allelopatia PRESENTATION

Zjawisko allelopatii w ogródku

Zuzanna Gądek IB

Co to jest allelopatia?

Allelopatia – to wzajemne oddziaływanie roślin na siebie, przyśpieszające lub hamujące wzrost i rozwój poprzez wydzielanie substancji chemicznych.

Allelopatię dzielimy na :

Allelopatia dodatnia: - po życie sieje się chabra - po rzepaku rumianek - po pszenicy kąkol - w ziemniakach łubin - cebule koło truskawek - dynię koło fasoli

Allelopatia ujemna: - pszenicę po jęczmieniu - mak po ziemniakach - wszystkie rośliny obok orzecha włoskiego

Zastosowanie allelopatii

Zjawisko allelopatii wykorzystuje się w zwalczaniu chwastów roślin uprawnych. Spotykanym w praktyce zabiegiem agrotechnicznym jest jesienny wysiew żyta z przeznaczeniem na przyoranie wiosną. Tego typu zabiegi w okresie wczesnowiosennym prowadzą do znacznego obniżenia biomasy chwastów. Dotyczy to chwastów takich jak komosa, palusznik, rzeżucha czy proso.

Allelopatia czyli substancja hamująca lub pobudzająca wzrost roślin

Substancje te, wydzielane poprzez żywy organizm roślinny lub uwalnianie podczas rozkładu jego resztek hamują lub pobudzają wzrost i kiełkowanie określonych roślin.

Przykłady allelopatii w ogrodzie

Rośliny mogą reagować między sobą w taki właśnie korzystny lub niekorzystny sposób, lub stanowić na przykład swoistą tarczę ochronną przeciwko szkodnikom i chorobom grzybowym.

• orzech włoski źle wpływa na wzrost roślin zlokalizowanych w bliskim jego sąsiedztwie
• kapusta źle wpływa na fasolę, pomidory, marchew, rzodkiewkę
• cebula, czosnek pospolity, mieczyki źle wpływają na fasolę
• koper źle wpływa na marchew
• pomidory źle wpływają na ogórki, ziemniaki, groch

Rośliny przeciw szkodnikom

W wielu przypadkach w nierównej walce z kretami, które skutecznie niszczą trawniki szczególnie wiosną pomogą aksamitka, bazylia, czosnek, rącznik pospolity i komosa, warto sadzić je więc na obrzeżach działki, aby kret nie miał ochoty wcale w kierunku naszej posesji się udawać, oraz w bliskim sąsiedztwie trawnika.

Przeciwko nicieniom, groźnym szkodnikom niszczącym korzenie roślin ozdobnych takich jak róże, ozdobne rośliny cebulowe, hortensje, budleje, czy jaśminowce chroni aksamitka, która skutecznie wabi te szkodniki i zatrzymuje je w swoich korzeniach. Przed nicieniami chroni także dalia ogrodowa, nagietek lekarski.

Substancje allelopatycznie aktywne

Stanowią zróżnicowaną grupę związków organicznych – od prostych gazów (np. cyjanowodór HCN) poprzez związki alifatyczne aż do wielkocząsteczkowych (taniny). Schemat wzajemnych oddziaływań między roślinami wyższymi i mikroorganizmami[4] Pod względem charakteru oddziaływania allelopatiny można podzielić na stymulatory bądź inhibitory. Podział ten nie jest ostry, gdyż związki stymulujące wzrost roślin mogą w wysokich stężeniach pełnić funkcję inhibitorów, jak również związki uważane za inhibitory w niskich stężeniach mogą powodować stymulację niektórych procesów.

Przykłady substancji allelopatycznych

• glikozydy cyjanogenne (amigdalina, prunazyna, duryna), które rozkładając się uwalniają bardzo toksyczny gaz – cyjanowodór
• amoniak
• Terpeny: α-pinen, β-pinen, kamfen, kamfora, cyneol, dipenten
• Kwasy organiczne: szczawiowy, octowy, bursztynowy, mrówkowy, mlekowy, propionowy, masłowy, krotonowy
• flawonoidy: kwercetyna, kempferol, myricetyna, florydzyna
• laktony: kwas parasorbowy, patulina
• Kwasowe związki fenolowe: kwas chlorogenowy, izochlorogenowy, p-kumarowy, ferulowy, syringowy, dihydroksybenzoesowy, wanilinowy
• taniny
• Chinony: juglon

dziękuję za uwagę

Strony z których czerpałam informacje: https://pl.wikipedia.org/wiki/Allelopatia https://zielonyogrodek.pl/pielegnacja/uprawa-roslin/5118-allelopatia-w-ogrodzie