smak, dotyk, węch 7

Zmysł powonienia, smaku i dotyku

Co to jest adaptacja zmysłu?Adaptacja sensoryczna- zmiana czułości receptora zmysłowego lub narządu zmysłu. Wzrost intensywności bodźca powoduje spadek wrażliwości i odwrotnie.

wrażliwość wzrasta

Kiedy narządy zmysłów są narażone na dostatecznie silne bodźce

pod wpływem słabych bodźców (lub ich braku)

wrażliwość spada

Podaj przykłady adaptacji zmysłowej -zmysłu dotyku -zmysłu smaku -zmysłu węchu -zmysłu wzroku -zmysł słuchu Wibracje

Podaj przykłady adaptacji zmysłowej -zmysłu dotyku

Adaptacja do wrażeń skórnych- nacisku i dotyku, następuje szybko: szybko przestajemy zauważać nacisk odzieży czy biżuterii (zegarków, bransoletek, pierścionków) na skórę. Eksperymenty wykazały, że po 3 sekundach odczucie nacisku stanowi zaledwie 1/5 siły, jaką wywierało bezpośrednio po dotknięciu.

Zmysł dotyku

Dla osób pozbawionych słuchu duże znaczenie mają doznania wibracyjne. Zdarzają się przypadki, gdy osoby niesłyszące potrafiły dostrzec muzykę, odróżnić jeden utwór od drugiego, położyć rękę na pokrywie instrumentu (na przykład fortepianu) lub siedzieć plecami do sceny, ponieważ ich plecy najlepiej odbierają wibracje powietrza.

Jeszcze ważniejsze są wrażenia wibracyjne u osób głuchoniewidomych - one za pomocą wrażeń wibracyjnych dostrzegają pukanie do drzwi, rozpoznają, kiedy ktoś wchodzi do pokoju, potrafią nawet rozpoznać znajomych po ich chodzie; na ulicy zauważają zbliżający się samochód z daleka - za pomocą wrażeń wibracyjnych. Wrażenia wibracyjne mają szczególne znaczenie w nauce mowy u osoby głuchoniemej. Niektóre drgania występujące podczas mowy są wychwytywane przez osoby niesłyszące, gdy dłoń przyłożona jest do szyi, ust, twarzy mówiącego, a także poprzez specjalne urządzenia - mikrofon, wzmacniacz i wibrator. Z niektórymi głuchoniewidomymi można rozmawiać z drugiego końca pokoju za pomocą alfabetu Morse'a lub pukając w ich stopy; czują wibracje i rozumieją wszystko, co jest im przekazywane

Podaj przykłady adaptacji zmysłowej -zmysłu smaku

Szybsza adaptacja zachodzi do substancji słodkich i słonych, wolniej do kwaśnych i gorzkich.

Podaj przykłady adaptacji zmysłowej -zmysłu węchu

Przykładem adaptacji może być przywykanie do zapachów. Nawet bardzo intensywne zapachy po pewnym czasie stają się niezauważalne, wystarczy jednak niewielki ruch powietrza aby zmysł się uaktywnił i zapach ponownie stał się wyczuwalny.

Szybkość adaptacji do zapachów zależy od jego składu chemicznego, stężenia substancji w powietrzu oraz czasu trwania. Na przykład całkowita adaptacja do zapachu jodu następuje po 50-60 sekundach, do zapachu kamfory - po 1,5 minuty. Aby w pełni przywrócić wrażliwość węchową, wymagana jest przerwa od 1 do 3 minut.

Podaj przykłady adaptacji zmysłowej -zmysłu węchu

Często wchodząc do nieznanego nam domu, najpierw czujemy jego zapach, ale z czasem zapach ten przestaje być przez nas odczuwany lub wchodząc z ulicy do słabo wentylowanego pomieszczenia w pierwszej chwili często czujemy nieprzyjemny zapach, ale też po kilku minutach przestaje być odczuwalny ...

Jeśli znajdziesz się w atmosferze silnego i nieprzyjemnego zapachu, początkowo wręcz nie do zniesienia, niedogodność tę przestaniesz odczuwać już po kilku minutach.

Personel sprzątający i inne osoby pracujące przy opróżnianiu śmietników, w fabrykach kleju rybnego, perfumeriach lub innych „niemożliwie pachnących” miejscach przez cały dzień mogą nie odczuwać dyskomfortu. Dowodzi to, że po relatywnie krótkim okresie intensywnej stymulacji nasz zmysł węchu reaguje słabnącą reakcją. Taką „zdolność adaptacji” można uważać za naturalny mechanizm ochronny

Podaj przykłady adaptacji zmysłowej -zmysłu słuchu

Słuch charakteryzuje się niskim stopniem adaptacji. Najbardziej przebadana jest adaptacja do siły bodźca dźwiękowego, w wyniku której następuje zmiana w percepcji głośności tego bodźca.

Podaj przykłady adaptacji zmysłowej -zmysłu wzroku

Zjawisko takie łatwo można zaobserwować w sali kinowej - bezpośrednio po wejściu w trakcie seansu, trudno dostrzec cokolwiek, jednak po pewnym czasie następuje adaptacja dodatnia wzroku i można dostrzec znacznie więcej szczegółów otoczenia.

Badania wykazały również, że wrażliwość oczu w ciemności nasila się 200 000 (!) razy. W przypadku nadmiernego oświetlenia następuje odruchowe przymykanie powiek, zwężenie źrenicy oraz zmniejszenie czułości receptorów siatkówki.

Iluzje optyczne czyli oszukujemy nasz mózg

Złudzenie optyczne – błędna interpretacja obrazu przez mózg pod wpływem kontrastu, cieni, użycia kolorów, które automatycznie wprowadzają mózg w błędny tok myślenia. Złudzenie wynika z mechanizmów działania percepcji, które zazwyczaj pomagają w postrzeganiu. Jednak w określonych warunkach mogą powodować tylko pozorne wrażenia.