Zdania pojedyncze rozwinięte i nierozwinięte

Zdanie pojedyncze

ROZWINIĘTE I NIEROZWINIĘTE

start

Jolanta Gąsiorowska

ZDANIA

pojedyncze

złożone

zawierają WIĘCEJ niż jedno orzeczenie

zawierają tylkoJEDNO orzeczenie

Maja śpiewa i gra na gitarze.

Maja śpiewa.

Uporządkuj poniższe zdania przenosząc je w odpowiednie miejsca

Pierwszy wrześniowy poranek zaskoczył nas mgłą.

Jutro pójdę do Ali i obejrzę film.

Giermek towarzyszył rycerzowina wojnach i turniejach.

Nauczycielka była wymagająca, ale dobrze tłumaczyła.

+ info

+ info

złożone

Pojedyncze

zagraj

ZDANIE POJEDYNCZE

Najważniejsze części zdania to podmiot i orzeczenie.

to wypowiedzenie, które zawiera jedno orzeczenie.

PODMIOT

ORZECZENIE

• Nazywa osoby, zwierzęta, przedmioty, zjawiska.
• Nazywa wykonawcę czynności.
• Odpowiada na pytania: kto? co?
• Najczęściej wyrażony jest rzeczownikiem.

• Nazywa czynność lub stan.
• Odpowiada na pytania: co robi?,co się z nim dzieje?, w jakim jest stanie?.
• Najczęściej wyrażony jest czasownikiem w formie osobowej.

Zdaniepojedyncze

nierozwinięte

może składać się z:

podmiotu i orzeczenia lub samego orzeczenia.

Kot wspina się. Pada deszcz.

Wspina się. Pada.

Zdania pojedyncze rozwinięte

Oprócz podmiotu i orzeczenia mogą pojawić się w zdaniu inne określenia. Jest to wtedy zdanie pojedyncze rozwinięte.

Małe dziecko śpi spokojnie.

Śpi. Dziecko śpi.

zdanie pojedyncze nierozwinięte

zdanie pojedyncze rozwinięte

W podanych zdaniach wskaż ORZECZENIA.

W podanych zdaniach wskaż PODMIOTY.

Słońce

świeci.

rośnie.

szybko

Trawa

Moja

mama

pracuje.

Turyści

fotografowali

las.

do wyspy.

Statek

dopłynął

je

owsiane.

Zuzia

płatki

W podanych zdaniach zaznacz podmioty żółtym kolorem, a orzeczenie niebieskim.

• Babcia w święta często przyjmuje gości.
• Franek kupił wczoraj smaczne jabłka, gruszki i śliwki.
• Do domu zapukał niespodziewany gość.
• W przedpokoju stoi bardzo pojemna szafa.

zagraj

Rozwijamy zdania

Zamek stoi.

gdzie?

jaki?

stary

na wzgórzu

zrujnowany

za górami

duży

daleko stąd

królewski

Stary zamek stoi na wzgórzu.

Rozwijamy zdania

Mama opiekuje się

jak?

czyja?

kim?

Mama Oli opiekuje się czule córką.

zagraj

Rozwijamy zdania

Zosia gra.

jak?

jaka?

na czym?

od kiedy?

Uzdolniona Zosia od dwóch lat pięknie gra na gitarze.

Zdanie pojedyncze nierozwinięte

przekazuje niewiele informacji. Można je przekształcić tak, aby mówiło coś więcej. Do podmiotu i orzeczenia należy dopisać ich określenia.

Autor napisał.

Uzupełnij

Znany autor napisał niedawno książkę.

Znany

książkę

niedawno

Orzeczenie

Podmiot

co zrobił?

napisał

autor

kto?

kiedy?

jaki?

co?

wyraz określający podmiot

wyrazy określające orzeczenie

grupa podmiotu i orzeczenia

Wyrazy w zdaniu pojedynczym należą albo do grupy podmiotu (jeśli określają podmiot) albo do grupy orzeczenia (jeśli określają orzeczenie).

corobili?

Średniowieczni rycerze tworzyli ważną grupę społeczną.

kto?

Grupa orzeczenia

Grupa podmiotu

Zaznacz w zdaniu podmiot i orzeczenie oraz grupę podmiotu i grupę orzeczenia

pies

Mały

szczeka

głośno

Mały pies głośno szczeka.

Grupa podmiotu

Grupa orzeczenia

orzeczenie

podmiot

określenia orzeczenia

określenia podmiotu

sprawdź

Wskaż grupę podmiotu i orzeczenia

wspaniała

Moja

Moja wspaniała babcia robi najlepsze pierogi.

babcia

najlepsze

robi

pierogi

sprawdź

Praca domowa

Zadanie 1 s. 318.

Zadanie 2 s. 319.

Dziękuję!

Jolanta Gąsiorowska