Młoda Polska

Młoda Polska

Spis

Nazwa i czas trwania

Dekadentyzm

"Wesele"

Walka z upadkiem

Hasła Epoki

"Chłopi"

Filozofia Nietzsche

"Ludzie Bezdomni"

Jan Kasprowicz

"Jądro Ciemności"

Nazwy i ramy czasowe

Nazwa utworzona na wzór odpowiednich nazw w innych krajach: Młoda Anglia, Młode Niemcy. Po raz pierwszy użyta jako tytuł cyklu felietonów Artura Góreckiego opublikowanych na łamach krakowskiego życia w 1898 roku.

Podstawowe Informacje

1. Inaczej Modernizm lub Neoromantyzm
2. Początek lata 90 XIX
3. Koniec 1918 rok

Izmy

Hasła Epoki

• Sztuka Dla Sztuki-propagowanie przez polskich i europejskich artystów modernizmu. Zakładono, że dzieło ma spełniać więcej funkcji niż tylko funkcje estetyczną. Miało ono być idealne w swojej formie.

• Dekadentyzm-Poczucie kryzysu cywylizacji i kultury. Przejawiał się w skrajnym pesymizmem, apatią i biernością. Dekadenci interesowali się wszytskim co wyrafinowane, świadczące o przesycie i znużeniu. Potępiali życie własne i egzystencje mieszczan.

Filister i Artysta

• Nirwana-stan zapomnienia i spokoju, wyzbycia się wszelkich pragnień i namiętności oraz całkowitego uwolnienia się od cierpień towarzyszących ziemskiej egzystencji.

Dekadentyzm

Na podstawie utworu Kazimierza Przerwy-Tetmajera

W utworze "Koniec wieku XIX" Tetmajer ukazuje bezsensowność walki, poddania się, pogardy, ironii czy klątw. Przy każdym z podanych zjawisk istnieje jego brak racji bytu.

• Przy przekleństwie mamy, że istnieje, gdy coś nas zirytuje lub zdenerwuje.
• Ironia zawsze tak samo boli
• Pogardy używa głupiec, który nie potrafii pokonać pogardzanej przeciwności
• Rozpacz jest ukazana jako skorpion, który sam się zabija przy sytuacji "bez wyjścia"
• Walka jest przedstawiona jako pojedynke mrówki z pędzącym pociągiem (Brak szans wygranej)

O Poecie

Nietzscheanizm

Cechy filozofii:

• Właściwe jest to co sprzyja dobru
• Moralność Panów
• Moralność Niewolników
• Nadczłowiek

Wyjaśnienie

Walka z upadkiem

Leopold Staff "Kowal"

Czego się uczymy?

W wierszu Leopolda Staffa poznajemy dwa nurty powstałe w wstępnym czasie Młodej Polski:

• Jeżeli tytułowy Kowal wybierze filozofię Fryderyka Schopenhauera to może zostać skazany na marazm, czeka go przygnębienie, śmierć. Nie podejmie próby wykucia mocnego serca z obaw przed nieudaniem lub zniszczeniem.
• Jeśli wybierze nietzscheanizm to podejmie próbę i wytworzy mocne serce, stanie się nadczłowiekiem, będzie niezależny. Będzie posiadał serce hartowne, mężne, dumne i silne.

• Czym jest Nietzscheanizm, Schopenhaueryzm.
• Działanie obu filozofii
• Możliwe skutki wyboru jednego z podejść
• Efekty na osobowości bohatera

Schopenhaueryzm

"Deszcz Jesienny"

Autorstwo: Leopold Staff

Podmiot liryczny snuje refleksje na temat życia i śmierci. Są one smutne, szare, ale również mają w sobie naukę. Postawa podmiotu pokazuje, że jest on bezsilny w obliczu długości oraz jakości życia. Popada on w swego rodzaju rozpacz, podoby do przeżywania żałoby.

Na na jakie zmysły zwraca uwagę Leopold Staff?

1. Słuch
2. Wzrok
3. Dotyk

DEFINICJA:Wiersz Sylabotoniczny-rodzaj wiersza, który charakteryzuje się jednakową liczbą sylab w wersach oraz powtarzającym się układem sylab akcentowanych i nieakcnetowanych. W efekcie wiersz jest silnie zrytmizowany.

Motyw diabła

Etapy twórczości Jana Kasprowicza

Realizm i Naturalizm

Symbolizm i Impresjonizm

Opisy

Katastrofizm i ekspresjonizm

Franciszkanizm

o Poecie

OKRES 1

Sonety "Z chałupy"

• Opisuje trudną sytuację kobiety
• Musi ratować się przed ubóstwem
• Bardzo pozytywistyczny los
• Trudna sytuacja
• Kobieta zamarza na gruncie

Okres 1

1. Trudności społeczne
2. Problemy kobiet
3. Fatalna śmierć
4. Przeciwności ludzkiej egzystencji

OKRES 2

"Krzak dzikiej róży w Ciemnych Smerczynach"

Cykl 4 sonetów ukazuje piękny, poetycki obraz tatrzańskiej przyrody:SONET I: Góry przedstawione wczesnym rankiem SONET II: Obraz tatrzańskiej natury w południe SONET III: Wizja góry po południu SONET IV: Przyroda gór w czasie zapadającego zmroku SYMBOLIKA

• Żywy, czerwony krzew- symbol młodego życia
• Próchniejąca limba- starość i śmierć

Krzew róży poszukuje ratunku, a limba, która leży zwalona tchnieniem burzy stale przypomina róży, że też przeminie..

OKRES 2

1. Zrozumienie życia każdego człowieka.
2. Tęsknota, smutek i lęk mogą dotyczyć emocji po utracie kogoś bliskiego, bądź smutnych przemyśleń nad sensem życia.
3. Te emocje mogą się wiązać również z lękiem przed nieuchronną śmiercią.

OKRES 3

Hymn "Dies irae"

HYMN

Podmiot liryczny oskarża Boga, że tworząc świat stworzył też zło i z jego powodu sądzi człowieka. Uważa go za groźnego i samolubnego, niedoskonałego.Człowiek jest przedstawiony jako:

• Istota grzesząca
• Płacze
• Grozi
• Jest opętany rządzami
• Próbuje ratować własne życie
• Prosi Boga o pomoc

Bóg:

• Rozpoczął Sąd
• Pozostaje obojętny
• Milczy
• Nie próbuje człowieka zrozumieć
• Jest surowym Sędzią, tych których sam stworzył

OKRES 3

1. Ukazanie Boga jako surowego sędziego
2. Nawiązanie do Apokalipsy Św. Jana
3. Sąd Ostateczny będzie najstraszniejszym wydarzeniem w historii świata

OKRES 4

"Księga Ubogich" i "Przeprosiny Boga"

OKRES 4

W "Księdze Ubogich" autor ukazuje miłość wobec świata oraz innego członka Ziemi- zwierząt i roślin.

1. Przyjęcie pokornej postawy
2. Wyciszenie utworów
3. Oddanie czci Bogu
4. Przyjęcie wizji Boga na świat

Autor w "Przeprosinach Boga" nawraca się znów do Boga i przeprasza go za zwątpienie. Nawiązuje do postaci Św. Piotra i Jakuba, którzy poczuli zwątpienie, że Bóg jest obok nich. Zdecydowali się odpokutować z nadzei na powrót Stwórcy. Po czasie spotykają nieznajomego w którym poznają Boga i z radością powracają do swojej izby. Dodaje na końcu, że przepraszają Boga za swoje zwątpienie.

FRANCISZKANIZM

Wstępne Informacje- Wesele

Autorstwo: Stanisław Mateusz Ignacy Wyspiański

Wesele nawiązuje do ślubu Lucjana Rydla, który według plotki przeciskał się z uśmiechem przez grupę kobiet w pobliżu kościoła, gdzie zawarł związek małżeński.

• Osiadł w Bronowicach i zżył się najzupełniej ze wsią
• Jego wybranką była chłopka
• Kobieta miała dwie siostry, z jedną zaręczył się utalentowany malarz Ludwik De Laveaux, który wyjechał na studia i zmarł z powodu gruźlicy. Po jego śmierci zaczął starać się Lucjan Rydel.

Podstawowe Wiadomości

1. Jest to dramat
2. Ma on w sobie przesyt symboli
3. Składa się z 3 aktów
4. Postacie rzeczywiste mieszają się z fantastycznymi

Ludomania

Motywy

WESELE-BOHATEROWIE

Postacie Realistyczne

Postacie fANTASTYCZNE

O poecie

WESELE-Symbole

SYMBOLE

Upiory

1. Upiory
2. Dom bronowicka
3. Przedmioty kluczowe
4. Symbole Narodowe

Chata Bronowicka

Przedmioty Kluczowe

Narodowe

Cechy Mieszkańców Wsi i Miasta

MIeszkańcy Wsi

Mieszkańcy Miasta

"Chłopi"-tom 1

EPopeja Chłopska

Władysław Stanisław Reymont

INFORMACJE PODSTAWOWE

Dzieło przedstawia dziewięć miesięcy od końca września do końca lipca. Bohaterowie zamieszkują wieś Lipce, gdzie mamy przebieg większości akcji zawartej w 1 tomie. Prócz wsi, mamy również ukazane pobliski Tymów, gdzie odbywa się jarmark, gdzie zamożne chłopstwo może sprzedać towary i zarobić.

1. Rodzaj Powieści: Epopeja chłopska
2. Początek: Wyruszenie Agaty na "żebry"
3. Koniec: Śmierć Parobka Kuby przez wykrwawienie się

Izmy

Drabina Społeczna

Hierarchia Mieszkańców Lipiec

Stany w "Chłopach"

Reputacja

1. Zamożene Chłopstwo
2. Średniozamożni mieszkańcy
3. Ubodzy chłopi
4. Biedota

OPIS

"LUDZIE BEZDOMNI"

Etapy Życia Judyna

Autorstwo: Stefan Żeromski

1. Wczesne dzieciństwo
2. Młodość
3. Studia
4. Pobyt w Paryżu
5. Próby podjęcia pracy w Warszawie
6. Praca w Cisach
7. Pobyt w Zagłębiu

Znaczenie Tytułu:

• Dosłowne:Dosłownie bezdomni, czyli pozbawieni domu są przedstawiciele najbiedniejszych warstw społecznych Paryża i Warszawy.

• Ukryte:Metaforycznie ujęta bezdomność oznacza niemożność znalezienia sobie miejsca w życiu, bezdomność w sensie filozoficznym, psychologicznym

O Poecie

OPISY ETAPÓW

Warszawa

Pobyt w paryżu

Młodość

Cisy

Zagłębie

Ciekawostka

"Jądro Ciemności"

Autorstwo: Joseph Conrad

Tytułowe "Jądro Ciemności" opowiada o wyprawie Marlowa, głównego bohatera na Temize w głąb Kongo. Podczas tej wyprawy Marlow pozna Kurtza, jednego z najlepszych handlarzy kością słoniową. Na początku usłyszy pozytywne plotki o nim, lecz zbliżając się do jądra dżungli będzie poszukiwał odpowiedzi jaki jest Kurtz. W czasie wędrówki poznajemy wygląd rdzennych mieszkańców Czarnego Lądu, ich zachowania i jaki spotkał ich los po przybyciu białych.

INFORMACJE PODSTAWOWE

1. Krytykuje Imperializm
2. Przedstawia Skutki Kolonializmu
3. Ukazuje życie mieszkańców Czarnego Lądu
4. Opisuje wygląd natury afrykańskiej i jej mieszkańców

O Poecie

Sposób traktowania rdzennych mieszkańców Afryki przez Białych

Problemy Czarnych

• Czarnoskórzy są zniewoleni przez białych zdobywców
• Są zakuci w łańcuchy lub sznury
• W chwili słabości są porzucani na pewną śmierć
• Są zmuszani do bezcelowej prac np: Wysadzanie skały
• Są bici, głodzeni, zastraszani i tępieni w trakcie jak i po wykonaniu prac
• Umierają w cierpieniach
• Umierają z głodu
• Są bezwzględnie obciążeni pracą
• Nie mogą zmienić swojego losu
• Czasami próbują uciekać, ale w chwili niepowodzenia są brutlanie mordowani

1. Niewolnictwo
2. Głód
3. Choroby przenoszone przez konkwistadorów
4. Przemoc fizyczna i psychiczna

Motywy

Zakończenie!

Dziękuje za Uwagę!