Polska w latach 70. XX wieku

Polska w latach 70. XX wieku

ion

W ramach wstępu (do 7'43'')

"Druga Polska" Edwarda Gierka

I sekretarzeme po Gomułce zostaje Edward Gierek, premierem Piotr Jaroszewicz. Od początku chce robić inne wrażenie niż Gomułka:

• łagodzi cenzurę,
• nawiążuje poprawne stosunki z Kościołem katolickim,
• przeznacza duże środki na rozwój nauki.

"Druga Polska" - nowoczesny kraj

• Unowocześnianie kraju.
• Zgoda Breżniewa na współpracę Polski z Zachodem.
• Kredyty przeznaczone na zakup nowoczesnych technologii zachodnich.
• Inwestycje w przemysł ciężki i górnictwo (rafineria w Gdańsku, Fabryki Samochodów Małolitrażowych w Tychach i Bielsku - Białej).
• Usprawnianie transportu kolejowego i drogowego (trasa szybkiego ruchu Warszawa - Katowice, Dworzec Centralny w Warszawie).

• Cofnięcie podwyżki cen.
• Podniesienie płac, rent, emerytur.
• Korzystne ubezpieczenia emerytalne dla rolników.
• Budowa bloków z "wielkiej płyty"
• Uruchomienie masowej produkcji Fiata 126p.

Rozwój na kredyt

"Aby Polska rosła w siłę, a ludzie żyli dostatniej"

Rozwój konsumpcjonizmu

• Pojawiła się coca-cola.
• Otwierano nowe kawiarnie, restauracje, kina, teatry.
• Pojawiały się towary deficytowe (owoce cytrusowe, banany).
• Działały peweksy.
• Podwyższenie poziomu życia wynikało z konsumpcji zagranicznych kredytów.

• Ukryte bezrobocie - "Czy się stoi, czy się leży, 2 tysiące się należy".
• Kradzieże w zakładach pracy.
• Marnotrawienie pieniędzy inwestowanych w PGR-y.
• Aby spłacać kredyty w terminie, zaciągano kolejne kredyty.
• W 1980 r. zadłużenie sięgało już 20 mld dolarów.

Niepowodzenia gospodarcze

• Kupowanie licencji wykorzystywanych na Zachodzie od dawna.
• Rozpoczęcie 40% więcej inwestycji niż pierwotnie planowano, budując zakłady w każdym regionie.
• Część inwestycji nie zostało dokończonych.

Kino moralnego niepokoju

Filmy nutego nurtu pokazywały porażkę bohatera w starciu z aparatem władzy, utratę wartości moralnych i uległość wobec rządzących. Filmy tego nurtu to Człowiek z marmuru, Bez znieczulenia. Reżyserowie: Andrzej Wajda, Krzysztof Zanussi.

Propaganda sukcesu

• Opiewano sukcesy w "Dzienniku Telewizyjnym" czy "Trybunie Ludu".
• Sprowadzano zachodnie zespoły muzyczne.
• Kupowano prawa do emisji seriali.
• Transmitowano festiwale piosenki w Opolu, Sopocie.
• Sukcesy święciła Maryla Rodowicz, Krzysztof Krawczyk.
• Pojawiły się zespoły rockowe - Budka Suflera, Maanam, TSA.
• Pojawiły się seriale "Czterdziestolatek, O7 złoś się.
• Złagodzono przepisy związane z wydawaniem paszportów.

Nowelizacja konstytucji

1. Dążono do wprowadzenia poprawek do konstytucji z 1952 w celu wzmocnienia pozycji PZPR.
2. Episkopat i grupy intelektualistów skrytykowały pomysł.
3. W 1976 r., mimo protestów, znowelizowano konstytucję:

• Wprowadzono zapis, że Polska jest krajem socjalistycznym zamiast demokracji ludowej.
• Uznano PZPR za przewodnią siłę narodu.
• Wprowadzono zapis o nierozerwalnej przyjaźni polsko - sowieckiej.

Sukcesy sportowe

• Złoty medal na igrzyskach w Monachium w 1972 r. dla drużyny piłkarskiej.
• 3. miesjce na mistrzostwach świata dla piłkarzy Kazimierza Górskiego.
• Czterokrotne zwycięstwo w kolarskim Wyścigu Pokoju Ryszarda Szurkowskiego.
• Mistrzostwo świata w 1974 r. siatkarzy pod wodzą Huberta Wagnera.
• 1976 r. - złoto igrzysk olimpijskich w Montrealu dla siatkarzy, którzy pokonali w finale ZSRR.

Jak to było w szkole?