Wielkie Odkrycia Geograficzne

ŚLADEM WIELKICH ODRKYĆ GEOOGRAFICZNYCH...

Portugalscy i hiszpańscy kupcy pragnęli znaleźć nową drogę do Indii i Krajów Wschodu, aby sprowadzać stamtąd tanio towary poszukiwane w Europie. Szczególnie byli zainteresowani szlakami morskimi, ponieważ lądowe szlaki handlowe stały się drogie i niebezpieczne. Opanowali je Turcy, którzy nakładali wysokie opłaty na przewożone towary. Dzięki kupcom i podróżnikom wiedza geograficzna Europejczyków stawała się coraz bardziej rozległa. Opowieści o dalekich krajach pobudzały ich wyobraźnię.

Dlaczego Europejczycy jako pierwsi?

Bez nowoczesnych wynalazków dalekie podróże morskie nie byłyby możliwe. W XV wieku pojawiły się nowe konstrukcje statków – karawele i karaki, coraz dokładniejsze mapy oraz przyrządy nawigacyjne, pozwalające określić położenie na morzu, prędkość i kierunek żeglugi. Dzięki temu żeglarze mogli bezpiecznie oddalać się od brzegu.

ROZWÓJ

W XV wieku żeglarze z Europy wypływali coraz dalej na otwarty ocean. Przodowali w tym Portugalczycy, których do wypraw zachęcał książę Henryk Żeglarz. Celem odkrywców było znalezienie drogi morskiej do Indii. Przez wiele lat portugalskie statki pływały na południe wzdłuż wybrzeży Afryki, odkrywając nowe lądy i szukając drogi do Indii.

Droga do Indii...

Początki wyprawy Kolumba

Hiszpańska królowa Izabela wraz z mężem Ferdynandem zgodzili się częściowo sfinansować wyprawę włoskiego żeglarza Krzysztofa Kolumba, który obiecał znaleźć inną, krótszą niż portugalska, drogę do Indii. Kolumb był przekonany, że Ziemia jest okrągła. Postanowił więc skierować się na zachód przez Ocean Atlantycki i dotrzeć do Indii od drugiej strony. Zdaniem Kolumba do Indii można było dopłynąć w kilka tygodni, podczas gdy podróż wokół Afryki trwała około roku.

W 1492 roku wyprawa Kolumba, złożona z trzech okrętów, wypłynęła ,wyruszyła na zachód przez Ocean Atlantycki. Po dwóch miesiącach żeglugi żeglarzom udało się dotrzeć do nieznanego lądu, którą była wyspa Ameryki Środkowej San Salvador. Następnie dopłynął do wysp Kuba i Hispaniola . Kolumb był przekonany, że dopłynął do Indii, dlatego napotkanych tubylców (mieszkańców tych ziem) nazwał Indianami. Wielki żeglarz zorganizował jeszcze trzy inne wyprawy, podczas których odkrywał nowe zakątki Ameryki. Dopiero po latach okazało się, że Kolumb ze swoimi towarzyszami dopłynął nie do Indii, lecz do nowego, nieznanego w Europie kontynentu, który nazwano Ameryką.

Nowy ląd...

Pod koniec XV wieku portugalski żeglarz Vasco da Gama , płynąc wzdłuż wybrzeży Afryki, dotarł do Kalikatu w Indiach.

Droga morska do Indii

W 1519 roku Hiszpania zorganizowała wielką wyprawę, której dowódcą został doświadczony żeglarz Ferdynand Magellan. Na czele pięciu okrętów wyruszył z Hiszpanii w kierunku Ameryki, okrążył ją i wpłynął na Ocean Spokojny. Po wielomiesięcznej podróży przez Pacyfik dotarł do Azji. Tam zginął podczas bitwy z mieszkańcami Filipin. Reszta żeglarzy popłynęła dalej i przez Ocean Indyjski dotarła do Afryki, a po jej okrążeniu w 1522 roku, po trzech latach żeglugi, wróciła do Hiszpanii. Europejczycy przekonali się ostatecznie, że Ziemia nie jest płaska, lecz ma kształt kuli i można ją okrążyć.

Ziemia jest kulą!

Jeszcze przed wyprawą Kolumba, Portugalczyk Bartłomiej Diaz poszukiwał morskiej drogi do Indii. Płynął wzdłuż wybrzeży Afryki, aż dotarł w 1488 r. do południowego krańca tego kontynentu nazwanego Przylądkiem Dobrej Nadziei.

Przylądek Dobrej Nadziei

SKUTKI ODKRYĆ...

Na terenach nowo odkrytego przez Europejczyków kontynentu mieszkało wiele plemion indiańskich. Niektóre z nich wiodły koczowniczy tryb życia. Inne wiodły osiadły tryb życia, hodowały zwierzęta, uprawiały rośliny. W Ameryce Środkowej i Południowej Aztekowie, Majowie i Inkowie stworzyli dobrze zorganizowane państwa o wysokim stopniu rozwoju. Aztekowie byli znakomitymi matematykami, Majowie znali się na astronomii i opracowali kalendarz, który był dokładniejszy od kalendarza używanego w Europie. Inkowie potrafili przeprowadzać skomplikowane operacje chirurgiczne, czego nie umieli robić ówcześni Europejczycy. Mieszkańcy wszystkich trzech państw indiańskich stworzyli również swoje własne pisma i byli świetnymi budowniczymi. Inkowie swój olbrzymi kraj, położony w górach Andach, połączyli dzięki wybudowanej sieci dróg i mostom zawieszonym nad przepaściami. Na dużych wysokościach budowali również wspaniałe miasta. Aztekowie swoją stolicę Tenochtitlan zbudowali na sztucznej wyspie usypanej na ogromnym jeziorze. Licznymi zabytkami po cywilizacji Majów są kamienne świątynie, chętnie odwiedzane dziś przez turystów.

Nowy świat...

Zetknięcie się Indian z Europejczykami spowodowało, że mieszkańcy Ameryki zaczęli chorować na grypę, odrę i ospę – choroby, których dotąd nie znali. Ponieważ nie byli na nie uodpornieni, po zachorowaniu masowo umierali. Indianie byli zmuszani do morderczej pracy w kopalniach złota. Na podbitych terenach Hiszpanie rozpoczęli zakładanie wielkich plantacji bawełny i trzciny cukrowej, na których pracować musieli Indianie. Ciężka praca i choroby spowodowały, że miejscowa ludność szybko wymierała. Na jej miejsce do pracy zaczęto przywozić niewolników z Afryki.

Wyprawy morskie z XV i XVI wieku miały olbrzymi wpływ na dzieje Europy. Z odkrytych lądów sprowadzano ogromne ilości złota i srebra, co w dużym stopniu przyczyniło się do późniejszego rozwoju gospodarczego Starego Kontynentu. Europejczycy poznali smak nowych owoców i warzyw. Z Ameryki przywieziono do Europy: ziemniaki, pomidory, kukurydzę, paprykę, fasolę, ananasy, tytoń, indyki czy kakao, z którego Aztekowie potrafili wyrabiać czekoladę. Po podboju Ameryki na jej terenach zaczęto uprawiać trzcinę cukrową, a produkowany z niej cukier sprowadzano przede wszystkim do krajów europejskich. Z Azji do Europy trafiły: kawa, herbata, ryż czy przeróżne przyprawy, ale także jedwab, którego używano do szycia drogocennych strojów.

CIEKAWOSTKI

Dziękujemy za uwagę!