Zależności pokarmowe

Zależności pokarmowe

Co to są zależności pokarmowe?

To zależności między gatunkami, w których jeden organizm jest pokarmem innego.

Np. mysz polna może być pokarmem myszołowa. A pokarmem myszy są m.in. ziarna pszenicy.

Poziomy troficzne

Organizmy, które pozyskują pokarm w podobny sposób, zajmują to samo miejsce w łańcuchach pokarmowych. Takie grupy organizmów nazywamy poziomami troficznymi

Producenci

konsumenci

destruenci

Uzysukją związki organiczne dzięki rozkładaniu martwej materii organicznej, czyli szczątków innych organizmów. Do grupy destruentów należy większość bakterii oraz grzybów.

Potrzebne związki organiczne uzyskują z innych organizmów. Konsumentami są organizmy cudzożywne, czyli zwierzęta, pasożytnicze rośliny, niektóre grzyby, bakterie oraz protisty.

Wytwarzają związki organiczne ze związków nieorganicznych. Producentami są autotrofy, do których zalicza się większość roślin, niektóre bakterie oraz część protistów

Łańcuch pokarmowy

Uporządkowany ciąg gatunków, w którym każdy organizm jest zjadany przez następny, nazywamy łańcuchem pokarmowym.

Łańcuch pokarmowy, którego pierwszym ogniwem są producenci, nazywamy łańcuchem spasania. Zwierzęta roślinożerne to konsumenci I rzędu, a drapieżniki to konsumenci II i dalszych rzędów.

Sieć pokarmowa w lesie

W przyrodzie jest niewiele organizmów, które odżywiają się jednym rodzajem pokarmu, dlatego poszczególne łańcuchy pokarmowe tworzą skomplikowaną sieć zależności, To samo zwierzę może występować na różnych poziomach troficznych, zależnie od tego, czym się żywi.

Równowaga ekosystemu

Stabilny i prawidłowo działający ekosystem znajduje się w stanie równowagi dynamicznej. Oznacza to, że liczba osobników i gatunków zajmujących określone poziomy troficzne utrzymuje się na względnie stałym poziomie.

Ekosystem jest utrzymywany w stanie równowagi dzięki procesom naturalnej regulacji. Procesy te są związane z oddziaływaniem jednych gatunków na inne. Na przykład o wielkości populacji roślinożerców decyduje dostępność pokarmu roślinnego oraz liczba drapieżników i pasożytów.

Zakłócenie równowagi ekosystemu

Do zakłocenia równowagi w ekosystemie może dojść wówczas, gdy choć jeden z jego elementów ulgnie trwałej zmianie. dzieje się tak w sytuacji gdy:

• do ekosystemu zostanie wprowadzony obcy gatunek

• z ekosystemu zniknie jeden z gatunków w nim wystęujących

zakłocenia równowagi ekosystemu

Ekosystemy, w których występuje duża liczba gatunków, są mniej narażone na zakłocenia równowagi. Wynika to z tego, że każdy poziom troficzny jest reprezentowany przez wiele gatunków. Dzięki temu, gdy spadnie liczebność np. jednego gatunku roślinożercy, drapieżnicy będą mogły polować na osobniki innych gatunków.

Szczególnie narażone na zakłocenia równowagi są ekosystemy sztuczne, które charakteryzują się małą liczbą gatunków, np. pola uprawne i plantacje leśne.Może tam dojść do wyniszczenia roślinności wskutek m.in. masowego pojawienia się owadów roślinożernych lub chorób pasożytniczych.

Brudnica mniszka

Kakapo

• To jedyna nielotna papuga na świecie. Występuje tylko w Nowej Zelandii. Zagrażają jej sprowadzone tam przez człowieka ssaki, takie jak psy i koty.

• Jest motylem, którego larwy żywią się igłami wielu gatunków drzew. Jej masowe pojawienie się jest szczególnie niebezpieczne dla lasów, w których dominują drzewa iglaste.

RÓWNOWAGA REGULOWANA PRZEZ LÓD

Niedźwiedzie polarne sprawniej poruszają się na lądzie niż w wodzie. Dlaego skuteczniej polują na foki zimą. Pokrywa lodowa ma wówczas dużą powierzchnię. Z kolei fokom łatwiej jest uciec przed nieźdzwiedziami latem, gdyż poruszają się w wodzie szybciej od nich. W skali roku szanse przetrwania obu gatunków są więc wyrównane.

Dziękuję za uwagę!

Joanna Kostkiewicz