskanie katedry literatury łacińskiej na Akademii w Lozannie. Choroba żony.
• 1839 cała rodzina Mickiewiczów przenosi się do Lozanny gdzie uzyskał stanowisko profesora w Akademii.

Czytelnicy utworu są na ogół przekonani, że więzienie było miejscem strasznym i budzącym grozę. Biograf Adama Mickiewicza, Piotr Chmielowski w monografii poświęconej poecie tak opisuje więzienne życie poety.: "Zycie więzienne zresztą nie było zbyt uciążliwem; komunikacya między uwięzionymi, lubo utrudniona, nie była jednak niemożliwa; pisywali do siebie, wychwalając każdy swoje więzienie i rozweselając się wzajemnie. We dnie wodzono ich przed komisyą, każdego pod strażą dwóch żołnierzy uzbrojonych w karabiny; tam starano się postrachem, podstępem, podchwytywaniem zeznań wymódz przyznanie się do winy; w nocy za to schodzono się i bawiono dość wesoło. U bazylianów „północ — mówił Ignacy Domejko — była dla nas wschodem słońca; zbieraliśmy się w celi Adama i aż do świtu przepędzaliśmy noce na rozmowie cichej, ale nie smutnej. Frejent przyrządzał herbatę i nas rozśmieszał. Kto dniem pierwej by zawołany na śledztwo, przynosił nowiny, jakie uzbiera w sali i na ulicy. "

Cela Konrada u Bazylianów w Wilnie

• 1840 Mickiewicz otrzymuje nominację na prof. Literatur słowiańskich w College de France
• 1841 nawrót choroby Celiny Mickiewiczowej. Pierwsze spotkianie z Andrzejem Towiańskim- mistykiem.
• 1842 obejmuje kierownictwo Koła Sprawy Bożej
• W latach od 1843-48 poeta pracuje w College de France, kieruje kołem, podróżuje do Szwajcarii i Włoch gdzie był na audiencii u papieża Piusa IX
• 1849 Mickiewicz jest redaktorem Trybuny
• 1852 nominacjana bibliotekarza w Bibliotece Arsenału

Wydanie Trybuny z 15 marca 1849 roku

Małżonka Mickiewicza spotkała się z niechęcią środowiska polskiej emigracji. Zarzucano jej rozrzutność, brak umiejętności gotowania, tendencje do dominacji w związku, niezrównoważenie psychiczne. W 1838 roku uznała się za wieszczkę, a także wcielenie Matki Bożej, odkupicielkę Polski, emigracji i Żydów. Twierdziła też, że posiada moc uzdrawiania, którą, w jej opinii z powodzeniem, wypróbowała na ciężko chorym Adolfie Zaleskim. Adam Mickiewicz początkowo sam opiekował się żoną, lecz gdy uznał, że jej stan psychiczny pogarsza się, oddał ją do szpitala dla obłąkanych w Vanves, gdzie kilkakrotnie przeszła terapię polegającą między innymi na straszeniu pacjentów, odmawianiu im snu czy też polewaniu zimną wodą. Uwolnił ją stamtąd Andrzej Towiański twierdząc, że dokonał jej cudownego uzdrowienia. Celina uwierzyła w jego zapewnienia o rzekomo odzyskanym zdrowiu psychicznym i do końca życia pozostała już pod wpływem jego oraz Koła Sprawy Bożej. Została pochowana na cmentarzu Père-Lachaise. Po ekshumowaniu jej zwłok przeniesiono je na cmentarz Les Champeaux w Montmorency. Grobowiec rodziny Mickiewiczów istnieje tam do dziś.

Celina Mickiewiczowa wraz z córkami

Ciekawostki

• Mickiewicz w ciągu całego życia przeprowaedził się ponad 40 razy
• Szczególnie w początkowym etapie swojej twórczości kiedy był pod wpływem literatury oświecenia pisał bajki np. Przyjaciele, Lis i kozieł, Osioł i pies
• Adam Mickiewicz poznał swoją o 14 lat młodszą żonę – Celinę Szymanowską w Rosji, jednak wtedy interesował się bardziej jej matką, która była słynną pianistką.
• W 1848 do Indeksu Ksiąg Zakazanych trafiły tzw. Prelekcje paryskie, cykl wykładów poświęconych literaturze słowiańskiej. Dlaczego? Dlatego że Mickiewicz krytykował Kościół Katolicki za m.i. sprzeniewierzenie się zasadom pierwotnego chrześcijaństwa
• W 2014 roku, rękopis „Pana Tadeusza” został wpisany na Polską Listę Krajową Programu UNESCO Pamięć Świata.
• Kiedy Mickiewicz miał pięć lat, spadł z dachu w wyniku czego stracił przytomność. Matka od razu poleciła go Najświętszej Panience, po czym odzyskał on przytomność. To zdarzenie zawarł w Inwokacji.

Dziękuje za uwagę!

źródło --> Adam Mickiewicz Konrad Górski PWN Warszawa 1989, Internet 31.10.2021