Wos

Unia Europejska

Proces integracji europejskiej:

• 1950 – plan Schumana• 1951 – Europejska Wspólnota Węgla i Stali (EWWiS)• 1957 - Europejska Wspólnota Gospodarcza (EWG)i Europejska WspólnotaEnergii Atomowej (Euratom)• 1965 – Traktat Fuzyjny• 1973 – Unia Celna i Pierwsze rozszerzenie wspólnot• 1979 – Europejski System Walutowy i ECU• 1981- Drugie rozszerzenie• 1985 – Układ w Schengen• 1986 – Trzecie rozszerzenie• 1992 – Traktat o Unii Europejskiej• 1993 – Powstanie Unii Europejskiej

• 1995 – Czwarte rozszerzenie • 1998 – Europejski Bank Centralny • 2002 – Euro w powszechnym obiegu • 2004 - Piąte rozszerzenie ( wstąpienie Polski do Unii) • 2007 – Szóste rozszerzenie • 2013 – Siódme i ostatnie rozszerzenie • 2020 - Brexit

W kolejnych latach postanowienia Traktatu o Unii Europejskiej zostały zmodyfikowane przez podpisanie traktatów rewizyjnych:

Prawo Unii Europejskiej

• traktatu z Amsterdamu w 1997 r.• traktatu nicejskiego w 2001 r. • traktatu lizbońskiego w 2007 r.

Traktat o Unii Europejskiej wskazywał 3 filary funkcjonowania nowej organizacji-UE:

I filar – Wspólnota EuropejskaII filar – wspólna polityka i bezpieczeństwoIII filar – współpraca policyjna i sądowa w sprawach karnych.

Zbiór tworzonych i uchwalanych przez instytucje i organy UE aktów prawnych oraz wynikających z nich norm jest obszerny i specyficzny. Dzieli się na:

01

o prawo pierwotneo prawo wtórne.

02

Obowiązujące akty prawa pierwotnego UE:

• Traktat o Unii Europejskiej
• Traktat o funkcjonowaniu Unii Europejskiej
• Traktat ustanawiający Europejską Wspólnotę Energii Atomowej
• Karta praw podstawowych Unii Europejskiej
• Traktaty o przystąpieniu państw do wspólnot europejskich/UE

Zasady okreslajace funkcjonowanie Unii Europejskiej

• zasada równości
• zasada subsydiarności (pomocniczości)
• zasada solidarności (lojalności)
• zasada poszanowania równości i tożsamości narodowej państw członkowskich
• zasada pierwszeństwa prawa wspólnotowego.

Korzyści z członkostwa w UE:

01

03

04

02

05

Dla młodzieży

Dla pracowników

Dla przedsiębiorców

Dla wszystkich obywateli

Dla państwa

• Poprawa standardów zatrudnienia.• Ułatwienia odnośnie podejmowania pracy w Unii Europejskiej

• Spadek bezrobocia, lepsza jakość bytu obywateli UE.• Podniesienie poziomu tolerancji i zwiększenie otwartości społeczeństwa..

• Przyspieszenie rozwoju gospodarczego.• Wzrost znaczenia na arenie międzynarodowej.

• Możliwość korzystania z funduszy unijnych.• Brak barier celnych w handlu z państwami UE.

• Możliwość nauki za granicami ojczystego państwa• Unijne wymiany międzynarodowe.

Komisja Europejska

Rola: Wspiera ogólne interesy UE, przedkładając wnioski ustawodawcze, egzekwując prawo oraz realizując politykę i wykonując budżet UE.

Członkowie: Zespół (tzw. kolegium) komisarzy, po jednym z każdego kraju UEPrzewodnicząca: Ursula von der LeyenRok ustanowienia: 1958Siedziba: Bruksela (Belgia)

• Komisja jest politycznie niezależnym organem wykonawczym UE. Jako jedyna jest odpowiedzialna za opracowywanie wniosków dotyczących nowych aktów prawa unijnego.
• Polityczne stery Komisji trzyma 27 komisarzy, po jednym z każdego państwa UE. Przewodniczący Komisji decyduje o przydziale tek (obszarów polityki) poszczególnym komisarzom.  

02

Parlament Europejski

Rola: Wybierany w bezpośrednich wyborach organ ustawodawczy UE, posiadający funkcje nadzorcze i budżetoweSkład: 705 posłówPrzewodniczący: David-Maria SassoliRok ustanowienia: 1952 – jako Wspólne Zgromadzenie Europejskiej Wspólnoty Węgla i Stali; 1962 – jako Parlament Europejski; pierwsze wybory bezpośrednie odbyły się w 1979 r. Siedziba: Strasburg (Francja), Bruksela (Belgia), Luksemburg

• Parlament Europejski jest organem ustawodawczym UE. Posłowie wybierani są w wyborach bezpośrednich co 5 lat Ostatnie wybory odbyły się w maju 2019 r.
• Parlament Europejski pełni trzy podstawowe funkcje:

- Funkcja ustawodawcza - Funkcja nadzorcza - Funkcja budżetowa

Skład Liczba posłów do PE z każdego kraju jest w przybliżeniu proporcjonalna do liczby jego ludności. Zastosowanie ma zasada degresywnej proporcjonalności: żaden kraj nie może mieć mniej niż 6 lub więcej niż 96 posłów do PE, a całkowita liczba posłów nie może przekroczyć 705 (704 plus przewodniczący). Posłowie zasiadają w PE nie według kraju pochodzenia, lecz według przynależności politycznej. Przewodniczący reprezentuje Parlament w relacjach z pozostałymi instytucjami UE, jak również w stosunkach ze światem zewnętrznym. Przewodniczący ma ostatnie słowo w sprawie budżetu.

Rada Europejska

Rola: Wyznacza ogólny kierunek polityki oraz priorytety Unii Europejskiej.Członkowie: Szefowie państw i rządów krajów UE, przewodniczący Rady Europejskiej, przewodniczący Komisji EuropejskiejPrzewodniczący: Charles MichelRok ustanowienia: 1974 (forum nieformalne), 1992 (status formalny), 2009 (oficjalna instytucja UE)Siedziba: Bruksela (Belgia)Rada Europejska gromadzi przywódców politycznych UE, którzy określają kierunki polityki UE. Rada stanowi najwyższy szczebel współpracy politycznej między państwami UE.

Zadania Rady Europejskiej

01

Określa ogólny kierunek i priorytety polityki UE, nie jest jednak uprawniona do przyjmowania aktów prawnych.

02

Zadania Rady Europejskiej

Zajmuje się rozwiązywaniem złożonych i delikatnych kwestii, których nie można było rozwiązać na niższym szczeblu współpracy międzyrządowej.

03

Zadania Rady Europejskiej

 Kształtuje wspólną politykę zagraniczną i bezpieczeństwa, biorąc pod uwagę strategiczne interesy Unii, w tym sprawy mające wpływ na kwestie polityczno-obronne.

Trybunał Sprawiedliwości Unii Europejskiej

Rok założenia: 1952

Funkcja: Trybunał Sprawiedliwości Unii Europejskiej zapewnia jednolitą wykładnię prawa UE we wszystkich krajach UE oraz jego przestrzeganie przez kraje i instytucje UE.Członkowie: Trybunał Sprawiedliwości: po jednym sędzi z każdego kraju UE i 11 rzeczników generalnychSąd: po dwóch sędziów z każdego kraju UE Siedziba: Luksemburg

Trybunał Sprawiedliwości Unii Europejskiej dokonuje wykładni prawa unijnego, aby zapewnić jego stosowanie w taki sam sposób we wszystkich państwach członkowskich. Rozstrzyga też spory prawne między rządami krajów Unii a jej instytucjami. W określonych sytuacjach do Trybunału mogą również wnosić sprawy osoby fizyczne, przedsiębiorstwa lub organizacje, które uważają, że ich prawa zostały naruszone przez instytucje UE.

Czym zajmuje się Trybunał Sprawiedliwości Unii Europejskiej?

Trybunał Sprawiedliwości orzeka we wnoszonych do niego sprawach. Najbardziej powszechne są następujące rodzaje spraw:

• wykładnia prawa- orzeczenia w trybie prejudycjalnym
• egzekwowanie prawa - postępowania w sprawie uchybienia
• unieważnianie aktów prawnych UE- skargi o unieważnienie
• zapewnianie podejmowania działań przez UE- skargi w sprawie bezczynności
• skargi na instytucje UE- roszczenia o odszkodowanie

Rada Unii Europejskiej

Członkowie: Ministrowie ze wszystkich krajów UE, w zależności od omawianego obszaru politykiPrezydencja: Każdy kraj UE sprawuje prezydencję przez 6 miesięcy na zasadzie rotacjiRok ustanowienia: 1958 (jako Rada Europejskiej Wspólnoty Gospodarczej)Siedziba: Bruksela (Belgia)W ramach Rady UE, nieformalnie nazywanej w skrócie „Radą”, ministrowie ze wszystkich krajów UE spotykają się, aby omawiać, zmieniać i przyjmować akty prawne oraz koordynować politykę. Ministrowie są upoważnieni do podejmowania zobowiązań w imieniu swoich rządów w odniesieniu do działań uzgodnionych na posiedzeniach. Wraz z Parlamentem Europejskim Rada jest głównym organem decyzyjnym UE.

Zadania Rady Unii Europejskiej:

Wraz z Parlamentem Europejskim negocjuje i uchwala akty prawne UE w oparciu o wnioski ustawodawcze przedstawione przez Komisję Europejską.

Koordynuje politykę krajów UE.

Określa kierunki polityki zagranicznej i bezpieczeństwa UE w oparciu o wytyczne Rady Europejskiej.

Podpisuje umowy między UE a innymi krajami lub organizacjami międzynarodowymi.

Polityka ta dotyczy wszystkich regionów i miast UE i ma na celu pobudzenie wzrostu gospodarczego i zatrudnienia oraz poprawę jakości życia dzięki inwestycjom strategicznym. Dzięki tej aktywnej formie unijnej solidarności mieszkańcy słabiej rozwiniętych regionów mogą wykorzystać możliwości, jakie stwarza największy rynek na świecie.

Polityka regionalna

Cele:

1. Pobudzenie wzrostu gospodarczego
2. Zwiększenie zatrudnienia przez promowanie innowacyjności i konkurencji
3. Rozwój infrastruktury i edukacji

Polityka regionalna UE stara się wprowadzić zmiany w pięciu kluczowych obszarach:

• inwestowanie w ludzi poprzez wspieranie dostępu do zatrudnienia, edukacji i włączenia społecznego
• wspieranie rozwoju małych i średnich przedsiębiorstw
• wzmacnianie badań i innowacji poprzez inwestycje i badania naukowe
• poprawa ochrony środowiska poprzez duże projekty inwestycyjne
• modernizacja transportu i produkcji energii w celu przeciwdziałania zmianom klimatu, ze szczególnym uwzględnieniem energii odnawialnej i innowacyjnej infrastruktury transportowej.

Fundusze:

1. Europejski Fundusz Społeczny
2. Europejski Fundusz Rozwoju Regionalnego
3. Fundusz Spójności

Prawa obywatela Unii Europejskiej

• Prawo do korzystania z opieki dyplomatycznej i konsularnej dowolnego państwa UE na obszarze państw trzecich , jeżeli macierzyste państwo obywatela nie utrzymuje tam placówek zagranicznych
• Prawo do wolnego i równego dostępu do zatrudnienia w administracji unijnej
• Głosowania i kandydowania w wyborach lokalnych i do Parlamentu Europejskiego w państwie UE, w którym znajduje się miejsce stałego zamieszkania obywatela

Thank you!