RETROFUTURE

WIELCY LUDZIE NAUKI

MADE IN POLAND

Start

Index

Funk K.

Arctowski H.

Kopernik M.

Heweliusz

Bekker M. G.

Łukasiewicz I.

Hofmann J.

Czochralski J.

Maciejewski A.

Domeyko I.

Karpiński J.

Malinowski E.

Index

Manczarski S. F.

Skłodowska M.

Olszewski K.

Prószyński K.

Religa Z.

Henryk arctowski

polski geograf, geofizyk, geolog, meteorolog, glacjolog i podróżnik, związany z badaniami krajów polarnych.

W 1895 roku Arctowski poznał belgijskiego podróżnika, Adriena de Gerlache de Gomery'ego, przygotowującego się na wyprawę antarktyczną na statku Belgica.

Arctowski podjął przygotowania do wyprawy - kształcząc się dodatkowo w dziedzinach takich jak : geologia, oceanografia, metorologia, gracjologia.

W 1909 roku Arctowski wyjechał do Stanów Zjednoczonych, by uczestniczyć w rozstrzyganiu sporu dotyczącego pierwszeństwa w dotarciu do bieguna północnego przez Fredericka Cooka i Roberta Peary.

Stacja Polarna IM. henryka arctowskiego

Stacja rozpoczęła działalność 26 lutego 1977 roku i funkcjonuje nieprzerwanie do chwili obecnej. Patronem Stacji został polski badacz polarny Henryk Arctowski uczestnik pierwszej naukowej wyprawy do Antarktyki na statku „Belgica” (1897-1899).

"Belgica" statek, który zdobył Antarktydę.

„Belgica” została zbudowana pod nazwą „Patria” w 1884 w Svelvik w Norwegii i początkowo służyła jako statek wielorybniczy. W 1896 kupił ją Adrien de Gerlache, który organizował wielką ekspedycję badawczą w rejon Antarktyki. Nadał jej nazwę „Belgica”, która pochodziła od nazwy rzymskiej prowincji Gallia Belgica.

Mieczysław G. Bekker

Terramechnik, inżynier i współtwórca pojazdu LRV (Lunar Rover Vehicle), który w programie Apollo wyładował na Księżycu.

Absolwent I Liceum Ogólnokształcącego w Koninie oraz wydziału mechanicznego Politechniki Warszawskiej

Jednym z najsłynniejszych osiągnięć Bekkera były prace nad pojazdem księżycowym w latach 60. XX wieku w ramach programu kosmicznego Apollo.

Lunar Rover Vehicle został skonstruowany na podstawie rozwiązań technologicznych, których autorem był Profesor Bekker.

Pojazd został wykonany przez koncern General Motors przy współpracy z zakładami Boeinga. Profesor Bekker był autorem całości rozwiązań technicznych.

Lunar Rover Vehicle

Nauka. to lubię.

Jan czochralski

polski chemik, metaloznawca, wynalazca powszechnie stosowanej metody otrzymywania monokryształów krzemu

Najbardziej znanym dokonaniem Jana Czochralskiego jest metoda pomiaru szybkości krystalizacji metali. Pochłonięty pracą naukowiec podobno przez przypadek włożył stalówkę pióra nie do kałamarza, a do tygla ze stopioną cyną. Po wyjęciu pióra zauważył, że ze stalówki zwisa cynowy drucik. Czochralski odkrył wtedy, że ten drucik jest monokryształem (pojedynczym kryształem).

Interesował się chemią. W wieku 16 lat rozpoczął pracę w aptece w Krotoszynie, gdzie prowadził eksperymenty naukowe w dziedzinie chemii.

Objął posadę profesora na Wydziale Chemii Politechniki Warszawskiej, wcześniej otrzymawszy doktorat honoris causa.

Jan Czochralski – niedoceniony geniusz z Polski

• Jan Czochralski urodził się 23 października 1885 roku w Kcyni, małym miasteczku w zaborze pruskim, niedaleko Bydgoszczy
• W 1925 roku Czochralski został przewodniczącym Zarządu Głównego Niemieckiego Towarzystwa Metaloznawczego.
• Polskim uczonym zainteresował się Henry Ford, założyciel słynnego koncernu samochodowego.

Jan Czochralski - Pocztówki z życia

Ignacy Domeyko

Polski geolog, mineralog, inżynier górnictwa, meteorolog, badacz Ameryki Południowej Pierwowzór Żegoty z III części "Dziadów" Adama Mickiewicza.

Wyjechał do Chile, gdzie prowadził prace badawcze i wykłady z mineralogii i górnictwa. Nie mógł wrócić do Polski ze względu na udział w powstaniu listopadowym.

Oprócz odkrycia pokładów węgla kamiennego i żył złota, Domeyko odnalazł złoża saletry na pustyni Atakama. Istotne były również badania odnośnie wód mineralnych.

Ignacy Domeyko jest autorem ponad 130 prac naukowych w czterech językach – polskim, hiszpańskim, niemieckim i francuskim.

Więcej ciekawostek

Czy wiesz, że ...

Postać Domeyki jest bardzo ciekawa, a te artykuły pomogą poznać jego osobę : Dlaczego jest wielbiony przez Amerykanów? Coś o podróżach i życiu prywatnym

* Ignacy Domeyko wyjechał do Chile za namową Adama Mickiewicza! A skoro już mowa o tym wybitnym poecie - Maryla Wereszczakówna, cioteczna siostra Domeyki była wielką i nieszczęśliwą miłością Mickiewicza. * W podróży do Chile Domeyko oprócz osobistych bagaży wiózł ze sobą ponad 500 kilogramów zakupionego we Francji sprzętu laboratoryjnego.

kazimierz funk

Polski biochemik i twórca nauki o witaminach,Odkrywca "eliksiru życia"

Odkrył i wyodrębnił pierwszą witaminę, B1 (tiaminę) z otrąb ryżowych, co pozwoliło na jej wykrycie w innych pokarmach.

Zajmował się leczniem chorych na awitaminozy oraz przewidywał, że brak witamin może powodować inne choroby takie jak szkorbut, pelagra czy krzywica.

Rok 1911

Prowadził badania nad nieznaną wcześniej przyczyną choroby beri-beri.Jest autorem terminu witamina oraz zapoczątkował naukę zajmującą się tymi substancjami.

Magik biochemii

Kronika wypadków, które składały się na przełomowe odkrycia w tej dziedzinie nauki to tylko cząstka, dzięki której Polak dokonał znaczących i przełomowych odkryć. Głównym czynnikiem, który doprowadził do sukcesu była zdecydowanie determinacja oraz nieodparta chęć poszerzania swojej wiedzy. Pomimo, iż był czterokrotnie nominowany do nagrody Nobla to nie otrzymał jej, lecz waga jego osiągnięć przetrwała do dziś.

Filmy wideo

Polak, który zmienił nasze spojrzenie na odżywianie.

Naukowiec z niezwykłym oddaniem dla nauki.

jaN heweliusz

gdański astronom, matematyk i konstruktor

W 1640 r. założył swoje obserwatorium na dachach kamienic przy ulicy Korzennej w Gdańsku. Było to ówcześnie największe i najlepiej wyposażone miejsce tego typu w Europie.

Heweliusz ożenił się dwukrotnie. Jego pierwsza żona – Katarzyna Rebeschke wniosła do posagu kolejny browar i kamienice, na dachach których Heweliusz zbudował swoje obserwatorium.

Jan był synem niemieckojęzycznych gdańskich browarników. Odziedziczony po ojcu browar stanowił w późniejszym czasie jego źródło utrzymania i pozwolił na swobodną pracę naukową.

Historia Jana Heweliusza

Józef hofmann

wybitny polski pianista, kompozytor, wirtuoz fortepianu, pedagog oraz wynalazca

Hofmana śmiało można nazwać wynalazcą z duszą artysty. Jego inwencję wynalazczą pobudzała miłość do muzyki. Wahadłowy ruch wskazówki metronomu był inspiracją do stworzenia wycieraczek samochodowych czyli jednego z bardziej znanych wynalazków wirtuoza.

Wynalazki opierały się na zainteresowaniach pianisty czyli głównie na motoryzacji i muzyce. Zaprojektował specjalny instrument z węższymi klawiszami, przedłużacz do pedałów fortepianu a także wynalazł regulację wysokości taboretu..

Opatentował on ponad 70 wynalazków, a w wieku 25 lat skonstruował pierwszy automobil, którym zwiedził Europę. Jego najbardziej znanym wynalazkiem są wycieraczki samochodowe, które zyskały uznanie pracowników zakładów Forda, gdzie zaczęła się jego masowa produkcja. Poza tym wynalazł resory, które miały za zadanie podnieść komfort jazdy, zderzaki sprężynowe i pneumatyczne amortyzatory.

ŻYCIORYS

Józef Hofman urodził się 20 stycznia w 1876 roku w Krakowie, zmarł 16 lutego w 1957 roku w Los Angeles. Józef był wybitnym polskim pianistą, kompozytorem, wirtuozem fortepianu, pedagogiem oraz wynalazcą. Bardzo wcześnie rozpoczął naukę gry na fortepianie, zaledwie w wieku 3 lat. Na samym początku uczył się od siostry Wandy, ciotki, a później od ojca Kazimierza Hofmanna, który sam był świetnym pianistą. Już jako ośmiolatek dawał koncerty przed publicznością warszawską, jako dziesięciolatek bawił publiczność wielu krajów europejskich, a rok później także amerykańską.

Rozgłos, jaki zyskał swymi koncertami, sprawił, że król nici Alfred Corning Clark ufundował mu stypendium, z jednym zastrzeżeniem, aby Hofmann nie występował publicznie przed ukończeniem osiemnastego roku życia. 50 tys. dolarów Clarka przyczyniło się nie tylko do muzycznej edukacji chłopca. Równolegle z muzyką pasjonował się przedmiotami ścisłymi: matematyką, fizyką i chemią.

więcej

więcej

Jacek karpiński

Polski inżynier, wynalazca, elektronik i informatyk

Stworzył minikomputer - K-202, wyprzedzający konkurentów o około 10 lat.

Wynalazł też maszynę przewidującą długoterminową prognozę pogody i urządenie analizujące równania różyczkowe.

Zaprojektował sterowanego głosem robota i skaner do wyczytywania tekstu. Z powodów finansowych nie udało się zrealizować żadnego pomysłu.

ViDEOS

MIKOŁAJ KOPERNIK

polski polihistor: prawnik, urzędnik, dyplomata, lekarz i niższy duchowny katolicki, doktor prawa kanonicznego, zajmujący się również astronomią i astrologią, matematyką, ekonomią, strategią wojskową, kartografią oraz filologią.

W swoim przełomowym dziele De Revolutionibus Orbium Coelestium (O obrotach sfer niebieskich) Kopernik zawarł wykład heliocentrycznej i heliostatycznej budowy wszechświata. Nie było to nowe odkrycie, jednak dopiero dzieło polskiego astronoma wywołało rewolucję naukową, zwaną przewrotem kopernikańskim.

Kopernik to również tłumacz bizantyjskiego pisarza Teofilakta Symokatty na język łaciński, autor łacińskiego poematu Septem Sidera (Siedem Gwiazd) oraz map Warmii i innych terenów Prus.

Teoria heliocentryczna to nie jedyne osiągnięcie polskiego naukowca, sformułował też tzw. twierdzenie Kopernika w dziedzinie geometrii. Do odkryć Polaka zalicza się również ekonomiczne prawo Kopernika-Greshama, które sprowadza się do zasady, że „gorszy pieniądz wypiera lepszy”. Zawarł je w Monetae cudendae ratio (Traktat o monetach).

CIEKAWE MATERIAŁY

Kopernik jako człowiek renesansu

DNA z włosa, a portret z czaszki

Astronom, lekarz, matematyk

Muzeum Dom Mikołaja Kopernika

Ignacy łukasiewicz

farmaceuta, pionier przemysłu naftowego , założyciel pierwszej na świecie kopalni ropy naftowej

Skonstruował pierwszą lampę naftową w 1853 we Lwowie. Była efektem prac nad destylacją ropy naftowej.

Był również wielkim społecznikiem. Propagował zakładanie sadów, budowę dróg i mostów, szkół, szpitali itd., finansując wiele inicjatyw z własnej kieszeni.

Za działalność charytatywną papież Pius IX w 1873 roku nadał mu tytuł Szambelana Papieskiego i odznaczył Orderem Św. Grzegorza. Walczył z biedą i alkoholizmem w regionie, tworzył kasy zapomogowe i fundusze emerytalne.

VS

łukasiewicz w Akcji

"Polacy Inspirują"

"Być jak Ignacy"

ADAM MACIEJEWSKI

CHirurg, który dokonał pierwszego Udanego przeszczepu twarzy

Lekarz ze swoim zespołem z Gliwic w 2013 roku przeprowadził pierwszy, trwający 27 godzin przeszczep twarzy ratujący życie w Polsce.

Przeszczep wykonany przez doktora, który ma na swoim koncie wiele pomyślnie zakończonych operacji, został uznany za najlepszy na świecie przez Amerykańskie Towarzystwo Chirurgii Rekonstrukcyjnej i Mikronaczyniowej.

Ta operacja jest godna uwagi, ponieważ poszkodowany nie przeżyłby bez niej, z powodu rozległych obrażeń i dużego ryzyka infekcji.

PROF. ADAM MACIEJEWSKI: LUDZKIE CIAŁO WCIĄŻ PEŁNE TAJEMNIC

ciekawostki

Wywiad z prof. dr hab. n. med. Adamem Maciejewskim

Pierwszy przeszczep twarzy w Polsce

Ernest malinowski

Inżynier drogowy i kolejowy budowniczy centralnej kolei transandyjskiej

Żył w latach 1818 - 1899. Urodzony na Wołyniu, zmarł w Limie w Peru. Powstaniec listopadowy, oficer Korpusu Inżynierów. Emigrant. Budowniczy kolei transandyjskiej.

Organizował wyższą uczelnię techniczną w Peru. Założył Sociedad Geografica de Lima (Towarzystwo Geograficzne), Club Nacional - instytucję o charakterze polityczno-patriotycznym, oraz Towarzystwo Sztuk Pięknych.

W roku 1852, po podpisaniu kontraktu na stanowisko inżyniera rządowego, trafił do Peru pozbawionego infrastruktury komunikacyjnej. Malinowski poświęcił się tam projektowaniu i budowie dróg, mostów i linii kolejowych.

kolej transandyjska

W sumie wykuto 63 tunele o długości ponad 6km, zbudowano kilkadziesiąt mostów i wiaduktów o łącznej długości 2 kilometrów.

Stefan manczarski

Inżynier, uczony i wynalazca Konstruktor m.in. prototypu magnetowidu

Najważniejszy wynalazek skonstruował w 1929 r., był to prototyp magnetowidu. Obrazy mogły być zapisywane na obracających się metalowych płytach. Wynalazek prezentuje na Powszechnej Wystawie Krajowej w Poznaniu

Przeprowadził pierwszą w Polsce transmisję telewizyjną, nadając obraz złożony z 36 linii, zapisany na metalowych płytach. Był to prototyp magnetowidu.

Wybitny polski radioelektronik, swoim wynalazkiem skutecznie utrudnił okupantowi namierzanie polskich radiostacji konspiracyjnych – także tej, którą sam skonstruował podczas Powstania Warszawskiego

ciekawostki

Naukowcy i inżynierowie polscy w walce z Niemcami 1939–1945: Stefan Manczarski

Schemat odbiornika Manczarskiego

Karol olszewski

Fizyk i chemik, profesor Uniwersytetu Jagiellońskiego, pionier kriogeniki

Karol Olszewski znał techniki skraplania gazów i chemiczną stronę ich wytwarzania. Posiadał również talent inżynierski.

Osiągnął sukces korzystając z doświadczeń swoich poprzedników, stosując własne oryginalne rozwiązania (m. in. jako środek oziębiający zastosowali etylen parujący w próżni przy temperaturze -136 st. C) .

5 kwietnia 1883 r. uczeni z Uniwersytetu Jagielońskiego- Karol Olszewski i Zygmunt Wróblewski po raz pierwszy w historii ujrzeli skroplony tlen, a kilka dni potem, 13 kwietnia - ciekły azot.

technologia, która zachwyciła cały świat

Kazimierz prószyński

przędsiębiorca , reżyser oraz wynalazca Konstruktor pionierskich aparatów kinematograficznych oraz kamer filmowych. Pionier kinematografii.

Od roku 1893 eksperymentował z kinematografią. Jego pierwszym dziełem był pleograf zbudowany w roku 1894. Warto tutaj wspomnieć, że stało się to zanim bracia Lumière zgłosili swój patent. W roku 1899 Prószyński zademonstrował ulepszoną wersję nazwaną bipleograf, gdzie wyświetlane były jednocześnie dwie taśmy, dzięki czemu prawie całkowicie zredukował migotanie przy odtwarzaniu filmu.

Pod koniec 1908 roku Prószyński przenosi się do Paryża, gdzie kolejny jego wynalazek: projektor, został oceniony niezwykle pozytywnie przez francuską Akademię Nauk. Zastosowana w nim migawka trójlistkowa redukująca migotanie jest stosowana w zasadzie po dziś dzień.

Następnym jego wynalazkiem, który powstał w latach 1907-1910 była pierwsza w świecie ręczna filmowa kamera zdjęciowa tzw. aeroskop, która odtąd pozwalała wykonywać zdjęcia filmowe w dowolnym miejscu i czasie, a w dodatku szybko zmieniać miejsca filmowania.

Lorem ipsum dolor sit amet

Lorem ipsum dolor sit amet

Lorem ipsum dolor sit amet

CIEKAWE MATERIAŁY

Życie Prószyńskiego

Zapomniany geniusz

Oko Prószyńskiego

Wspomnienie o Prószyńskim

Życie Prószyńskiego

Zbigniew religa

kardiochirurg, który przeprowadził pierwszą w polsce udaną transplantację serca

W Klinice Kardiochirurgii Wojewódzkiego Ośrodka Kardiologii 5 listopada 1985 roku zespół lekarzy pod kierownictwem Zbigniewa Religi przeprowadził pierwszy udany zabieg przeszczepienia serca w Polsce.

3 miesiące przed wykonaniem przeszczepu, przeprowadził on pierwszą operację na sercu. Dalszymi jego osiągnięciami były prace nad wykorzystywaniem wszczepialnych urządzeń wspomagających pracę serca oraz nad wyprodukowaniem tzw. sztucznego serca. W latach 2005-2007 pełnił funkcję ministra zdrowia.

To osiągnięcie jest godne uwagi, ponieważ Zbigniew Religa podjął się zrobienia tej operacji, pomimo tego, że wcześniej wykonywał je tylko na zwłokach i psach.

ZBIGNIEW RELIGA PO UDANEJ OPERACJI PRZESZCZEPU SERCA W TLE WIDAĆ JEGO ASYSTENTA, KTÓRY ZE ZMĘCZENIA ŚPI W KĄCIE SALI.

TADEUSZ ŻYTKIEWICZ BYŁ NAJDŁUŻEJ ŻYJĄCYM PACJENTEM PO PRZECZEPIĘ WYKONANYM PRZEZ ZBIGNIEWA RELIGĘ.

Maria Skłodowska-Curie

Polska fizyk i chemik, dwukrotna laureatka Nagrody nobla

Pierwszą Nagrodą Nobla z fizyki została wyróżniona w 1903 r. Otrzymała ją wraz z mężem Pierre'em Curie i z Henrim Becquerlem, za badania nad okrytym przez Becquerela zjawiskiem promieniotwórczości.

Drugą Nagrodę Nobla otrzymała w 1911 roku - z chemii za odkrycie polonu i radu, wydzielenie czystego radu i badanie właściwości chemicznych pierwiastków promieniotwórczych.

Należy do grona czterech osób, które otrzymały Nagrodę Nobla więcej niż raz. Wśród nich jest jedną z dwóch, które otrzymały nagrody w różnych dyscyplinach. W tej czwórce jest też jedyną kobietą oraz jedynym uczonym uhonorowanym w dwóch różnych naukach przyrodniczych.

Instytut Radowy

W instytucie prowadzono podstawowe prace i badania nad promieniotwórczością i radioizotopami. Gdy 1 sierpnia 1914 wybuchła I wojna światowa Maria Skłodowska-Curie pozostała w Paryżu, by strzec Instytutu Radowego i próbki radu. Zebrała aparaty rentgenowskie z paryskich pracowni i zorganizowała specjalne samochody z aparaturą. Dzięki jej pracy i wytrwałości można było wykonywać zdjęcia rentgenowskie w polowych warunkach.

Po otrzymaniu drugiej Nagrody Nobla, Maria przekonała rząd Francji do przeznaczenia środków na budowę prywatnego Instytutu Radowego – Institut du Radium, który został wzniesiony w 1914 i w którym prowadzono badania z zakresu chemii, fizyki i medycyny.

Ludzie niezwykli

Ciekawostki z życia Marii Skłodowskiej-Curie

Pasja

Romans

Studia

Przyjaźń

Niezwykły wyczyn

Przyjaźń

Jedna z pierwszych

dZIĘKUJEMY!

KLASA 2CS

CDN...