deszcz jesienny

temat

Budowanie nastroju w poezji - deszcz jesienny leopolda Staffa

po tej lekcji

Będziesz umiał wskazać środki poetyckie w utworze

Ocenisz, czy Deszcz jesienny można uznać za manifest dekadentyzmu.

Wskażesz w wierszu Leopolda Staffa Deszcz jesienny cechy postawy dekadenckiej.

Gracias

poeta trzech pokoleń

Leopold Staff1878-1957

1. urodzony w rodzinie mieszczańskiej
2. studiował prawo, filozofię i romanistykę
3. poeta, dramaturg, tłumacz (z języka niemieckiego, francuskiego, arabskiego)
4. debiut 1901: tom Sny o potędze
5. zwolennik klasycyzmu

dekadentyzm

postawa, która ukształtowała się pod koniec XIX wieku, charakteryzująca się pesymistycznym podejściem do rzeczywistości, przekonaniem o zmierzchu kultury i poszukiwaniem sposobów na zapełnienie odczuwanej pustki. Duży wpływ na rozwój dekadentyzmu miały filozofia Artura Schopenhauera.

z ilu strof składa się utwór?Czy wszystkie są takie same? Czy dostrzegasz jakąś powtarzalność?Ile jest głosek w każdym wersie?Jakie są rymy?Czy dostrzegasz jakąś powtarzalność w strofach 2 4 i 6?

budowa

system wersyfikacyjny charakteryzujący się stałą liczbą sylab w wersie oraz stałą liczbą regularnie rozłożonych akcentów

wiersz sylabotoniczny

Wskaż epitety. Jaką funkcję pełnią?MetaforyJaki nastrój dominuje w tym fragmencie? Co go buduje/podkreśla?

Wskaż następujące środki poetyckie: instrumentacja głoskowaonomatopejepowtórzenie wyliczenie. Zastanów się, jaką pełnią funckję.

refren

Przeanalizuj pozostałe strofy: Określ typ liryki. Powiedz, co jest tematem analizowanych strof - nadaj tytuły poszczególnym częściom

Pozostałe strofy

Co to jest mara? Jak są ukazane? Jaki to środek poetycki?Wypisz epitety - jaką tu pełnią funkcję?Co tak naprawdę mogą obrazować te mary? Czy jest to obraz realistyczny?

druga strofa

kierunek w poezji i sztukach plast., powstały we Francji i Belgii w 2. poł. XIX w. • świat poznawany zmysłami (materialny) jest złudą skrywającą prawdziwy, idealny świat, którego zmysłami i rozumem nie można zinterpretować (jak u Platona) • zamiast mówienia wprost – sugestie, odrealnione obrazy, oniryczne wizje; • często – synestezja (nakładanie się wrażeń wzrokowych i słuchowych) i muzyczność strofy; • poznawanie przez intuicję, emocje, podświadomość; • nastrojowość.

Symbolizm

Anafora - jakie tu pełni funkcje?O jakim aspekcie życia mówi tu podmiot liryczny?Jak w tym kontekście można odczytać dwie ostatnie strofy?

czwarta strofa

Szósta strofa

Wielokropki - jaką mają funkcję w całym utworze?Wkaż epitety i określ ich fukncje. Jak jest ukazany szatan?Co może symbolizować ogród?

Michaił Wrubel, Demon | 1890, Galeria Tretiakowska, Moskwa[za Paweł Domzalski]

Czy demon ukazany na obrazie Wrubla byłby adekwatną ilustracją szatana z wiersza Staffa? Uzasadnij swoje zdanie.

PARALELIZMSKŁADNIOWY

I smutków potwornych płomienne łzy płacze

Spaliły się dzieci... Jak ludzie w krąg płaczą...

deszcz= łzy

"A z oczu im lecą łzy...Rozpłacz płacze..."

Wpisz w tabeli, jakie cechy dekadenckiej postawy zostały wyrażone w Deszczu jesiennym, i zilustruj je cytatami z utworu.