Rolnictwo Danii i Węgier

Rolnictwo Danii i Węgier

Czym jest gospodarka?

To wszystkie działania, które polegają na wytworzeniu produktów (np. żywności, maszyn), a także na świadczeniu usług (np. transportowych i edukacyjnych)

Dobrze rozwinięta gospodarka powoduje wzrost zamożności społeczeństwa i poprawę życia jego mieszkańców

Gospodarkę dzielimy na trzy sektory:

ROLNICTWO

PRZEMYSŁ

USŁUGI

GŁÓWNE ZADANIA ROLNICTWA:

• uprawa roślin
• hodowla zwierząt

Podstawową funkcją rolnictwa jest:

• dostarczanie żywności do bezpośredniego spożycia (np. owoce, warzywa, mięso);
• dostarczanie żywności do przetwarzania (np. mleko do produkcji serów);
• wytwarzanie surowców dla przemysłu (np. len do produkcji tkanin, czy zioła do produkcji lekarstw).

Warunki rozwoju rolnictwa

Pozaprzyrodnicze: - zamożność państwa i jego - polityka rolna; - własność i wielkość gospodarstw rolnych; -wykształcenie rolników i możliwość zatrudnienia pracowników; - stosowanie nowoczesnych metod upraw i hodowli, wykorzystanie nawozów i środków ochrony roślin; - mechanizacja rolnictwa.

Przyrodnicze: - klimat; - ukształtowanie powierzchni; - gleby.

Przyrodnicze warunki rozwoju rolnictwa w Europie

• Na znacznym obszarze są korzystne do rozwoju rolnictwa.

• Przewaga nizin sprzyja rolnictwu.

• Korzystne są warunki klimatyczne w klimacie umiarkowanym

i podzwrotnikowym.

• Niekorzystne warunki występują w północnej części Europy (zimny klimat i wieloletnia zmarzlina), na Nizinie Nadkaspijskiej (niskie opady) oraz w górach.

Pozarzyrodnicze warunki rozwoju rolnictwa w Europie

• Warunki te są korzystne w większości zamożnych europejskich państw (np. w Danii).

Dania

Dania - niewielki kraj zarówno pod względem powierzchni, jak i ludności.

Terytorium Danii leży na Półwyspie Jutlandzkim oraz na ponad 400 wyspach ( tylko nieliczne są zamieszkane).

Do Danii należą położone na Morzu Norweskim Wyspy Owcze oraz wyspa Grenlandia ( 2 mln km2 powierzchni).

Stolica Danii jest Kopenhaga.

Dania jest krajem wysoko rozwiniętym gospodarczo i jednym z najbogatszych państw świata.

Węgry

Węgry leżą w środkowej Europie, na rozległej nizinie położonej pomiędzy Karpatami, Alpami i Górami Dynarskimi. To państwo śródlądowe - nie ma dostępu do morza.

Na Wegrzech panuje klimat umiarkowany ciepły kontynentalny.

Stolicą Węgier jest Budapeszt (1,7 mln mieszkańców)

Węgry w porównaniu z innymi krajami są średniozamożne. Pod koniec XX wieku nastąpiło przejście od gospodarki centralnie sterowanej (kontrolownej przez państwo) do gospodarki opartej na wolnym rynku.

Na Węgrzech nie występuja bogate złoża surowców mineralnych. Bardzo dobrze rozwinięta jest produkcja samochodów, sprzętów RTV, AGD, a także artukułów spożywczych.

Rolnictwo Danii

Warunki pozaprzyrodnicze: - kraj zamożny, rolnicy są wykształceni -rolnicy mają dostęp do wydajnych odmian roślin i nowoczesnych środków ich ochrony; - rolnictwo jest wysoko zmechanizowane; -gospodarstwa są duże; - rolnictwo duńskie od 1973 roku jest wspierane przez dotacje z Unii Europejskiej;

Warunki przyrodnicze: - klimat umiarkowany ciepły morski; - kraj nizinny; - gleby słabe: płowe i bielicowe

Użytki rolne w Danii

-zajmuja 2/3 powierzchni kraju;

-są to głównie zboża: pszenica, jęczmień, żyto;

-mniejszą ilość stanowią buraki cukrowe, warzywa i owoce;

- znaczna część produkcji zbóż przeznaczona jest na paszę dla zwierząt;

- rozwinęła sie hodowla bydła i trzody chlewnej;

- hodowane są zwierzęta wyselekcjonowanych ras i stosuje się pasze wysokiej jakości;

- produkcja mleka i mięsa jest bardzo wydajna;

- około 2/3 duńskiej produkcji rolnej sprzedaje się za granicę, czyli eksportuje.

Warunki pozaprzyrodnicze;- są gorsze niż w Danii z powodów historycznych, do lat 90. XX wieku gospodarstwa były własnością państwa, (nie było nowoczesnych rozwiązań, a praca była mało wydajna); - od lat 90. XX wieku następowała prywatyzacja gruntów; -wprowadzono nowoczesne metody pracy, poprawiono jakość produktów, aby zwiększyć zyski z ich sprzedaży, nie osiągnięto jednak poziomu rozwoju jak w Danii; - mniejsza pomoc finansowa państwa, a wsparcie ze strony UE nastąpiło dopiero w 2004 roku; - gospodarstwa mają małą powierzchnię.

Rolnictwo Węgier

Warunki przyrodnicze: - kraj nizinny; - klimat umiarkowany ciepły suchy (cieplejszy niż w Danii, ale bardziej suchy) - gleby żyzne: czarnoziemy, gleby brunatne i płowe.

Użytki rolne na Węgrzech

- użytki rolne zajmują również 2/3 powierzchni kraju;

- w uprawie dominuja zboża: pszenica i kukurydza;

- duże znaczenie mają buraki cukrowe i słoneczniki;

- znaczną powierzchnię zajmują sady i winnice;

- uprawia się licznie pomidory, a papryka jest symbolem węgierskiego rolnictwa;

- hoduje się bydło i trzodę chlewną, ale hodowla zwierząt ma mniejsze znaczenie.

Wydajność rolnictwa Danii i Węgier

Zadania

Zaznacz ramki, w których znalazły się określenia opisujące funkcje rolnictwa

wytwarzanie surowców do produkcji leków i tkanin

hodowla zwierząt

uprawa roślin

sprzedaż towarów

dostarczanie żywności do bezpośredniej konsumpcji

przetwarzanie surowców

przewóz towarów

dostarczanie produktów do wytwarzania żywności

produkcja maszyn rolniczych

wytwarzanie kosmetyków

SPRAWDź

Zaznacz zestaw, w którym podano właściwe oznaczenia Danii i Węgier na mapie.

Spróbuj ponownie!

SPRAWDŹ

3. Dania, 4. Węgry.

1. Dania, 6. Węgry.

4. Dania, 1. Węgry.

2. Dania, 5. Węgry.

Dopisz do każdego z wymienionych płodów rolnych po jednym przykładzie produktu, który się z niego wytwarza.

A. Burak cukrowy: ............................. B. Żyto: ............................. C. Słonecznik: ............................. D. Len: ............................. E. Mleko: ............................. F. Pomidor: .............................

Sprawdź

Posegreguj warunki rozwoju rolnictwa w Danii oraz na Węgrzech.

A. Dostęp do wydajnych odmian roślin i nowoczesnych środków ich ochrony.

Dania

B. Położenie w klimacie umiarkowanym ciepłym kontynentalnym.

C. Przewaga bardzo dużych gospodarstw rolnych.

D. Przewaga czarnoziemów i gleb brunatnych.

Węgry

E. Położenie w klimacie umiarkowanym ciepłym morskim.

F. Rolnictwo wymagające ciągłego unowocześniania i wsparcia finansowego.

G. Przewaga małych i średnich gospodarstw rolnych.

Sprawdź

Posegreguj warunki rozwoju rolnictwa na przyrodnicze i pozaprzyrodnicze

A. Dostęp do wydajnych odmian roślin i nowoczesnych środków ich ochrony.

przyrodnicze

B. Położenie w klimacie umiarkowanym ciepłym kontynentalnym.

C. Przewaga bardzo dużych gospodarstw rolnych.

D. Przewaga czarnoziemów i gleb brunatnych.

pozaprzyrodnicze

E. Położenie w klimacie umiarkowanym ciepłym morskim.

F. Rolnictwo wymagające ciągłego unowocześniania i wsparcia finansowego.

G. Przewaga małych i średnich gospodarstw rolnych.

Zaznacz

SPRAWDź

Oceń, czy podane informacje są zgodne z prawdą. Zaznacz literę P, jeśli informacja jest prawdziwa, lub literę F – jeśli jest fałszyw

SPRAWDź!

Sprawdź

Rozpoznaj roślinę przedstawioną na fotografii i wpisz jej nazwę w wyznaczonym miejscu. Następnie, na podstawie opisu warunków uprawy tej rośliny, wybierz właściwe uzupełnienie zdania oraz uzasadnienie.

SPRAWDŹ

• 5
• 4
• oui

Brawo!

• 5
• 4
• oui