Zbrodnia i kara 7

Temat:

Przyjąć cierpienie, czyli Ewangelia według Soni.

Główną oponentką Raskolnikowa w Zbrodni i karze jest Sonia Marmieładowa, Sonieczka „wieczna Sonia”, będąca przykładem gruntownie odmiennej koncepcji życia, a właściwie sztuki przeżycia w warunkach, w których żyć się nie da. Jest uliczną prostytutką, nie z wyboru, lecz z musu, aby ratować od śmierci głodowej małe dzieci będące jej przyrodnim rodzeństwem i ich matkę, wpółobłąkaną gruźliczkę. Jest świadoma swego upadku, ale przyjmuje wyznaczony jej los z pokorą, przekonana, że Bóg wie, dlaczego zażądał od niej takiej ofiary. Po czym powoli, ale konsekwentnie staje się oparciem dla potrzebujących, a nawet wyrocznią moralną. To do niej, a nie do matki czy siostry, zwraca się Raskolnikow, kiedy zrozumiał i odczuł ciężar swojej zbrodni. To ona poprowadzi go ku odrodzeniu. Sygnałem tego odradzania się jest jego prośba, aby przeczytała mu Wskrzeszenie łazarza z Ewangelii wg św. Jana. Bo zapragnął przywrócenia do życia. Odrodzenie bohatera nastąpi przez dobrowolne przyjęcie cierpienia.

Poznajemy ją w momencie sceny śmierci jej ojca. Oto jak narrator opisuje przybyłą z „pracy” dziewczynę: „Ona także była w łachach; miała na sobie strój groszowy, lecz po ulicznemu ozdobny, wedle smaku i reguł obowiązujących w jej odrębnym świecie (…) zapominając o swej jedwabnej, z czwartej ręki nabytej, kolorowej, nieprzystojnej tutaj sukni z niezmiernie długim, śmiesznym trenem, i rozłożystej krynolinie, doszczętnie zagradzającej drzwi, i o jasnych bucikach, i o umbrelce, niepotrzebnej w nocy, a którą jednak wzięła z sobą, i o śmiesznym, słomkowym, okrągłym kapeluszu z jaskrawym, płomiennym piórkiem. Spod tego kapelusza zaczepnie włożonego na bakier, wyglądało chude, blade, wylęknione liczko (…) Sonia była osiemnastoletnią blondyneczką, małego wzrostu, szczuplutką, ale dosyć niebrzydką; miała wspaniałe szafirowe oczy”. Na drugi dzień, gdy zaprasza Rodiona na pogrzeb, wygląda całkiem inaczej: „Teraz była to dziewczyna ubrana skromnie, nawet biednie, bardzo jeszcze młodziutka, prawie dziewczynka, o skromnych i przyzwoitych manierach, z twarzą jasną, lecz jak gdyby trochę wystraszoną. Miała na sobie nader prościutka domową sukienkę, na głowie zaś stary kapelusz, jakie noszono dawniej; tyle tylko, że w ręku trzymała i teraz parasolkę”. Wygląd gościa relacjonuje również narrator, choć być może trochę przez pryzmat gospodarza: „Podczas rozmowy Raskolnikow badawczo jej się przyglądał. Była to twarz chudziutka, zupełnie chudziutka i blada, o rysach dosyć nieregularnych, o nazbyt spiczastym małym nosku i podbródku. Nie można jej było nawet nazwać ładniutką, lecz za to jej błękitne oczy były takie świetliste, a gdy się ożywiały, wyraz jej twarzy stawał się tak poczciwy i szczery, że mimo woli zjednywała każdego. W jej rysach, a i całej postaci, była nadto jedna jeszcze charakterystyczna cecha: pomimo swoje osiemnaście lat wydawała się nieomal dziewczynką, o wiele młodszą, niż była w istocie, dzieckiem prawie – i to czasem aż pociesznie zaznaczało w niektórych ruchach”.

Znaczenie postaci Soni

Religia w życiu bohaterów

Opracuj zagadnienia

1.Dlaczego Sonia wstąpiła na „drogę grzechu”? W odpowiedzi uwzględnij: a) stosunek Soni do ojca, jego drugiej żony i przybranego rodzeństwa, b) postawę ojca, c) cechy charakteru Soni, d) religijność Soni, e) zachowanie Katarzyny Iwanowny. 2. Jak Raskolnikow ocenia Sonię? Przeanalizuj sposób, w jaki się do niej zwraca.3. Wyjaśnij sens gestu Raskolnikowa całującego stopy dziewczyny. 4. Określ, jaką rolę w życiu Soni odgrywa wiara. Zwróć uwagę na sposób czytania przez nią Ewangelii. 5. Zinterpretuj w świetle losów Soni i Raskolnikowa fragment Nowego Testamentu mówiący o wskrzeszeniu Łazarza. Jakie znaczenie ma biblijna opowieść w odniesieniu do obojga bohaterów "Zbrodni i kary"? 6. Opisz emocje bohaterów w trakcie czytania fragmentu Ewangelii. 7. Jaki jest stosunek Rodiona do Ewangelii i religii chrześcijańskiej? W odpowiedzi odwołaj się do odpowiednich fragmentów.

Zapoznaj się materiałami

1. Symbole w "Zbrodni i karze"

2. Motyw siedmiu grzechów głównych w "Zbrodni i karze"