Want to create interactive content? It’s easy in Genially!

Get started free

Elegia o...[chłopcu polskim]- K. K. Baczyński (Lidia Nykiel)

Lidia Nykiel

Created on May 16, 2021

Start designing with a free template

Discover more than 1500 professional designs like these:

Transcript

"Elegia o... chłopcu [polskim]"- Krzysztof Kamil Baczyński

Śpiew z pożogi

Lekcja w klasie VIII SP

Lekcja :

04. Zmierzyć się ze złem.

01. Biografia poety.

02. Odczytanie wiersza.

05. Pieśń żałobna.

06. Zadanie domowe.

03. Świat potrzaskany.

BIOGRAFIA POETY

Zapoznaj się z inforamcjami dotyczącymi życia Krzysztofa Kamila Baczyńskiego. Ustal, które wydarzenia sytuują poetę w jednym szeregu z bohaterami "Kamieni na szaniec". Przypomnij sobie , co oznacza termin: pokolenie Kolumbów. Czy należał do niego K. K. Baczyński?

DZIECIŃSTWO

Urodził się 22 stycznia 1921 roku (lub 3 marca 1921 roku) w Warszawie. Za datę jego przyjścia na świat przyjmuje się tę podaną we wypisie z księgi parafialnej.

Krzyś z matką, Onex, lato 1929

Mały Krzyś Baczyński

Krzyś, ok. 1925 r.

Stefania Baczyńska z synem

Krzysztof Kamil z ojcem Stanisławem na zdjęciu z 1928r.

Krzysztof Kamil Baczyński z psem Fredem, ok. 1931-1932

Był synem krytyka literackiego Stanisława Baczyńskiego i nauczycielki Stefanii Zieleńczyk. Ojciec Krzysztofa był w przeszłości działaczem Legionów Polskich, a w późniejszym okresie służył jeszcze w Wojsku Polskim. Obydwoje rodzice wpajali młodemu Krzysztofowi miłość do ojczyzny i uczyli go patriotyzmu od najmłodszych lat.

SZKOŁA

W 1933 roku Baczyński rozpoczął naukę w warszawskim Gimnazjum im. Stefana Batorego.

Nie należał do prymusów, miał problemy z matematyką, doceniano jednak jego talent do „kawałów”. Fantastycznie naśladował profesorów i z zacięciem satyrycznym redagował własny dział w klasowym pisemku.

Państwowe Gimnazjum Męskie im. Stefana Batorego w Warszawie - Myśliwiecka 6

Już w czasie gimnazjalnym Baczyński odznaczał się wielkim znawstwem współczesnej mu literatury. Wiadomo, że fascynował się „Ferdydurke” Gombrowicza .Znał też ponadprzeciętnie literaturę francuską. W jego klasie uczyli się późniejsi żołnierze warszawskich Grup Szturmowych Szarych Szeregów: Tadeusz Zawadzki „Zośka”, Jan Bytnar „Rudy” i Maciej Aleksy Dawidowski „Alek”.

Tadeusz Zawadzki „Zośka”

Jan Bytnar „Rudy”

Maciej Aleksy Dawidowski „Alek”

W latach 1934-1935 był harcerzem działającej przy szkole 23. Warszawskiej Drużyny Harcerskiej „Pomarańczarnia”.

Krzysztof Kamil Baczyński "Krzyś"

Miał talent plastyczny, marzył, by zostać grafikiem i ilustratorem, jednak wojna pokrzyżowała plany.

Kilka prac K.K. Baczyńskiego

W czasie okupacji mieszkał z matką przy ul. Hołówki 3. Pomimo żydowskiego pochodzenia (Stefania Zieleńczyk pochodziła z asymilowanej rodziny warszawskich Żydów), zostali w mieszkaniu po stronie aryjskiej także po utworzeniu warszawskiego getta. Gdyby zostali zdemaskowani, najprawdopodobniej rozstrzelano by ich na miejscu.

Ulica Tadeusza Hołówki

Jesienią 1942 roku poszedł na studia polonistyczne, a dokładniej tajne komplety Uniwersytetu Warszawskiego, które kontynuował do 1943 roku.

BASIA

W 1941 roku Baczyński na konspiracyjnym odczycie z logiki poznał 19-letnią Barbarę Drapczyńską – szatynkę o ślicznym uśmiechu i lekko skośnych oczach. Dziewczyna podeszła do niego pierwsza – chciała poznać młodego poetę, którego wiersz "Serce jak obłok" dostała w odpisie od kolegi. Łatwo zaangażowała Krzysztofa w rozmowę, od razu pokazując swoje oczytanie i błyskotliwość. Pozwoliła odprowadzić się do domu.

Barbara Drapczyńska

ŚLUB

Barbara i Krzysztof Baczyńscy

Był pierwszy dzień grudnia, a czwartego Barbara miała imieniny. Zaprosiła Baczyńskiego na przyjęcie. „Znalazłem dziewczynę życia” – oświadczył matce Krzysztof, gdy tylko wrócił do domu. Nie przypuszczał, że Basia podobnie zwierzyła się tego wieczoru swojej matce. W nocy napisał dla niej pierwszy wiersz. Opatrzył go dedykacją "Dziwnej Barbarze dziwny wiersz dziwny Krzysztof". 3 czerwca 1942 roku Barbara i Krzysztof wzięli ślub w kościele Świętej Trójcy na Solcu.

Barbara Drapczyńska

WOJNA

W 1943 roku Baczyński porzucił studia polonistyczne, by poświęcić się konspiracji oraz poezji. Wstąpił do Harcerskich Grup Szturmowych – zalążka harcerskiego batalionu AK „Zośka”, do którego został później przydzielony. W mieszkaniu Baczyński miał skrytkę na broń. Ukończył konspiracyjną Szkołę Podchorążych Rezerwy Piechoty „Agricola”, dzięki czemu otrzymał stopień starszego strzelca podchorążego rezerwy piechoty. Baczyński działalność bojową rozpoczął w akcjach dywersyjnych. W 1944 roku brał udział w akcji wykolejania pociągu na odcinku Tłuszcz - Urle.

Barbara Drabczyńska

1 lipca 1944 roku, rozkazem dowódcy 2. kompanii batalionu „Zośka” pchor. Andrzeja Romockiego „Morro”, Baczyński został zwolniony z funkcji „z powodu małej przydatności w warunkach polowych” z jednoczesną prośbą o objęcie „nieoficjalnego stanowiska szefa prasowego kompanii”. Kilka dni później przeszedł do harcerskiego batalionu „Parasol”, gdzie został zastępcą dowódcy plutonów „Zośka” i „Parasol”. W „Parasolu” przyjął pseudonim „Krzyś”. 1 sierpnia 1944 roku wybuchło powstanie warszawskie. Zaskoczony i zdezorientowany Baczyński, nie mogąc się przedostać do swojej macierzystej jednostki, dołączył do walczących w Ratuszu. Wziął udział w zdobyciu pałacu Blanka, czyli urzędowej siedziby nazistowskiego starosty Warszawy.

Pałac Blanka

Barbara Drabczyńska

Krzysztof Kamil Baczyński w pałacu Blanka 4 sierpnia 1944, ok. godz. 16:00 pełnił posterunek w narożnym oknie na pierwszym piętrze budynku. Wychylił się i został śmiertelnie postrzelony w głowę przez strzelca wyborowego, ulokowanego prawdopodobnie w gmachu Teatru Wielkiego. Pogrzeb Baczyńskiego odbył się wieczorem tego samego dnia, na tyłach pałacu. Basia- żona Krzysztofa również zginęła w powstaniu warszawskim. Któregoś sierpniowego dnia wyszła na podwórze z piwnicy, w której się ukrywała. Usłyszała dźwięk spadającego pocisku rakietowego, który trafił w stojącą obok taflę szkła. Jeden ze szklanych odłamków trafił ją w głowę

ŚMIERĆ

Ruiny pałacu Blanka

Zmarła 1 września 1944 roku. Była w ciąży. W chwili śmierci ściskała w rękach tomik wierszy męża. Została pogrzebana na chodniku przy ulicy Siennej.

Barbara Drabczyńska

TWÓRCZOŚĆ

W okresie okupacji niemieckiej Baczyński ogłosił 4 tomiki poezji: • "Zamknięty echem" (lato 1940 roku) • "Dwie miłości" (jesień 1940 roku) • "Wiersze wybrane" (maj 1942 roku) • "Arkusz poetycki Nr 1" (1944 rok) i składkę "Śpiew z pożogi" (1944 rok) oraz wiele utworów w prasie konspiracyjnej. Jego wiersze pojawiły się także w antologiach poezji wydawanych konspiracyjnie, m.in. w "Pieśni niepodległej" (1942 rok) i "Słowie prawdziwym" (1942 rok). Uważa się, że dojrzałość poetycką osiągnął jesienią 1942 roku. Tworzył pod wieloma pseudonimami, m.in.: • „Jan Bugaj” • „Emil” • „Jan Krzyski” • „Krzysztof” • „Piotr Smugosz” • „Krzysztof Zieliński” • „Krzyś”.

Barbara Drabczyńska

Obejrzyj film o K.K. Baczyńskim

Pokolenie Kolumbów (również „pokolenie 1920”) – pokolenie literackie obejmujące pisarzy polskich urodzonych około roku 1920, dla których okres wchodzenia w dorosłość przypadł na lata II wojny światowej. To właśnie wojna była przeżyciem, które ukształtowało ich twórczość w największym stopniu.

02.

ODCZYTANIE WIERSZA

Przeczytaj uważnie wiersz, możesz wysłuchać recytacji i utworu muzycznego. Opisz swoje pierwsze wrażenia oraz określ ogólnie temat wiersza.

Krzysztof Kamil Baczyński Elegia o… [chłopcu polskim] Oddzielili cię, syneczku, od snów, co jak motyl drżą, haftowali ci, syneczku, smutne oczy rudą krwią, malowali krajobrazy w żółte ściegi pożóg, wyszywali wisielcami drzew płynące morze. Wyuczyli cię, syneczku, ziemi twej na pamięć gdyś jej ścieżki powycinał żelaznymi łzami. Odchowali cię w ciemności, odkarmili bochnem trwóg, przemierzyłeś po omacku najwstydliwsze z ludzkich dróg. I wyszedłeś, jasny synku, z czarną bronią w noc, i poczułeś, jak się jeży w dźwięku minut — zło. Zanim padłeś, jeszcze ziemię przeżegnałeś ręką. Czy to była kula, synku, czy to serce pękło?

zAPOZNAJ SIĘ

03.

ŚWIAT POTRZASKANY

Przedstaw realia ukazane w wierszu. Wskaż elementy związane z teraźniejszością i te, które są znakiem przeszłości. W jakich kolorach można by namalować każdy z tych światów?

TERAŹNIEJSZOŚĆ
PRZESZŁOŚĆ

Wyodrębnij poszczególne obrazy poetyckie i przeanalizuj je, budując skojarzenia wokół tworzących je słów. Wykorzystaj podany wzór.

Wzór
"haftowali ci, syneczku, smutne oczy rudą krwią"
widok długotrwałego cierpienia (ruda krew= zaschnięta) SKOJARZENIA NEGATYWNE śmierć, niebezpieczeństwo, groza, smutek, tragizm...
zapełnienie przestrzeni kolorami SKOJARZENIA POZYTYWNE bezpieczeństwo, bliskość, spokój, piękno...

Wpisz w odpowiednią rubrykę tabeli znaczenie każdego z elementów przytoczonych metafor.

Jakie jest poprawne dokończenie zdania? Wybierz spośród podanych: paralelizmy, porównania, kontrast, anafory Budując obrazy poetyckie, poeta wykorzystał:

kontrast.

04.

ZMIERZYĆ SIĘ ZE ZŁEM

Bohater utworu przemierzył "najwstydliwsze z ludzkich dróg". Powiedz, czego mógł doświadczyć.

Wskaż w utworze epitety. "I wyszedłeś, jasny synku, z czarną bronią w noc" Określ symboliczne znaczenie podkreślonych epitetów, wyjaśnij znaczenie zacytowanych słów.

Co w naszej kulturze oznacza gest krzyża skierowany do kogoś lub czegoś? Jak można rozumieć gest przeżegnania ziemi wykonany przez chłopca?

Zacytuj metaforę, która sugestywnie opisuje zetknięcie się chłopca ze złem. Powiedz, jakie były konsekwencje tego spotkania.

05.

PIEŚŃ ŻAŁOBNA

Bohater utworu przemierzył "najwstydliwsze z ludzkich dróg". Powiedz, czego mógł doświadczyć.

Uzupełnij notatkę na temat wiersza K. K. Baczyńskiego.

Bohater utworu przemierzył "najwstydliwsze z ludzkich dróg". Powiedz, czego mógł doświadczyć.

Wybierz właściwe informacje tak, aby utworzyć poprawną notatkę.

Bohater utworu przemierzył "najwstydliwsze z ludzkich dróg". Powiedz, czego mógł doświadczyć.

Zapoznaj się z definicją gatunku i określ nastrój utworu.

Bohater utworu przemierzył "najwstydliwsze z ludzkich dróg". Powiedz, czego mógł doświadczyć.

Elegia – utwór liryczny o treści poważnej, refleksyjny, utrzymany w tonie smutnego rozpamiętywania, rozważania lub skargi, dotyczący spraw osobistych lub problemów egzystencjalnych.

Wysłuchaj muzycznej interpretacji wiersza w wykonaniu zespołu Lao Che, przedstaw swój komentarz na temat tej interpretacji.

Bohater utworu przemierzył "najwstydliwsze z ludzkich dróg". Powiedz, czego mógł doświadczyć.

06.

ZADANIE DOMOWE

Bohater utworu przemierzył "najwstydliwsze z ludzkich dróg". Powiedz, czego mógł doświadczyć.

W obronie jakich wartości występuje poeta? Czemu się sprzeciwia? Sformułuj pisemne uniwersalne przesłanie utworu Baczyńskiego
Dziękuję za uwagę
Lidia Nykiel

Bohater utworu przemierzył "najwstydliwsze z ludzkich dróg". Powiedz, czego mógł doświadczyć.

Prezentację przygotowano z wykorzystaniem matereiałów wydawnictwa WSiP