słowiańscy bogowie

Mokosz

Czczona wsród Słowian wschodnich, bogini płodności i urodzaju, opiekunka kobiet i dzieci. Traktowana często jako słowiańska Matka Ziemi, cześć należało jej oddać w porze żniw i zbiorów.

Niegdyś istniał wśród chłopów zwyczaj wyznawania grzechów prosto do ziemi oraz zakaz "ranienia" jej w pewnych porach. Wczesną wiosną, ziemia była traktowana jako kobieta brzemienna, przygotowuwująca się do wydania na świat potomstwa, w tym przypadku plonów. Nie należało jej w tym czasie orać, uderzać, wyrywać chwastów, upadać na nią, spluwać, wbijać kołków lub mocować ogrodzeń. Było to związane z faktemm, iż uznawano Mokosz za Matkę Ziemi.

Wśród niektórych plemion była kojarzona z tkactwem i przędzą. Potem przerodziło się to w wierzenie, że przędła ludzką nić życia. Jeżeli te wierzenia byłyby prawdziwe, mogłaby być jedną z naczelnych bogiń słowiańskich.

artysta: Andy Paciorek

Marzanna

Nazywana również Marzana, Marena, Morana, Morena, Mora, Śmierć, Śmierciha, Śmiertka. Bogini zimy, śmierci, a także odrodzenia. Nazwana przez Jana Długosza boginią Polski. Jej oblicze nie zawsze było postrezgane jako niszczycielskie. Wiąże się ją z cyklem wegetacyjnym. To wszystko sprawia, że jej wizerunek jest niejednolity - raz pokazana jako chłodna, zimowa pani, a raz jako życiodajna siła. Czarnowłosa Marzanna to oblicze pierwotnej Matki Ziemi. Spośród bogiń słowiańskiego panteonu wyróżnia ją swoista "dwubiegunowość", balansuje pomiędzy życiem, a śmiercią.

Wizerunek jej ocieplało sprawowanie pieczy nad urodzajem, ziemskimi wodami i plonami. Do czasów współczesnych przetrwał zwyczaj topienia Marzanny w równonoc wiosenną, ma to symbolizować odejście zimy, a nastanie wiosny. W dawnych czasach Marzannę również palono w takim samym celu.

autor: Marek Hapoń