Umiejętności wychowawcze

zaprasza na warsztaty

Umiejętności wychowawczych

start

Jak rozwijać kompetencje i umiejętności dziecka?

index

Sfera emocjonalno-społeczna

Umiejętności w sferze fizycznej

Normy rozwojowe dzieci

Samodzielność

Korzystanie z toalety

Video

Mycie

Ubieranie się

Podstawowe zasady w komunikacji

Komunikacja

Emocje

Polecana literatura

Normy rozwojowe dzieci

Normy rozwojowe dzieci - po co je znać?

Ich znajomość pozwala w porę zareagować. Jeśli zauważymy niepokojące sygnały w rozwoju dziecka skonsultować się ze specjalistą.

Dzięki nim możemy dopasować oczekiwania do realnych możliwości dziecka.

ROZWÓJ DZIECKA PRZYPOMINA SINUSOIDE

RYC. Rozwój psychiczny dziecka od 0 do 10 lat (M. Sidney)

Umiejętności w sferze fizycznej - 3 latki

• zabawa symboliczna
• zwiększa się koordynacja zarówno motoryki dużej, np. stanie na 1 nodze, jak i małej
• rysunki stają się dokładniejsze, rysuje koło, chociaż na ogół rysunki są w fazie przed schematycznej
• potrzebują dużo ruchu
• pomaga w ubieraniu się: sam myje ręce, wkłada skarpetki, zapina guziki
• dużo mówi :)
• potrafi zbudować wieżę z kilku klocków
• potrafi skoncentrować się na ok. 10-15 minut
• bierze udział w zabawach opartych na naśladowaniu, z muzyką
• lubią zabawy teatralne, odgrywać role
• rzuca oburącz przed siebie, ale są trudności z precyzją
• intensywny rozwój synaps w ośrodku mowy i budujących kolejne uczucia i wrażenia
• zna zasady, potrafi je powtórzyć, nie zawsze stosować się do nich

Symboliczna reprezentacja w rysunku rozwija się od bazgrot (śladów na papierze) do symboli graficznych (reprezentacji obiektów na papierze, z ujęciem trójwymiarowości i różnych punktów widzenia).

Zabawa symboliczna

Rozwój funkcji symbolicznej wiąże się z odkryciem i wytworzeniem w umyśle dziecka powiązań miedzy tym co widzi a tym co myśli (element oznaczany i oznaczający). Powiązania te zaczynają się już rozwijać w wieku niemowlęcym.

Umiejętności w sferze fizycznej - 3,5 latki

• okres niepewności i zaburzenia koordynacji
• normalny okres destabilizacji: potyka się, może pojawić się jąkanie, tiki, nadmierne mruganie, przewracanie oczami
• szukają bezpieczeństwa, zadają pytania typu: kochasz mnie? mogą być bardziej płaczliwe
• ważne w tym okresie zasady i konsekwencje
• brak zrozumienia przyczynowo- skutkowego
• zaczyna się integracja z ciałem-bardziej intencjonalnych zachowań

Umiejętności w sferze fizycznej - 4 latki

• naprzemienność ruchów przy wchodzeniu po schodach, dobrze biega, podskakuje
• wydłuża się czas koncentracji uwagi
• potrafią odwzorowywać proste wzory, klasyfikować, tworzyć zbiory, segregować
• sprawnie posługiwanie się nożyczkami
• potrafi samodzielnie się ubrać i rozebrać
• są zbyt pewne siebie
• mylą rzeczywistość z fikcją, więc mogą zdarzać się "zmyślone" opowieści (nie są intencjonalne), wyimaginowani przyjaciele
• pojawiają się koszmary i lęki nocne
• ważne jest dawać im możliwość sprawdzenia się, pomagania
• w stresie mogą pojawić się objawy somatyczne

Umiejętności w sferze fizycznej - 4,5 latki

• rozpoczyna się proces odróżniania fikcji od rzeczywistości
• duża ciekawość otaczającym światem
• bardzo lubią dyskutować :)
• zwiększa się wytrwałość
• coraz lepiej radzi sobie z samoregulacją emocji

Umiejętności w sferze fizycznej - 5 latki

• jeśli w wieku ok 3 lat występowało jąkanie powinno się już wycofywać
• złoty okres rozwoju motorycznego
• potrafią ok 10 s stać na jednej nodze, łapać półkę
• okres przekory
• bardzo lubią towarzystwo rówieśników
• mama jest centrum świata

Umiejętności w sferze fizycznej - 5,5 latki

• zachowaniem mogą przypominać 2,5 latków
• trudności z dostosowaniem
• częste wybuchy emocjonalne
• buntuje się
• wszystko ma być tak jak on/a chce
• wzrasta ilość strategii samoregulacji i umiejętność wykorzystywania ich

Umiejętności w sferze fizycznej - 6 latki

• automatyzacja prostych ruchów
• bardzo dokładne rysunki, w stadium schematycznym
• kategoryzuje, rozwiązuje zadania oparte na uzupełnianiu szeregów
• jeszcze brak abstrakcyjnego myślenia
• intencjonalne kierowanie uwagi
• wykonuje złożone polecenia

Rozwój emocjonalno-społeczny

Rozwój emocjonalno-społeczny

Samodzielność

Samodzielność

Jakie są korzyści?

• poczucie sprawczości, kontroli
• wyższa samoocena
• uczenie się na własnych błędach i przez doświadczenie =szybciej
• brak wyuczonej bezradności- np. przy nadmiernym wyręczaniu
• więcej aktywności, które same potrafi dziecko zrobić = mniej czasu i zaangażowania rodziców

Samodzielność

Obowiązki

Korzystanie z toalety

POMOCNICY- LALKA, NA KTÓREJ DZIECKO SIĘ UCZY BAWI SIĘ ŻE JEJ POMAGA

1.Pójście do łazienki 2. zapalenie światła 3. podciąganie rękawów 4. odkręcenie tubki z pastą 5. wyciśnięcie pasty na szczoteczkę 6. zakręcenie tubki 7. odkręcenie kranu 8. nalanie wody do kubeczka 9. zakręcenie kranu 10. wyszczotkowanie zębów 11. wyplucie do umywalki 12. wypłukanie buzi 13. wytarcie buzi w ręcznik 14. wylanie wody z kubeczka 15. odłożenie wszystkiego na miejsce 16. opuszczenie rękawków 17.zgaszenie światła 18. opuszczenie łazienki

Mycie

Każda czynność samoobsługowa to sekwencja kroków!! Składających się na daną czynność np. samodzielne mycie zębów:

Mycie

• Trening czystości zaczyna się ok. 2r.ż. Jest to jednak kwestia indywidualna.

Dziecko musi po prostu dojrzeć do momentu, w którym będzie na to gotowe. Rolą rodzica jest stymulowanie procesu

• Nauka nie może odbywać się w pośpiechu i pod presją.

Dziecko musi mieć czas, aby utrwalić zasady treningu czystości

• Jeśli nie poradzi sobie, mimo kilku podjętych prób,

wyręczanie tylko zniechęci je do dalszej pracy

Ubieranie się

Początkowo kierujmy np. rączkami dziecka, zapinając sweter zza jego pleców z czasem AUTOMATYZACJA Powoli wycofujmy się z pomocy, stopniowo coraz mniej wykonujmy za dziecko Pokazujmy i skupiajmy się na pojedynczych ruchach, etapach/ elementach danej sekwencji nie tylko na całej czynności Dajmy szanse na samodzielne wykonanie, nie zważając na czas, dokładność NAGRADZAJMY zaangażowanie i staranie nie tylko rezultat

WPROWADZENIE MAPY UBIORU I POGODY/ MAGNETYCZNE UKŁADANKI

KOMUNIKACJA- JAK MÓWIĆ DO DZIECI?

KIEDY CHCEMY, ABY DZIECKO COŚ ZROBIŁO

Musimy odpowiedzieć sobie na kilka pytań.:

• Dlaczego chcemy, aby dziecko coś zrobiło lub nie robiło?
• Czy zachowanie jest nieakceptowalne czy wiąże się z naturalnymi potrzebami?
• Czy dziecko posiada umiejętności i jest dojrzałe na tyle, aby zrobić to o co prosimy?
• Czy dziecko nas rozumie, wie co mówimy i co ma zrobić?
• Jak się dziecko czuje? Ból, stres, zmęczenie, głód
• Jak MY się czujemy i jak te emocje przekazujemy? Czas, złość, rozdrażnienie, zmęczenie
• Jak MY się zachowujemy/ zachowywaliśmy dotychczas?
• Dlaczego, kiedy, jak często, jak długo?

ZAWSZE zaczynamy od zaspokojenia potrzeb fizjologicznych.

„Dziecko, które zachowuje się źle, czuje się źle” KIEDY DZIECKO NIE SŁUCHA Reakcje, na które należy reagować —Dziecko nie słyszy / udaje, że nie słyszy (zrobiło coś, my je wołamy ono nie reaguje) —Dziecko mówi zaraz, potem, za chwilę —Dziecko odmawia wykonania —Dziecko wpada w złość werbalną lub niewerbalną

Podstawowe zasady w komunikacji z dzieckiem

1. Nie działaj z zaskoczenia2. Skup się tylko na dziecku (Jeśli chcemy powiedzieć coś dziecku nie róbmy tego przy okazji wykonywania innej czynności, z innego pokoju czy zza ekranu czy gazety)- Nawiąż kontakt wzrokowy-Ważne jest skupienie uwagi dziecka, popatrzenie mu w oczy, przykucnięcie „zejście do jego poziomu”- Zacznij od słów „Spójrz na mnie” „Zobacz’ „Posłuchaj powiem ci teraz coś ważnego”- Dotknij ramienia, używaj gestów (nie za dużo)3. Unikaj długich wypowiedzi

Podstawowe zasady w komunikacji z dzieckiem

4. Poproś, aby dziecko powtórzyło polecenie 5. Poczekaj na reakcje, zanim powtórzysz ALE powtórz tylko raz = RAZ, KONKRETNIE I KRÓTKO Małymi krokami, nie od razu: NIE „Chodź wyładujesz zmywarkę” TAK „Chodź pomożesz mi wyładować zmywarkę, wyjmiesz 2 łyżki”

Podstawowe zasady w komunikacji z dzieckiem

6. Dopilnuj wykonania polecenia - WAŻNE JAK MÓWIMY! -Szacunek, pozytywne komunikaty - krzyk, zakazy nakazy stresują, powodują, że dziecko przestaje słuchać. -Mówimy językiem dziecka -Uprzedzaj o tym co się wydarzy, daj czas na przygotowanie -Dajemy akceptowalny wybór NIE Umyjemy/sz teraz rączki? TAK Umyjesz rączki zielonym czy niebieskim mydełkiem? TAK Umyjesz rączki wodą zimną czy ciepłą?

Podstawowe zasady w komunikacji z dzieckiem

7. Wzmacniamy komunikat niewerbalnie Idziemy spać + poklepanie łóżka, poduszki - Czułość i wsparcie - Pozytywna dyscyplina Modelowanie = opanowanie na wagę złota- Nie mówić, że to dziecko jest złe!- Dziecko nie jest partnerem- Konsekwencja

Emocje dzieci

MÓZG W EMOCJACH (Siegel)

Kiedy dziecko jest spokojne, bezpieczne jego mózg i tzw. „klapka” są zamknięte. Natomiast przy silnych emocjach jak: strach, złość, smutek klapka się otwiera.

Na gorąco: - Zauważyć trudność + nazwać + dać czas (jestem, poczekam aż się uspokoisz LUB będziesz chciał porozmawiać) - Wesprzeć poprzez propozycje wsparcia LUB wyuczone znane dziecku strategie na zimno Na zimno: - Uczenie wszelkich ćwiczeń - REGULACJA POPRZEZ CIAŁO - w tym: masażyki, siłowanki, relaksacje, mindfullness, ale również metody z wykorzystaniem muzyki, tańca, rysunków, dramy (teatrzyki), materiałów sensorycznych itp. - Gry psychoedukacyjne, bajki terapeutyczne (odnośniki na końcu)

Językowa ekspresja emocji

2 rok życia

- wzrost zdolności do mówienia o własnych emocjach i refleksji nad nimi (nazwy stanów i przeżyć) - 4latki różnicują źródlo emocji na podstawie potrzeb i wymagań poszczególnych osób - dzieci mówią o swoich pragnieniach i preferencjach

Dziecko potrafi powiedzieć, czego się boi, co je cieszy; pojawiają się pierwsze nazwy emocji

3 i 4 rok życia

5 i 6 rok życia

- dominują czasownikowe określenia emocji - częściej używają nazw emocji pozytywnych - mówią o przyczynach emocji i sposobach radzenia sobie z emocjami - nie potrafią przekształcić gramatycznej formy określenia emocji np. radość - radosny, radośnie

- wzrasta liczba określeń emocji pozytywnych (o emocjach poz. częściej mówią dziewczynki)- wzrasta liczba określeń emocji negatywnych - w wypowiedziach częściej pojawiają się rzeczownikowe określenia emocji

późne dzieciństwo

Polecana literatura

W. Kołyszko

W. Kołyszko

A. Chine, Ch.Chien

R.Greene

Garść radości, szczypta złości.

Złość/ strach/ smutek/ wstyd/ radość/ zazdrość.

Uczucia Gucia

Trudne emocje u dzieci

Polecana literatura

S. Isern

Eline Snel

A.Stążka-Gawrysiak

praca zbiorowa

Uczuciometr inspektora krokodyla

Uważność żabki

Self-Reg- opowieści dla dzieci

Pajdohistoryjki z Basią i Jasiem

Polecana literatura

m. molicka

Ch. Duhigg

G. Hawn

J. Nelsen

Bajkoterpaia Marii Molickiej

Siła Nawyku

10 Minut Uważności

Pozytywna Dyscyplina

Polecane filmy

W głowie się nie mieści

Pettson i Findus – Wielka wyprowadzka

Dziękujemy!