Metody aktywizujące w nauczaniu

1

1

1

1

2

2

3

3

4

Skieruj kursor lub kliknij na numery i ikonki

Zespołowe, planowe działania uczniów pod opieką nauczyciela, w którym to działaniu sami członkowie zespołu wybierają temat i określają cel wspólnej pracy, planują etapy realizacji i biorą odpowiedzialność za wynik. Centrum Edukacji Obywatelskiej

Zespołowe, planowe działanie uczniów, mające na celu rozwiązanie konkretnego problemu, z zastosowaniem różnorodnych metod. Scholaris

Zespół osób uczących się samodzielnie inicjuje, planuje i wykonuje pewne przedsięwzięcie oraz ocenia jego wykonanie. (...) Najlepiej jeżeli źródłem projektu jest świat życia codziennego, a nie abstrakcyjna nauka. Punktem wyjścia jest jakaś sytuacja problemowa, zamierzenie, podjęcie jakiejś inicjatywy, wytyczenie celu, punktem dojścia zaś szeroko rozumiany projekt. Mirosław S. Szymański, O metodzie projektów: z historii, teorii i praktyki pewnej metody kształcenia (2000)

Metoda projektu uczniowskiego (MPU) polega na samodzielnej pracy uczniów w celu realizacji konkretnego i wieloetapowego przedsięwzięcia na podstawie wcześniej ustalonych założeń. Projekt to jednorazowe, unikalne przedsięwzięcie, mające ustalony początek i koniec, zmierzające do realizacji pewnego celu. Na projekt składa się ciąg działań powiązanych ze sobą, tworzących spójną całość. prezentacja T. Tokarza z "Lekcji Enter"

Całokształt działań grupy i prowadzącego, służących uczeniu się przez doświadczenie Bożena Kubiczek, Metody aktywizujące. Jak nauczać uczniów uczenia się?

Taki sposób nauczania, w którym nauczyciel nie przekazuje dzieciom gotowej wiedzy, lecz stwarza warunki do samodzielnego uczenia się Irena Dzierzgowska, Jak uczyć metodami aktywnymi

Wskazówki, sposoby działania, które pomogą ludziom:

• pogłębiać zainteresowanie wspólną sprawą,
• przyswoić bez trudu nową wiedzę,
• rozwinąć własne pomysły i idee,
• komunikować się,
• dyskutować i spierać na różne tematy,
• podjąć działania na rzecz własnej szkoły

Edyta Brudnik, Anna Moszyńska, Beata Owczarska, Ja i mój uczeń pracujemy aktywnie

CECHY DOBREGO PROJEKTU • ma jasno określone i możliwe do osiągnięcia cele; • daje uczniom i uczennicom możliwość nauczenia czegoś nowego w praktyce, często łączącego zagadnienia z różnych dziedzin; • jest dobrze rozplanowany w czasie – ustalone są terminy realizacji poszczególnych etapów i całości projektu; • zadania są jasno podzielone pomiędzy uczniów i uczennice zgodnie z ich zainteresowaniami, predyspozycjami i możliwościami; • zespół projektowy pracuje samodzielnie, korzystając tylko ze wsparcia i konsultacji nauczyciela – opiekuna projektu; • uczniowie i uczennice znają kryteria oceny, w miarę możliwości uczestniczą w ich ustalaniu; • rezultaty pracy są prezentowane publicznie (na forum klasy, szkoły lub w społeczności lokalnej). Katarzyna Sołtan-Młodożeniec: Metoda projektu edukacyjnego (2019)

Rola nauczyciela 1. Przygotuj inspirujące wprowadzenie, zachęcające uczniów do działania. 2. Poinformuj uczniów, na czym będzie polegać ich zadanie. Sformułuj polecenia dla grup, opisz produkty, które należy stworzyć. 3. Opisz proces - wskaż poszczególne kroki, służące wykonaniu zadania, sformułuj wskazówki dot. organizacji pracy. 4. Przygotuj źródła - listę linków do zasobów dostępnych w sieci, potrzebnych do rozwiązania poszczególnych zadań. 5. Poinformuj, jakie będą zasady ewaluacji. Określ punktację i sposób oceny wykonania zadań. 6. Opisz pożądane efekty pracy uczniów. Zawrzyj konkluzję zachęcającą do refleksji, rozszerzania i pogłębiania wiedzy. 7. Opcjonalnie: napisz wskazówki dla innych nauczycieli, którzy w przyszłości chcieliby skorzystać z tego projektu.

Rola nauczyciela 1. Wyjaśnij uczniom, na czym będzie polegać ich zadanie. Wskaż, czego oczekujesz. Podaj instrukcję i wskazówki. Poinformuj, jakie będą zasady oceniania. Określ czas na wykonanie zadania. 2. Przekaż uczniom namiary na materiały, na podstawie których przygotują się do wykonywania zadania. Możesz wykorzystać materiały dostępne w sieci lub stworzyć je samodzielnie. Pamiętaj, aby materiały były dopasowane do konkretnych odbiorców. 3. Stwórz przestrzeń, aby uczniowie mogli wykonać zadanie opierając się na informacjach uzyskanych na podstawie przekazanych im materiałów. 4. Omów pracę uczniów. Dokonaj ewaluacji. prezentacja T. Tokarza z "Lekcji Enter"

Rola nauczyciela 1. Podaj uczniom zagadnienie (temat) do przygotowania oraz określ, w jaki sposób mają go opracować (np. referat, prezentacja). 2. Poinformuj ich, że mogą przygotować się z pomocą dowolnych źródeł. Wyznacz czas na poszukanie informacji. 3. Stwórz przestrzeń w szkole, aby uczniowie mogli podzielić się, wymienić zdobytymi informacjami (np. poprzez referaty). 4. Zainicjuj zadanie (np. zadaj pytanie do dyskusji) podczas którego uczniowie będą mogli utrwalić zdobyte informacje. 5. Monitoruj pracę uczniów, skoryguj ewentualne błędy opierając się na własnej wiedzy. prezentacja T. Tokarza z "Lekcji Enter"

• Prezentacje Google
• Sway
• Padlet
• Wakelet
• Genial.ly
• Canva
• Flipgrid
• Bookcreator
• Google Sites
  • https://youtu.be/KsK4ZP1REkY
• Blogger
• Google Classroom

• Grafiki, infografiki, plakaty (Canva, Easel.ly)
• Multimedia (Lumen5, Kizoa, Genial.ly)
• Nagrywanie i montowanie filmów (MovieMaker, IMovie, HyperCam)
• Prezentacje (PowerPoint, Emaze, Prezi)

Zalety pracy metodą projektu:

• rozwija samodzielność,
• kształci umiejętność pracy w grupie
• rozwija myślenie twórcze
• umożliwia zaprezentowanie i zintegrowanie wiedzy z różnych dziedzin
• uwzględnia zainteresowania, uzdolnienia uczniów
• daje możliwość samooceny, wyrażania własnego zdania

https://szkolnictwo.pl/index.php?id=PU2411

Rola nauczyciela:

1. Inicjuj sytuacje problemowe, proponuj tematy i problemy do rozwiązania
2. Zachęcaj uczniów do zadawania pytań
3. Wspieraj uczniów, udzielaj im konsultacji
4. Pomagaj uczniom dobrać pomoce techniczne i dbaj o poprawność metodologiczną
5. Czuwaj nad całością projektu
6. Dokonaj ewaluacji

prezentacja T. Tokarza z "Lekcji Enter"

1. Faza wstępna MPU

• Wybór i określenie tematu
• Określenie celów projektu
• Analiza merytoryczna tematu

2. Analiza zasobów

• Analiza potrzebnych środków
• Analiza mocnych stron członków grupy
• Zaplanowanie etapów realizacji - opracowanie harmonogramu

3. Realizacja projektu

• Realizacja poszczególnych zadań
• Rejestrowanie wyników
• Zebranie wniosków i przygotowanie raportu

4. Podsumowanie

• Prezentacja wyników
• Ewaluacja
• Dyskusja o wynikach

Kompetencje społeczne: • uczą pracy w zespole, • poprawiają komunikację z innymi, • rozwijają poczucie wspólnoty, • uczą liczenia się ze zdaniem innych. Kompetencje osobiste: • kreatywność, • umiejętność rozwiązywania problemów, • otwartość, • umiejętność planowania, • dążenie do celu, • samodzielność, • odpowiedzialność, • umiejętność podejmowania decyzji. https://pedagogika-specjalna.edu.pl/warsztat-pracy/metody-pracy/metody-aktywizujace/

1. Rodzaj metody projektów zorientowanej na uczniowskie badania w oparciu o instrukcję umieszczoną na stronie internetowej.
2. Wyjściowym źródłem informacji w badaniach uczestników projektu jest Internet.
3. Należy podkreślić, że uczniowie poszukują informacji w sposób przemyślany i kontrolowany.
4. Jest odmianą projektu edukacyjnego badawczego o konkretnej strukturze.
5. Został opracowany w 1995 roku.
6. Wspomaga myślenie ucznia na wyższych poziomach taksonomii Blooma: analizy, syntezy i ewaluacji.
   • Uczniowie w oparciu o Internet zgłębiają zadaną tematykę, starają się weryfikować jakość uzyskiwanej informacji (także w oparciu o źródła pozainternetowe).
   • Pozyskane informacje i tworzone na ich podstawie struktury uczniowie gromadzą, redagują i przygotowują do prezentacji za pomocą elektronicznych narzędzi.

Istotą KW jest aktywne organizowanie i przyswajanie wiadomości przez uczniów przed lekcją. Uczniowie samodzielnie zbierają informacje, poszukują odniesień we własnej dotychczasowej wiedzy, w związku z tematem, który ma być ostatecznie omawiany na lekcji. Prof. St. Dylak - projekt "Kolegium Śniadeckich" https://www.edunews.pl/nowoczesna-edukacja/innowacje-w-edukacji/2330-strategia-wyprzedzajaca-tradycyjna-lekcje

1. Znalezienie gotowych materiałów w sieci
2. Przygotowanie własnych materiałów
3. Udostępnienie materiałów uczniom
4. Przygotowanie zadania

ad. 1

• Platformy z materiałami (epodreczniki.pl, Scholaris, Ninateka, edukator.pl)
• Zasoby Khan-Academy
• Biblioteka internetowa Wolne Lektury
• Kanały z filmami na YouTube (Naukowy bełkot, Nauka to Lubię, Sci-Fun, Chemia z panem Belfrem, Pi-Stacja, Historia na szybko)

ad. 2

• Grafiki, infografiki, plakaty (Canva, Easel.ly)
• Multimedia (Lumen5, Kizoa, Genial.ly)
• Nagrywanie i montowanie filmów (MovieMaker, IMovie, HyperCam)
• Prezentacje (PowerPoint, Emaze, Prezi)

ad. 3

• Platformy e-learningowe (epodreczniki.pl, Google Classroom, Edmodo)
• Witryny (Google Sites)
• Blogi (Blogger)
• Grafiki z hiperłączami (Genial.ly, Thinglink)
• Dyski online - chmurowe (Google Drive, Office365)

ad. 4

• Quizy, gry (Quizizz, LearningApps, Quizlet, Mentimeter)
• Quizy, Pokoje zagadek (Genial.ly, Google Forms)
• Gry terenowe (Actionbound)

Zadanie opisuje rezultat, jaki uczniowie mają osiągnąć, zawiera informacje o tym, co mają zrobić, ale nie powinno być szczegółową instrukcją. W opisie rezultatu należy stosować czasowniki operacyjne, wskazujące, jaką czynność uczeń powinien wykonać, odnoszące się do taksonomii celów. Proces to informacje o organizacji pracy (samodzielnie czy w grupach), o liczebności grup, podziale ról w grupach, okresie realizacji zadania. Zasady podziału na role i zadań dla poszczególnych członków zespołu. Błędem jest mieszanie procesu z zadaniami, co w głównej mierze dotyczy niewłaściwego zrozumienia założeń tych dwóch oddzielnych i zupełnie różnych etapów. Mianowicie proces stanowić ma opis relacji interpersonalnych pomiędzy członkami tworzącymi projekt, zaś zadania mają być opisem działań jakie mają podjąć członkowie zespołu. http://webquest-metoda.blogspot.com/

Podstawowe założenia konstruktywizmu

• Uczenie się jest aktywnym procesem, w którym znaczenia, indywidualną wiedzę buduje UCZEŃ na podstawie własnego doświadczenia i osobistej percepcji.
• To UCZEŃ sprawuje kontrolę nad własnym uczeniem się i konstruowaniem znaczeń.
• To UCZEŃ bierze odpowiedzialność za swoją edukację.

Wiedza jest odkrywana, reodkrywana, konstruowana i rekonstruowana przez UCZNIA. Nauczyciel przestaje być źródłem, transmiterem informacji, staje się przewodnikiem i doradcą. UCZNIOWIE mniej zapamiętują, więcej poszerzają swoje możliwości uczenia się rozumianego jako tworzenie indywidualnej wiedzy i umiejętności.

Zły WebQuest 1. Jeżeli jest raportem z konkretnych badań, instrukcją krok-po-kroku realizacji jakiejś procedury (np. matematycznej). Zmuszenie uczniów tylko do przetrawienia, opanowania, przetworzenia, streszczenia stron internetowych i zrobienia z nich prezentacji - nie wystarcza na dobry WebQuest. 2. Jeżeli jest serią zadań, ćwiczeń lub doświadczeń opartych na Internecie. Polecenie uczniom, aby się zapoznali z konkretną stroną WWW a potem wykonali konkretne ćwiczenie, potem z inną stroną - i wykonali następne ćwiczenie, niczym (oprócz nośnika) nie różnią się od zadań z podręcznikiem. Z definicji nie są WebQuestem. 3. Jeżeli nie jest oparty na realnych źródłach sieciowych, w tym znajdowanych samodzielnie przez uczniów. W takim przypadku zapewne jest zwykłą lekcją lub zadaniem, a tylko o mylnej nazwie. cyt. L. Hojnacki https://www.enauczanie.com/metody/wq/jaki

Ewa Czerniecka LSCDN Lublin 2021