Powstanie styczniowe

Powstanie styczniowe

Po upadku Napoleona i likwidacji Księstwa Warszawskiego. Polacy nie przestali myśleć o odzyskaniu niepodległości. Zbrojne wystąpienia przeciwko zaborcy kończyły się jednak klęską i represjami. W odpowiedzi na carską politykę w zaborze rosyjskim zaczęły powstawać polskie organizacje. Ich członkowie stawiali sobie za cel odzyskanie niepodległości. Organizowali też manifestacje patryiotyczne. Często miały formę nabożeństw. odprawiano je w intencji bohaterów narodowych lub z okazji ważnych wydarzeń z historii Polski.

SYTUACJA W ZABORZE ROSYJSKIM

Brutalna polityka zaborcy wzmogła działalność spiskową, która miała doprowadzić do wybuchu powstania. Rząd carski, który wspierała grupa Polaków, miał świadomość tej sytuacji. Aby nie dopuścić do walki zbrojnej, zarządził tzw. brankę, czyli nadzwyczajny pobór do wojska. W tych okolicznościach, mimo braku dostatecznego przygotowania , w nocy z 22 na 23 stycznia 1863 roku doszło do wybuchu powstania. Powołano rząd powstańczy, który uwłaszczenie chłopów, czyli nadanie im ziemi na własność. Niestety udział chłopów w powstaniu był niewielki.

BRANKA

Odziały powstańcze składały się z ochotników. Powstańcy nie mieli mundurów, zaznaczali swoją przynależność do wojsk polskich poprzez doczepianie do czapek metalowych orzełków lub biało-czerwonych kokard. Podstawowym uzbrojeniem były szable, kosy i strzelby myśliwskie. Jeden karabin przypadał średnio na dziesięciu ludzi.

POWSTANIE STYCZNIOWE

Powstańcy prowadzili przeciwko Rosjanom wojnę partyzancką, czyli unikanie wielkich bitew, urządzali zasadzki małymi odziałami. Mimo, że odnieśli wielu sukcesów w mniejszych potyczkach, nie udało im się opanować żadnego większego miasta ani rozleglejszego obszaru. Powstańcy kryli się w lesie i korzystali ze wsparcia ludności, która dostarczała im pożywienia i udzielała schronienia.

WOJNA PARTYZANCKA

Rosjanie byli doskonale wyposażeni. Jednolicie umundurowani żołnierze rosyjscy posiadali broń lepszej jakości niż Polacy. Wyszkoleni w trakcie długoletniej służby, przewyzszali powstańców doświadczeniem i skutecznością.

WOJSKA ROSYJSKIE

Powstańcy w konspiracji powołali rząd i stworzyli tzw. państwo podziemnne , mające swoje władze, sądy, policję, pocztę i wywiad, który wykradał sekretne plany wojenne Rosjan. Pobierano również podatki na rzecz powstania. Aby wróg nie wpadł na trop tych instytucji, działały one w podziemiu, czyli niejawnie. Powstańcy mieli swoich przedstawicieli działających wśród Polaków mieszkających w zaborach austriackim i pruskim. Dostarczali oni broń, zaopatrzenie oraz werbowali licznych ochotników.

Państwo podziemne

Symbolem powstania stał się Romuald Traugutt. Przez wiele lat był oficerem armii carskiej, z której odszedł w 1862 r. Mimo służby w rosyjskim wojsku nigdy nie przestał być polskim patriotą. Zdecydowało o tym w dużej mierze wychowanie wyniesione z rodzinnego domu, nad którym czuwała ukochana babcia. W kwietniu 1863 roku Traugutt przyłączył sie do powstania i objął dowództwo nad oddziałami powstańczymi. Na jego czele stoczył kilka potyczek z Rosjanami.

ROMUALD TRAUGUTT - dyktator powstania

Romuald Traugutt z rozkazu rządu powstańczego udaje się do Francji, aby pozyskać wsparcie Francuzów dla walczących Polaków. Traugutt oczekiwał, że Wielka Brytania i Francja udzielą pomocy walczącym Polakom. Misja Traugutta zakończyła się niepowodzeniem. Wrócił do Warszawy w październiku 1863 roku i objął przywództwo nad powstaniem. Dyktator mężnie trwał na swoim stanowisku. pracował w konspiracji w niewielkim warszawskimi mieszkaniu. Kiedy Rosjanie go aresztowali miał powiedzieć: "To już". Więziono go w X Pawilonie Cytadeli Warszawskiej. Był torturowany przez Rosjan, a mimo to nikogo nie wydał. Stracono go na stokach Cytadeli.

Wiosną 1864 roku walki wygasły. Rosjanie rozbili wszystkie większe oddziały partyzanckie. Powstańców skazywano na śmierć, więzienie, odbierano im majątki oraz zsyłano na wiele lat na Syberię, czyli odległe, północno-wschodnie tereny Rosji o surowym klimacie. Znaczna część zesłańców umierała w czasie wędrówki z zimna lub wycieńczenia oraz chorób. Na mieszkańców nalożono specjalną opłatę, za to, że wspierali powstańców. Zlikwidowano całkowicie autonomie Królestwa Polskiego, zaś jego nazwę zmieniono na Kraj Przywiślański.

UPADEK I SKUTKI POWSTANIA

Powstanie styczniowe było największym zrywem wyzwoleńczym Polaków w XIX wieku. Pomimo tego, że powstanie styczniowe nie przyniosło Polakom upragnionej wolności, ale ich wysiłek nie poszedł na marne. Powstańcy udowodnili, że wolność nie ma ceny, a ich niezłomna postawa stała się wzorem patriotyzmu dla następnych pokoleń.

Rozwiąż rebus. Hasło zapisz w zeszycie i wyjaśnij co ono oznacza.

Przepisz w kolejności chronologicznej poniższe zadanie.

Dziękuję!

Katarzyna Badzińska