motyw mogiły NAd Niemnem

Temat:

O powstańczej mogile-fragment "NAd niemnem" e. Orzeszkowej.

1. Jan bohatyrowicz zabiera justynę orzelską w miejsce dla niego szczególne. pokazuje jej mogiłę zbiorową, w której spoczywa jego ojciec ( zginął w powstaniu styczniowym, jan miał wtedy kilka lat). W mogile tej spoczywa 40 powstańców- przedstawicieli szlachty i chłopów, wśród nich również brat benedykta korczyńskiego-andrzej

piękno natury

otwórz podręcznik na stronie 19. Odpowiedz: 1. JAki krajobraz ujrzała justyna? ( ukształtowanie terenu, rośliny, barwy, dźwięki itd...) 2. W jaki sposób natura została opisana?

natura

Justyna zobaczyła niezwykły obraz. Wrażenie zrobiło na niej bogactwo roślinności, pagórkowate ukształtowanie terenu.- polana, łąka, pagórki; - wysokie drzewa- sosny, jodły; - młode zarośla; - widłaki, wachlarze paproci, mchy, - różnorakie odcienie zieleni, urozmaicane światłęm słonecznym - gra jasnych i mroczsnych geniuszów lasu- metafora

poetyzacja

Eliza orzeszkowa zastosowałą poetyzację czyli wprowadziłą do tekstu epickiego środki artystyczne typowe dla liryki ( epitety, poróania, przenośnie), aby uplastyczxnić opis, zbudować niezwykły nastrój, oddać piękno krajobrazu, uczynić miejsce opisywane niezwykłym.

MOGIŁA

• UKRYTA W CIENIU DRZEW

NIEWIELKI PAGÓREK O PODŁUŻNYM KSZTAŁCIE

• NIBY WAŁ, NIBY KURHAN, USYPANY RĘKOMA LUDZKIMI

• POROŚNIĘTA NIERÓWNYMI KĘPAMI TRAWY

MOGIŁA

• SPOCZYWA W NIEJ 40 POWSTAŃCÓW

POROŚNIĘTA GDZIENIEGDZIE KAMPANULAMI

• OPUSZCZONA, ZAPOMNIANA, WIDAĆ, ŻE NIEODWIEDZANA

• JEDYNIE PRZYRODA ŚWIADKIEM I STRAŻNIKIEM;

Samotność i zapomnienie. Ileż wiosen, ile zim i jesieni przeminęło nad tym pagórkiem, wznoszącym się za jeziorem jałowych piasków, w zamkniętym kole boru! Ileż szumów, których najlżejsze echo tu nie doleciało! Płynęły dni za dniami, lata za latami; kędyś, daleko, w wesołe pary łączyli się tancerze i zakochani (...) Tu nad tym grobem. wiecznie było cicho i samotnie. Świat o nim nic nie wie i tylko niebieskie sklepienie zapala nad nim w pogodne noce gromnice gwiazd i lampę księżyca.

NAd niemnemeliza orzeszkowa

Paralelizm opisu

o spoczywających w mogile nikt nie pamięta- zapomniano i ich losie, poświęceniu. Pogrązeni w pustce, samotności i milczeniu

z daleka od mogiły toczy się życie, ludzie kochają się, pobierają, cieszą się efektami swojej pracy, świętują zwycięstwa i pamiętają o bliskich zmarłych

refleksja nad upływającym czasem

paralelizm opisu

zestawienie dwóch przestrzeni

mogiła

świat

pustota, zapomnienie, cisza, bierność

charakteryzuje się zmiennością, dzianiem się, czynnością, ruchem; obecnością

Sposób ukazania powstańczej mogiły zwraca uwagę na niedocenienie i zapomnienie tych, którzy w nim walczyli. Powstańcy nie mogą liczyć na pamięć, uznanie, więc wzmacnia to jeszcze ich tragizm. Cici bohaterowie, o których gwearny i pośpieszny świat zapomniał.

Dziękuję