Norwid

twórczość Norwida

 - wybiega w przyszłość (niewiele nawiązuje do tradycji romantycznej)  - erudycyjna - wykorzystująca niezwykłe skojarzenia, bogata w aluzje i nawiązania do kultury i sztuki  - pełna przemilczeń, symboli, ironii, paraboli  - osobliwe efekty rytmiczne  - pełna humanitaryzmu i patriotyzmu

"Fortepian Chopina"

Ideał - sięgnął bruku--

czyli asumpt do napisania wiersza

Zdemolowanie przez rosyjskich żołnierzy wnętrza pałacu Zamoyskich i wyrzucenie przez okno fortepianu, na którym grywał młody Fryderyk Chopin (1863 rok)

Poetycki traktat o twórczości kompozytora cechy muzyki Chopina w norwidowskim wierszu:

• doskonałość i prostota peryklejska • ponadczasowość i uniwersalność • łącznik między sztuką starożytnej Grecji a współczesnością • wskazuje na obecność Boga wśród ludzi • obrazuje Polskę „złotopszczołą” - idealną i utęsknioną.

Filozoficzny wykład o sensie sztuki i znaczeniu jej twórców, czyli norwidowska koncepcja sztuki i artysty

- archetypiczne postacie: Fidiasz (rzeźba), Dawid (psalmy); Ajschylos (tragedia), Chopin (muzyka). - każdy twórca archetypiczny umiał dzięki miłości do tworzonego przez siebie dzieła wydobyć zawarty w materii ideał, bo dzieło tylko wtedy jest doskonałe, gdy staje się „Miłości profilem”. - doskonałe, dopełnione dzieło łączy w sobie miłość, prawdę i dobro.

historia – nieustająca walka o doskonałość

* powstanie arcydzieła spotyka się z oporem rzeczywistości, ponieważ nasz świat jest skażony ułomnością - BRAKIEM * na muzyce Chopina odcisnęło się piętno świata tego – NIEDOSTATEK.

"Promethidion"

„Kształtem miłości piękno jest - i tyle”

 - poemat w formie dialogu filozoficznego na temat sztuki i piękna  - piękno pojmowane jest przez Norwida jako „kształt miłości”.  - sztuka nie powinna być efektem natchnienia - powinna rodzić ją uszlachetniająca miłością praca - każdy naród powinien odnaleźć własną drogę do sztuki - każda sztuka powinna być wyrazem miłości do ojczystego kraju. - tylko sztuka jest w stanie ocalić naród

"Bema pamięci żałobny rapsod"

Utwór powstał w listopadzie 1851 roku dla uczczenia pierwszej rocznicy śmierci generała Józefa Bema - bohatera powstania listopadowego i Wiosny Ludów.

monumentalna wizja pochówku – wspaniały ceremoniał pogrzebowy, który nigdy nie miał miejsca

muzyczne walory utworu

„koń podrywa stopę jak tancerz”

„ucichł był nagle”

: „idą panny żałobne tłukąc gliniane naczynia”

„trąby długie we łkaniu aż się zanoszą”

„ujętych snem grodów”

„przy pochodniach, co skrami grają”

„chłopce biją w topory”

„Dalej – dalej – – ”

• • Pamięć o Bemie zawsze będzie budzić sumienia społeczeństw, narodów.
• • postać Bema - symbol, o którym pamięć zawsze będzie żywa.

+info

dziękuję za uwagę