Pozytywizm

Start

1. Nazwa epoki

Spis treści

2. Ramy czasowe

3. Pojęcia kluczowe dla rozumienia epoki

4. Twórcy polskiego pozytywizmu

5. Obrazy

Nazwa epoki

Pozytywizm – kierunek w filozofii i literaturze zainicjowany przez Auguste'a Comte'a w drugiej połowie XIX wieku (Kurs filozofii pozytywnej). Został rozwinięty przez J.S. Milla oraz H. Spencera. Był kontynuowany w XIX w. jako empiriokrytycyzm (II fala) i w XX w. jako pozytywizm logiczny (III fala). Podstawowa teza pozytywizmu głosi, że jedyną pewną wiedzą jest wiedza naukowa. Ta może być zdobyta tylko dzięki pozytywnej weryfikacji teorii za pomocą empirycznej metody naukowej.

Pozytywizm podkreśla znaczenie wiedzy empirycznej i naukowości, a wzorem są w nim nauki przyrodnicze. Odrzuca przez to teologię oraz klasyczną metafizykę jako nieuprawnione spekulacje (ale nie zawsze ontologię jako ogólną naukę o bytach). Elementem pozytywizmu jest naturalizm, często też fizykalizm i ateizm, rzadziej materializm. Pozytywizm przeważnie odrzuca istniejące religie jako zabobony oparte na fikcjach, choć sam Comte proponował zastąpienie ich przez humanistyczną religię ludzkości. Prekursorem pozytywizmu był brytyjski empirysta i sceptyk David Hume.

Ramy czasowe

Ramy czasowe pozytywizmu zasadniczo obejmują 2. połowę XIX w. Pozytywizm w Europie (występuje jako realizm i naturalizm) Początek pozytywizmu – lata 1848–1849 – Wiosna Ludów. Koniec pozytywizmu – lata 90. XIX w. Ramy czasowe pozytywizmu w Polsce Początek pozytywizmu – 1863–1864 – klęska powstania styczniowego. Koniec pozytywizmu – lata 90. XIX w.

Twórcy polskiego pozytywizmu:

*Henryk Sienkiewicz (1846–1916)

*Wiktor Gomulicki (1848–1919)

*Adolf Dygasiński (1839–1902)

*Adam Asnyk (1838–1897)

*Eliza Orzeszkowa (1841–1910)

*Julian Ochorowicz (1850–1917)

*Maria Konopnicka (1842–1910)

*Antoni Sygietyński (1850–1923)

*Aleksander Świętochowski (1849–1938)

* Bolesław Prus (1847–1912)

Pojęcia związane z hasłami polskiego pozytywizmu: praca organiczna, praca u podstaw, równouprawnienie (emancypacja) kobiet, asymilacja Żydów, kult pracy, nauki, techniki. Filozofia epoki: scjentyzm, ewolucjonizm, utylitaryzm, organicyzm. Sztuka: realizm, akademizm, malarstwo historyczne, eklektyzm.

Pojęcia kluczowe dla zrozumienia epoki

Dziękuję za uwagę

Prezentację przygotował:Filip Szomko 2LOg