Święci patronowie Europy

Święci Patronowie Europy

Idea patronatu

Patronat świętych towarzyszył bodajże każdej cywilizacji. Już w czasach antycznych powszechna była wiara, że każdym miastem opiekuje się jakiś bóg lub inna istota duchowa. Tradycja żydowska wprowadziła ideę świętej obecności Boga Jahwe pośród swego ludu. Od początku swoistymi patronami Kościoła i chrześcijańskiego świata zostali św. Józef i Matka Boża. Oni też patronowali wszelkim poczynaniom Kościoła, szczególnie w newralgicznych momentach historii oraz w dziełach reformy. Są oni patronami niemalże wszystkich zakonów oraz zgromadzeń zakonnych. Nad narodami i całymi państwami chrześcijańskimi zaczęli roztaczać swą niebiańską opiekę patronowie w jakiś sposób z nimi związani, będąc ich znakiem rozpoznawczym. Na przykład, św. Jerzy stał się patronem narodu i królestwa Anglii, św. Jakub Mniejszy, Apostoł, patronem Hiszpanii, św. Wojciech Biskup, Męczennik, patronem Polski. Swojego świętego patrona miały również uniwersytety, stany społeczne oraz cechy zawodowe.

Patronat dla Europy

Idea ustanowienia specjalnego patronatu dla Europy jest stosunkowo nowa i pochodzi z XX w., kiedy to twórcy współczesnego porządku europejskiego zaczęli poszukiwać różnych form integracji narodów i państw naszego kontynentu. Zaobserwowano niebezpieczną tendencję odchodzenia od wartości chrześcijańskich i budowania wspólnoty europejskiej na zupełnie obcych fundamentach światopoglądowych z wyraźnym ukierunkowaniem tylko na postęp ekonomiczno-gospodarczy, kosztem jej tożsamości. Dlatego zwrócenie się do idei świętych patronów chrześcijaństwa stało się sygnałem, by powrócić na właściwą drogę współczesnych przemian cywilizacyjnych. Kościół katolicki ogłosił patronami Europy: św. Benedykta z Nursji, św. Cyryla i św. Metodego, św. Brygidę Szwedzką, św. Katarzynę ze Sieny i św. Edytę Stein (św. Teresę Benedyktę od Krzyża). Święci patronowie Europy są dla nas wzorem jak budować prawdziwy pokój w sercach i narodach, jak żyć na co dzień wartością wiary chrześcijańskiej.

św. Benedykt z Nursji

Urodził się około 480 r. w Nursji w środkowych Włoszech. Studiował prawo w Rzymie, lecz zgorszony stylem życia jego mieszkańców, szukając modlitewnego skupienia, osiadł jako pustelnik na Monte Cassino. Zaszył się w grocie niedaleko Subiaco. Z czasem za jego przykładem poszli inni. Dla tworzącej się wspólnoty Benedykt opracował regułę zakonną, której podstawą było zalecenie: ora et labora (módl się i pracuj).Ze szczególną pieczołowitością strzegł kultu liturgicznego, co pozostało do dni obecnych pięknym dziedzictwem jego zakonu. Poważną część dnia zakonnik przeznaczył na lectio divina – czytanie Pisma Świętego. Potrzeba reform w kościele nie dawała mu spokoju. Klasztory benedyktyńskie powstały w całej Europie, a tysiące mnichów trudniło się przepisywaniem starożytnych oraz chrześcijańskich tekstów, ocalając dla przyszłych wieków dorobek kultury greckiej i rzymskiej. Benedykt zmarł 21 marca 547 r. w kilka dni po śmierci swojej siostry, św. Scholastyki, założycielki żeńskiej gałęzi benedyktynów. Pochowano ich razem we wspólnym grobie na Monte Cassino. W 1964. r, papież Paweł VI ogłosił Świętego Benedykta głównym patronem Europy.

św. Cyryl i Metody

Bracia byli z pochodzenia Grekami z Salonik. Znali język słowiański i dlatego około połowy IX wieku zostali wysłani przez cesarza bizantyjskiego Michała III z misją chrystianizacyjną na Morawy. Nawrócony książę morawski wprowadził chrześcijaństwo w zdobytym przez siebie kraju Wiślan, czyli w Małopolsce. Niewykluczone, że biskup chrześcijański rezydował w Krakowie sto lat przed chrztem Mieszka I. Ponieważ ani w alfabecie greckim, ani łacińskim nie było znaków oddających dźwięki języka słowiańskiego, Cyryl opracował specjalne pismo starocerkiewno-słowiańskie, zwane głagolicą, a później cyrylicą. Metody wprowadził język słowiański do liturgii.Praca misjonarzy wpłynęła na rozwój krajów słowiańskich, związała je mocno z kręgiem kultury śródziemnomorskiej. 31 grudnia 1980 r. papież Jan Paweł II ogłosił Cyryla i Metodego współpatronami Europy.

św. Brygida Szwedzka

Święta Brygida urodziła się około 1303 r. niedaleko Uppsali w Szwecji. W wieku 14 lat została wydana za mąż. Po 28 latach jej małżonek wstąpił do klasztoru, ona również poświęciła się służbie Bożej, zakładając nowy zakon żeński, zwany od jej imienia „brygidkami”, którego członkinie były zobowiązane do zachowania pokory, prostoty i skrajnego ubóstwa. Jego pierwszą przełożoną została córka Brygidy, Katarzyna, uznana później za świętą. Przez wiele lat Brygida doznawała objawień. Pod ich wpływem pisała listy do możnych tego świata, przestrzegając ich przed gniewem Bożym i wzywając do poprawy. Działała też we Włoszech i w Hiszpanii, gdzie, praktykując ascezę, doznawała pierwszych objawień. Była wielką mistyczką, a teksty widzeń Świętej Brygidy są uważane za wybitne przykłady literatury średniowiecznej. Ostro wystąpiła przeciwko zakonowi krzyżackiemu, przepowiadając mu upadek jako karę za okrucieństwa i nieprawości. Nic więc dziwnego, że król Władysław Jagiełło, dziękując Bogu za zwycięstwo pod Grunwaldem, wybudował w Lublinie kościół właśnie pod wezwaniem Świętej Brygidy. Zmarła w 1373 r., a już w 1391 r. została kanonizowana. W 1999 r. papież Jan Paweł II ogłosił Świętą Brygidę współpatronką Europy.

św. Katarzyna ze Sieny

Choć była tylko prostą zakonnicą, z Bożego natchnienia dyktowała listy do dostojników świeckich i duchownych, prosząc o starania na rzecz pokoju w Europie i jedności w Kościele. Zabiegała o powrót papieża z Awinionu do Rzymu. W 1375 r. otrzymała stygmaty, na jej ciele pojawiły się rany, podobne do ran Chrystusa. Zmarła w 1380 r., w wieku 33 lat. Pozostawiła po sobie blisko 400 listów oraz słynną Księgę Opatrzności Bożej. Kult Świętej Katarzyny rozpoczął się zaraz po jej śmierci, choć świętą została ogłoszona dopiero w 1461 r. Jest drugą, po Świętym Piotrze, patronką Rzymu oraz patronką Włoch. W 1999 r. papież Jan Paweł II ogłosił ją współpatronką Europy.

św. Teresa Benedykta od Krzyża

Święta Edyta Stein (1891-1942) pochodziła z Wrocławia, z rodziny żydowskiej. Dzięki poznaniu w Getyndze Maxa Schelera – po raz pierwszy poznała idee katolickie. W 1921 r. dokonało się jej nawrócenie, dzięki zetknięciu się z autobiografią mistyczki i doktora Kościoła, św. Teresy z Avila. Chrzest i Pierwszą Komunię Świętą przyjęła 1 stycznia 1922 r. Otrzymała imię Teresa. Była filozofem i teologiem, wykładowcą akademickim. W 1933 r. wstąpiła do klasztoru karmelitanek i obrała imię Benedykta od Krzyża. Już jako karmelitanka zaczęła pisać swoje ostatnie dzieło teologiczne Wiedza Krzyża, które pozostało niedokończone. 21 kwietnia 1938 r. złożyła śluby wieczyste. Aresztowana przez gestapo w 1942 r. trafiła do Oświęcimia, gdzie została zamordowana. Jest pierwszą Żydówką wyniesioną na ołtarze w Kościele katolickim. Beatyfikacji Edyty Stein dokonał w Kolonii 1 maja 1987 r. Jan Paweł II, kanonizował ją zaś 11 października 1998 r

Święci Patronowie pozostają dla nas wciąż aktualnym wzorem i źródłem inspiracji, w jaki sposób rozwijać dzieło ewangelizacji Europy. Wzywają nas do kształtowania kultury i etyki codziennegożycia opartej na wartościach Chrystusowej Ewangelii. Wskazują, jak budować jedność między narodami. Każdy z nas może aktywnie włączyć się w kształtowanie pokoju i dobra w społeczności naszego kontynentu. Postawa służby, zaangażowanie w życie społeczne a także świadectwo wiary i modlitwa, staną się odpowiedzią na bogate dziedzictwo chrześcijaństwa, które jesteśmy zobowiązani nieustannie pomnażać we współczesnej Europie.