Odmiany języka polskiego

Różny język

We współczesnym języku polskim możemy wyróżnić dwie odmiany polszczyzny: nieoficjalną i oficjalną.

Różne sytuacje,

Język polski – choć ma jedną gramatykę – pojawia się w kilku odmianach. Można by żartobliwie powiedzieć, że generalnie komunikacja w naszym kraju odbywa się po polsku, ale tak naprawdę Polacy mówią różnymi językami. Takie spostrzeżenie odnosi się do niezliczonych sytuacji komunikacyjnych, w których ludzie uczestniczą (jedne są oficjalne, inne – codzienne, zwyczajne) i do których dostosowują różne odmiany stylistyczne języka.

2

Oficjalna odmiana języka - używamy jej w sytuacjach formalnych, np. wygłaszając przemówienie podczas akademii, pisząc wypracowanie, rozmawiając z nauczycielem; szczególnie dba się tu o dobór słownictwa, używanie zwrotów grzecznościowych.

1

Nieoficjalna odmiana języka - używamy jej w trakcie swobodnej rozmowy z rówieśnikami i bliskimi dorosłymi; pojawiają się w niej wyrazy potoczne i zabarwione uczuciowo, np. cudowny psiak. W tej odmianie języka posługujemy się kolokwializmami, czyli wyrazami lub związkami frazeologicznymi o potocznym charakterze, np. gapić się w coś.

3

Zarówno odmiana oficjalna, jak i nieoficjalna może występować w wersji mówionej i pisanej.

Etykieta językowa to zbiór zasad dotyczących kulturalnego porozumiewania się. Chcąc okazać naszemu rozmówcy życzliwość i szacunek :

• używamy zwrotów i sformułowań grzecznościowych np.: proszę, dziękuję, dzień dobry, do widzenia, z poważaniem, z wyrazami szacunku, itp.
• stosujemy odpowiednie zwroty do adresata np.: Szanowna Pani, Moi Drodzy, itp.
• posługujemy się tytułami np.: panie profesorze, pani doktor, itp.
• dostosowujemy słownictwo do sytuacji, np.: Proszę przyjąć szczere wyrazy współczucia, Serdecznie dziękuję za okazaną pomoc, itp.

Język mówiony zazwyczaj ma cechy języka potocznego.

• Jest spontaniczny, niedbały, nieuporządkowany, wyrywkowy
• charakteryzują go krótsze, proste zdania (nierozbudowana składnia), kolokwialne słownictwoi wiele powtórzeń.

Język potoczny charakteryzuje się:

• prostym i konkretnym słownictwem nie podniosłym np.: dzięki zamiast dziękuję, sorki zamiast przepraszam, ładna bluzka zamiast zjawiskowe odzienie.
• występowaniem środków językowych wyrażających emocje: zdrobnień, zgrubień, wykrzykników, partykuł, np.: Ach, jakie ciężkie te siaty! Robaczku pokaż mamusi raczki!
• prostymi wypowiedzeniami takimi, jak równoważniki zdań, zdania pojedyncze, urwane wypowiedzi np.: Podjedziesz! Nieźle! Ogarnij się!
• obecnością stałych związków frazeologicznych, np.: Musiała wtrącić swoje trzy grosze.
• mniejszą dbałością o poprawność językową np.: Zjadłem loda zamiast Zjadłem lody.

Język pisany:– zazwyczaj oficjalny– przemyślany– staranny– uporządkowany– logiczny– dłuższe, złożone zdania (rozbudowana składnia)– elokwentne słownictwo– niewiele powtórzeń.