Copy - Copy - Kordian

Juliusz Słowacki

Kordian

oprac. Martyna Kamińska, 2021

01

Wprowadzenie do dramatu

Na początek

Przypomnij sobie najważniejsze wydarzenia z życia Juliusza Słowackiego i wymień jego najważniejsze dzieła

Recepcja

Motto:

Dramat został przyjęty jako odpowiedź na ataki Mickiewicza, ale też jako polemikę z nim. Była to próba zbudowania własnego programu polityczno-historiozoficznego oraz moralnego rozliczenia się z klęską powstania. Słowacki miał wyrzuty sumienia z powodu wyjechania z kraju.

Więc będę śpiewał i dążył do kresu; Ożywię ogień, jeśli jest w iskierce. Tak Egipcjanin w liście z aloesu, Obwija zwiędłe umarłego serce; Na liściu pisze zmartwychwstania słowa; Chociaż w tym liściu serce nie ożyje, Lecz od zepsucia wiecznie się zachowa, W proch nie rozsypie... Godzina wybije, Kiedy myśl słowa tajemną odgadnie, Wtenczas odpowiedź będzie w sercu - na dnie.

Geneza

Słowacki pisał „Kordiana” w Genewie po "ucieczce" z Paryża spowodowanej negatywnym przedstawieniem swojego ojczyma w III cz. Dziadów oraz zarzutach Mickiwicza, że jego poezja jest pusta. Miał ogromny żal do emigracyjnego środowiska literackiego. Był pełen wstydu i goryczy. „Kordiana” tworzył przez rok. Kiedy pisał ten utwór, odbywał wycieczki w Alpy z Marią Wodzińską. Podobno z okna jego pokoju widać było szczyt Mont Blanc.

Lambro, Juliusz Słowacki

Uporządkuj wydarzenia

02

Ocena powstania listopadowego

Przygotowanie

Określ: 1) Czas i miejsce akcji 2) Uczestników 3) Cel, w którym się zebrali

01

05

07

03

Kto wychodzi z kotła czarownic i czym się charakteryzuje?

Od krwią wilgotnych Herkulesa palców; Z rdzy się narodzi niemało Wymuskanych rycerzy – ospalców – (…) Tłum, tłum, tłum poleciał na ziemię Jak chmura…

Stary jakby ojciec dzieci, Nie do boju, nie do trudnu; Dajmy mu na pośmiewisko, Sprzeczne z naturą nazwisko. Nazwijmy go od słowa ludu, Kmieciów, czyli nędznych chłopów. Teraz jak z niebieskich stropów, Rzućcie wodza ludziom biednym.

Widzicie tę postać bladą, Z mętów kotła już na pół urodną; Twarz uwiędła i wzork w czarnym kotle; Paszczę myśli otwiera wciąż głodną, Wieczne dławi księgarnie i mole; I na krzywych dwóch nogach się chwieje, Jak niepewne rządowe systema

Wódz! Chodem raka przewini, Jak ślimak rogiem uderzy, Sprobuje – i do skorupy Schowa rogi, i do skrzyni Miejskiej zniesie planów trupy, Czekając aż kur zapieje

02

04

06

08

...mimo czary Wyszedł jakiś człowiek godny, Złe w tym kotle były wary, Płyn za rzadki lub za chłodny. SZATAN To nic – to nic! Takich trzeba, Biednym ludziom rzucać z nieba, Będą przed nim giąć kolana, Jest to stara twarz Rzymiana Na pieniądzu wpół zatarta. Dajmy mu na pośmiewisko, Sprzeczne z naturą nazwisko; Ochrzcijmy imieniem Czarta.

.…tam z kotła pary znów się jakiś twór wylęga.Twarz ma okropnej poczwary, Przez pieś jeneralska wstęga. SZATAN „Witajcie go! Oto twór Niszczyciel, jakby horda Nogajca. On w stolicy owładza dział mur, N z krwi na wierszch wypłynie – to zdrajca! A gdy zabrzmi nad miastem dział huk, On rycerzy ginących porzuci; Z arki kraju wyleci jak kruk, Strząśnie skrzydła, do arki nie wróci… Kraj przedany on wyda pod miecz

Starzec, jak skowronek, Zastygły pod wspomnień bryłą, Na pół zastygłą, przegniłą. Poeta – rycerz – starzec – nic. Dziewięciu Feba sułtanic Eunuch…

Spieszmy nowe tworzyć brzemię, Nim jutrznia błyśnie ponura; Nim się żywioły ochłodzą; Rzucić język Balaama oślicy; A ci, co się z niego wyrodzą, Narodowej się chwycą mownicy, Mowców plemię…

Zakończenie

CHÓR ANIOŁÓWZiemia — to plama Na nieskończoności błękicie, A Bóg ją zetrze palcem lub wleje w nią życie Jak w posąg gliniany Adama.

Określ funkcję kwestii kończącej Przygotowanie.

Jaka jest weług Ciebie ogólna ocena powstania listopadowego zawarta w dramacie?

Przyczyny klęski

Step 1

Step 2

Step 3

Przyczyny klęski

Step 1

Step 2

Step 3

nieudolni przywódcy

Przyczyny klęski

Step 1

Step 2

Step 3

nieudolni przywódcy

brak programu

Przyczyny klęski

Step 1

Step 2

Step 3

nieudolni przywódcy

brak programu

niedojrzałość powstańców

Przyczyny klęski

Step 1

Step 2

Step 3

nieudolni przywódcy

brak programu

izolacja powstańców

niedojrzałość powstańców

Przyczyny klęski

Step 1

Step 2

Step 3

nieudolni przywódcy

brak programu

izolacja powstańców

niedojrzałość powstańców

Wniosek: Powstanie po prostu nie mogło się powieść.

03

Wizja poezji w "Kordianie" Juliusza Słowackiego.

Scharakteryzuj sytuację, która ma miejsce w "Prologu"

Przeanalizuj wizję poety i poezji, którą przedstawia jedna z trzech osób wypowiadających się w "Prologu"

Osoba I

Osoba II

Osoba III

Wygnaniec. - A włos czarny w siwość mu zamienia Nie wiek, ale zgryzota...

Dajcie mi proch, zamknięty w narodowej urnie. Z prochu lud wskrzeszę!

A gdy przede mną na twarz upadniecie czołem, Powiem wam... Jestem pierwszy... i ostatnim będę..

Osoba III

Osoba I

Osoba II

Przeciwny poezji usypiającej. Uważa pierwszego poetę za "wygnańca" pełnego zgryzoty. Mówi, że ma on w ustach "sztylet słowa Którym zabija ludzi głupich... albo wrogów"

Poezja narodowej urny - naród odrodzi się jak feniks z popiołów dzięki poezji, która może być narodową urną - przechowywać wartości i pamięć historyczną. Poeta chce z tego prochu wskrzesić lud i wlać w jego serce nadzieje - "aż przejdą przed wami. Pozdrowieni uśmiechem, pożegnani łzami"

Naród powinien usnąć, by już niecierpieć. Jest wyniszczony bólem. Poeta modli się o ukojenie dla narodu. Chce wziąć ból na siebie. Uważa, że ma szczególną rolę - naznaczać ludzi (znaki na czole). Jest duchem Apokalipsy.

Osoba I

Osoba II

Osoba III

Kogo te osoby mogą reprezentować w rzeczywistości?

Osoba I

Osoba II

Osoba III

Przeciwnicy Mickiewicza

Juliusz Słowacki

Adam Mickiewicz

03

Kordian jako bohater romantyczny

Przypomnij sobie typy bohaterów romantycznych, które już znasz - sporządź mapę myśli

Kordian

przed próbą samobójczą

Gdzie ludzie oddychają, ja oddech utracam.Z wyniosłych myśli ludzkich, niedowiarka okiem, Wsteczną drogą do źródła mętnego powracam. Dróg zawartch przesądem nie przestąpię krokiem. Teraz czas, świat młodzieńca zapałem przemierzyć, I rozwiązać pytanie: żyć? alboli nie żyć?

1) Znaczenie imienia2) Cechy3) Idee, które wyznaje

Którego z bohaterów romantycznych przypomina?

Opowieści Grzegorza

Praca w grupach

Podróże Kordiana

Kordiana dziennik z podróży

Podróże Kordiana

Rzym

LondynJames Park

Mont Blanc

W każdym z tych miejsc Kordian uczy się czegoś innego, są to swego rodzaju pielgrzymki. Pielgrzymka tym się różni od podróży, że przynosi zmianę w podróżującym, który się samodoskonali. Zastanów się, w jakich jeszcze lekturach można odnaleźć motyw podróży - jaka jest jej funkcja?

Wioletta

Monolog

Dozorca

Watykan

Dover

Papież

Czyta Króla Leara Szekspira

Praca w grupach - kartka z podróży Kordiana

Wnioski Kordiana: - miłość można kupić - prawdziwa miłość istnieje jedynie w powieściach - o wartości człowieka przesądza jego status materialny - ludzie potrafią udawać dobre intencje i uczucia - literatura kreuje nieprawdziwy obraz świata (księgi zbójeckie) - Polska jest osamotniona w swojej walce o niepodległość - nie ma żadnych świętości, ludzie zrobią wszystko dla pieniędzy lub władzy

Porównaj bohaterów. Uwzględnij: 1) Cechy charakteru 2) Stosunek do Boga 3) Pragnienia 4) Pomysł na walkę z zaborcą

Kordian

Konrad z III cz. "Dziadów"

Mogęż, jak Bóg w dzień stworzenia, Ogromnej dłoni zamachem, Rzucać gwiazdy nad świata zbudowanym gmachem, Tak, by w drodze przeznaczenia Nie napotkały nigdy kruchej świata gliny I nie strzaskały w żegludze? Mogę – pójdę! Ludy zawołam! Obudzę!

Jam jest posąg człowieka, na posągu świata. O, gdyby tak się wedrzeć na umysłów górę, Gdyby stanąć na ludzkich myśli piramidzie, I przebić czołem posądów chmurę, I być najwyższą myślą wcieloną. (…) Nie móc? To piekło!

Wyjaśnij słowa Kordiana.

Kordian

po przemianie

1) Cechy2) Idee, które wyznaje Udowodnij, że Kordian jest bohaterem dynamicznym.

Czuję życie!

Monolog na Mont Blanc

Powyżej widzisz obraz Caspara Davida Fridricha "Wędrowiec nad morzem mgły" - jak sądzisz, czy obraz ten mógłby być malarskim komentarzem do Monologu na Mont Blanc?

Kim był Winkelried?

Porównaj dwie wizje historiozoficzne.

PORÓWNAJ Z PROLOGIEM

04

Kordian jako spiskowiec

Co Kordian robi po podróżach?

Koronacja cara

Przeczytaj artykuł i zastanów się, jak wyglądała koronacja cara. Czy obraz koronacji cara przedstawiony jest realistycznie?

Władimir Swierczkow, Portret cara Mikołaja I, licencja PD, Wikimedia Commons

Jak w dramacie przedstawieni zostali...

1) car i jego brat 2) szambelani 3) zgromadzony na placu Zamkowym tłum

Śpiew nieznajomego

ŚPIEW NIEZNAJOMEGO Pijcie wino! pijcie wino! Nie wierzycie, że to cud, Gdy strumienie wina płyną, Choć nie sadzi winnic lud. Pij, drużyno! pij, drużyno! Chrystus wodę mienił w wino, Gdy weselny słyszał spiew, Gdy wesele było w Kanie... głośniéj A gdy przyszło zmartwychwstanie, Chrystus wino mienił w krew... Jutro błyśnie jutrznia wiary, Pijcie wino! idźcie spać! My weźmiemy win puchary, By je w śklanny sztylet zlać. Niech ten sztylet silne ramie W piersi wbije i załamie... Pijcie wino! idźcie śnić! Lecz się będzie świt promienić, Trzeba wino w krew przemienić, Przemienione wino pić !...

Wysłuchaj śpiewu nieznajomego, zastanów się, czy czegoś Ci on nie przypomina...

Argumenty:- - - - -

Przeciwnicy Kordiana

Argumenty:- - - - -

Kordian i zwolennicy spisku

1:00 - 1:01:53 1:06:16 - 1:13:00- Obejrzyj scenę i wynotuj argumenty reż. J. Englert

Podsumowanie

Kim jest Głos? Jaka jest rola księdza w tej scenie?

Dlaczego Kordian nie zabija Cara?

Kordian: Palca twego nie widzę, lecz mój wzrok upada Tam, gdzie wskazujesz palcem. Widzę jakieś twarze. To arabeski, ścienne malowidła. Strach: Przekonaj się! wpatrzaj się w ściany. (...) Nie zaglądaj przez okna na ciemną ulicę! Kordian patrzy przez okno.” Za oknem bohater oczyma wyobraźni dostrzega pochód umarłych – są to ofiary despotycznych rządów Cara. Przepełnia go niepokój.

Przeszkody Kordiana

Przeszkody Kordiana

Imaginacja

Strach

Przeszkody Kordiana

Przeszkody Kordiana

Słabość charakteru

Przeszkody Kordiana

Podświadoma podległość staremu pokoleniu

Słabość charakteru

Przeszkody Kordiana

Podświadoma podległość staremu pokoleniu

Słabość charakteru

Strach przed wiecznym potępieniem

Przeszkody Kordiana

Podświadoma podległość staremu pokoleniu

Słabość charakteru

Strach przed wiecznym potępieniem

Poczucie działania sprzecznego z własnym sumieniem

Przeszkody Kordiana

Podświadoma podległość staremu pokoleniu

Słabość charakteru

Wystąpienie przeciw Bogu - za szatanem? Szatańskie rysy ma Car.

Strach przed wiecznym potępieniem

Poczucie działania sprzecznego z własnym sumieniem

Prześledź wydarzenia z życia Kordiana i zastanów się nad tym, czy jest typowym bohaterem romantycznym. Których bohaterów przypomina?

Nieszczęśliwamiłość

Metamorfozaw kochanka ojczyzny

Próba niemoralnego czynu

Podróżei rozczarowania Londyn, Dover, Włochy, Watykan

Kopozycja otwarta

Bunt

Rola diabła w dramacie

05

W jakich sytuacjach się ujawnia diabeł? Gdzie i pod jakimi postaciami jest obecny?

Obecność diabła w dramacie

Jako Głos - kusi Kordiana, by zamordował cara

W "Przygotowaniu"

Szatan przybiera postać Doktora. Tłumaczy Kordianowi bezsens jego postępowania, bezcelowość jednostkowej ofiary.

Car ma diabelskie rysy

Karta pracy

Po co diabeł w Kordianie?

06

Kordian jako dramat romantyczny

Z materiałów PWN, "Matura na 100%"