Ziele na kraterze

Temat: Co to znaczy wychowywać?

" Ziele na kraterze"

O autorze

MelchiorWańkowicz

Co to za książka?

O czym jest "Ziele na kraterze"?

*O przedwojennych szczęśliwych latach spędzonych w inteligenckiej rodzinie i niekonwencjonalnych, jak na owe czasy, me- todach wychowania i edukowania córek. *O wojnie i powstaniu warszawskim, m.in. wojennym losie rodziny i żoliborskiego Domeczku. *O dramatycznych ekshumacjach i pochówkach powstanców, poszukiwaniach ciała Krystyny zakończonych niepowodzeniem.

Kto, kim jest?

King

Tili

Pyton

Królik

03

01

05

Kiełkowanie

Rozrost

02

04

Epilog i prolog

Streszczenie

Czy przycinać?

Wykorzenianie

Budowa, język utworu

Tytuły rozdziałów sugerują kolejne etapy życia bohaterów: Kiełkowanie, Czy przycinać? Rozrost, Jakże zielono w Gołańczy!, Wykorzenianie, Odrost, Owocowanie, Ognie podchodzą, Popiół. Ciekawie prowadzona jest narracja. Wańkowicz, jako opowiadający, patrzy na swoją rodzinę z boku, więc mówi o Tacie, Kingu, używając formy „on": dwudziestokilkuletni ojciec rodziny był również nieprzygotowany do życia [...] A właśnie on stracił majątek. Czasem w kolejnych zdaniach narracja trzecioosobowa przechodzi w pierwszoosobową, którą Wańkowicz sugeruje własne wspomnienia: Z tych lat we wspomnieniu moim pozostaje. .. Język książki jest barwny, bogaty, różnorodny, często bardzo wyszukany i trudny dla mniej wyrobionego czytelnika. W utworze przeplata się język literacki z językiem potocznym. Na przykład Tata, mówiąc o kształtowaniu charakterów swoich dzieci, emocjonował się, używając najpierw obrazowej przenośni, potem wulgaryzmu, a następnie metaforycznego porównania: niech nie mają dusz zestawionych z lakierowanych tubek z zasadami: „Moje dziecko nigdy nie dotknie kart" [...] Cholera- a wlaśnie maje szczeniaki już grają w brydża. te lakierowane futerały, kiedy katastrofa dziejowa dusze ściśnie, popękają, posypią się jak tynk, odsłaniając bezbronną larwistą małżę.

Przeczyj pytania z zadania 1. w karcie pracy, a następnie zapoznaj się z tekstem lektury zamieszczonym w podręczniku(str.128). Zwróć uwagę na fragmenty zawierające odpowiedzi.

Metaforyczne znaczenie tytułu

Przypomnij sobie, czym jest metafora.

Problematyka i główne przesłanie

Przeczytaj list do Krysi, a następnie odpowiedz na pytania zamieszczone w karcie pracy.

Co powinieneś wiedzieć?

Jakie czasy przedstawia powieść?

Jaki rodzaj gatunek literacki reprezentuje powieść?

O czym można dowiedzieć się dzięki lekturze?

Melchior Wańkowicz

Kto jest bohaterem powieści?

Co jest tematem powieści?

Ziele na kraterze

Jak na losy rodziny wpłynęła II wojna światowa?

Gdzie mieszkała rodzina pisarza?

Jak brzmiały imiona córek pisarza?

Tytuł utworu w przenośny sposób wyraża przesłanie książki. Świat i historia są wulkanicznym kraterem, wulkanem - niebezpiecznym, pokrytym zastygłą lawą i popiołami. Jednak na tym nieprzyjaznym podłożu - dzięki ogromnej sile miłości – ciągle odradza się życie (ziele). Losy rodziny Wańkowicza są tego przykładem – ukochana córka Krystyna ginie w powstaniu, ale niedługo potem na świat przychodzi wnuczka pisarza.Utwór ukazuje obraz szczęśliwej rodziny. Krystyna i Marta dorastają w domu pełnym miłości, rodzinnego ciepła, oddania, życzliwości, otwartości i tolerancji. Rodzice wychowują córki w duchu patriotyzmu, przywiązania do tradycji, społecznych i obywatelskich obowiązków. Autor pokazuje, jak ważne jest, aby tworzyć świat oparty na wartościach- pozwala to otrząsnąć się nawet z najtragiczniejszych wojennych przeżyć.

Notatka do zeszytu

Praca domowa

Dziękuję

Małgorzata Zawichrowska