Chłopi

Władysław Stanisław Reymont

oprac. Martyna Kamińska, 2021

Tom I - Jesień

Chłopi

MiniCV

1867–1925, właśc. S. W. Rejment

Władysław StanisławReymont

1.Świat przedstawiony powieści

Przestrzeń

Czas

Co wiemy o czasie i przestrzeni, w której rozgrywa się akcja?

Sacrum i profanum

Mityzacja/mitologizacja

Zabieg literacki polegający na nadawaniu wybranym elementom świata przedstawionego znaczeń sakralnych, upodobnianiu wykreowanej w utworze rzeczywistości do obrazów i wyobrażeń mitycznych, trwale wpisanych w ludzką świadomość. Rzeczywistość pozbawioną konkretyzacji czasowej, stąd byt ukazany w wymiarze niemal świętym, z głębszymi sensami znaleźć można w Chłopach W. Reymonta. M. stosuje m.in. T. Konwicki w Senniku współczesnym i B. Schulz w Sklepach cynamonowych.

Poza czasem, poza przestrzenią

Wieś Lipce żyje jakby w magicznym kole ochronnym (ważna, niemal symboliczna rola w powieści kopców granicznych wsi). Mieszkańcy żyją poza czasem, według pradawnego rytmu natury i rytuałów obrzędowo-liturgicznych. Najważniejsze miejsca we wsi to kościół i karczma. Poza tym we wsi, oprócz chłopskich zagród znajduje się młyn, kuźnia, plebania i cmentarz. Całość wsi z wyodrębnioną zagrodą Borynów jest przestrzenią bardziej symboliczną, niż faktyczną przestrzenią realnie istniejącej osady. Powieściowe Lipce to jednak wieś w zaborze rosyjskim (funkcjonują tam ruble). Akcja rozgrywa się na pewno po 1864 roku - wieś pouwłaszczeniowa, współczesna autorowi.

VLosy ludzkie:- jedyne i niepowtarzalne- odwieczne - śluby, wesela, narodziny, chrzciny, umieranie, pogrzeby

zasiewy

zbieranie plonów

Adwent

Zaduszki

Święto Zmarłych

wesela

jarmark swaty

obrzędy wiosenne,przygotowanie do świąt

obrzędy związaneze świętami, spotkaniaw karczmie

Czas odpoczynku od prac polowych Odnawianie domów

Boże Narodzenie

Wielki Post

Wielki Post

Wielki Tydzień

Wielkanoc

zasiewy

przygotowanie pól

obrzędy letnie

Odpust

Boże ciało

Sianokosy

Żniwa

Wiosna

Lato

Zima

Jesień

krąg egzystencjalny(od odejścia Agaty na jesień, do odejścia żebraka na koniec lata)

krąg fabularny (od padnięcia krowy Boryny do wygnania Jagny ze wsi)

VLosy ludzkie:- jedyne i niepowtarzalne- odwieczne - śluby, wesela, narodziny, chrzciny, umieranie, pogrzeby

IV KRĄG OBYCZAJÓW

III KRĄG LITURGICZNO-OBRZĘDOWY

II KRĄG PRAC

I KRĄG KOSMICZNY

zasiewy

zbieranie plonów

Adwent

Zaduszki

Święto Zmarłych

wesela

jarmark swaty

obrzędy wiosenne,przygotowanie do świąt

obrzędy związaneze świętami, spotkaniaw karczmie

Czas odpoczynku od prac polowych Odnawianie domów

Boże Narodzenie

Wielki Post

Wielki Post

Wielki Tydzień

Wielkanoc

zasiewy

przygotowanie pól

obrzędy letnie

Odpust

Boże ciało

Sianokosy

Żniwa

Wiosna

Lato

Zima

Jesień

Kto jest głównym bohaterem powieści i skąd to wiemy?

• podejście do małżeństwa i zdrady
• hierarchię - kto jest najważniejszy, kto rządzi
• czy akceptowana jest przemoc
• jaka powinna być idealna żona, a jaki powinien być idealny mąż
• jaki jest los osób starszych i niemogących pracować
• czy w rodzinie jest miejsce na uczucia
• co scala rodzinę

Zasady, którym podlega lipiecka rodzina. Weź pod uwagę:

Kocepcja wiejskiej rodziny

Jaka wartość jest najistotniejsza dla mieszkańców Lipiec i skąd o tym wiemy?

Szacunek

Praca

Ziemia

biedota, komornicy,parobcy (Agata, Kuba, Witek, Bylica)

średniozamożni(Weronka z mężem, Dominikowa z synami)

bogacze (Borynowie)urzędnicy (Wójt)kler (Dobrodziej i Jasio)

Struktura społeczna

Społeczeństwo chłopskie jest zróżnicowane, więc co je scala?

Sformułuj 10 praw gromady.

Karta pracy nr 1

WL 385-386

Fragment powieści

Film (od 36:30, 43:30)

Komentarz do tekstu

Symbol siewcy

• wielostronność, wielowarstwowość
• długi utwór epicki
• aojdyczny narrator (przedstawia z wewnątrz i od zewnątrz) - obiektywizm
• bohtarem jest zbiorowość
• obraz wsi ukazany w momencie przełomowym (rodząca się świadomość narodowa w chłopak, odejście starego pokolenia patriarchalnego i nastanie nowego)
• obszerne opisy przyrody z personifikacjami, animizacjami, porównaniami homeryckimi
• drobiazgowe opisy obyczajów
• wyszczególnienie chłopskich rodów przed bitwą o las w zakończeniu tomu II

Epopeja Chłopska

2.Dramat rodzinny w "Chłopach", czyli Maciej kontra dzieci

Zagłosuj!

Kto ma rację W Międzypokoleniowym Konflikcie?

1. Wybranie Macieja i Antka Boryny.2. Głosowanie - kogo poprzesz?3. Gromadzenie argumentów na padlecie. 4. Ocena argumentacji5. Zainicjowanie scenki.

Kto ma rację?

Zagłosuj ponownie!

index

Skutki konfliktu

Zachowanie ojca w czasie sporu

Zachowanie dzieci w czasie sporu

Przedmiot konfliktu

syna

ojca

Scharakteryzuj

Staropolskie porzekadło

quote

Jaka marchew, taka nać - taka córka jaka mać, jakie drzewo, taki klin - jaki ojciec, taki syn.

3. Obraz kobiet

Jagna

Hanka

wzorce kobiecości

Scharakteryzuj bohaterkę.

Hanka Borynowa

Archetyp matki i gospodyni

Stara Dominikowa

Archetyp matki i gospodyni

Stara Dominikowa

Była jedyną córką starej wdowy Paczesiowej i siostrą Jędrzycha i Szymka. Matka krótką ręką trzymała synów, zaś Jagna była jej oczkiem w głowie. Żoną Boryny została z woli matki.

Jagna Paczesiówna

Jak gromada postrzega dziewczynę?

Karta pracy nr 2

Od 45:00

Zemsta Gromady

Geneza przemocy

Zwiastun

Czy Chłopi są aktualni dzisiaj? O jakich problemach opowiadają?