Kanada

Kanada - środowisko przyrodnicze a rozwój rolnictwa

Kinga Bernatowicz i Julia Burzyńska

Title your section hhttps://earth.google.com/web/search/kanada/@55.99996982,-96.00000398,113.24613145a,10649326.80344582d,35y,0h,0t,0r/data=CnEaRxJBCiUweDRiMGQwM2QzMzdjYzZhZDk6MHg5OTY4YjcyYWEyNDM4ZmE1GVJBRdWvEExAIeAM_n4xllrAKgZrYW5hZGEYAiABIiYKJAnsdgyxfG85wBGA482O4-I8wBkQSIT72XxawCH_ACHyAn9cwAere

Klimat i krajobrazy Kanady

Ukształtowanie powierzchni i jego wpływ

na klimat

Jednocześnie Kordyliery stanowią barierę dla zimnych mas powietrza przemieszczających się znad centralnej Kanady nad zachodnie wybrzeże. Między innymi dlatego obszar ten charakteryzuje się łagodniejszym klimatem niż pozostała część kraju. Dlatego można powiedzieć, że na klimat Kanady większy wpływ niż szerokość geograficzna mają ukształtowanie powierzchni i cyrkulacja atmosferyczna. W efekcie strefy klimatyczne nie układają się tam równoleżnikowo, lecz nieregularnie.

Wpływ prądów morskich na klimat

Nieregularny przebieg stref klimatycznych jest spodwodowany również oddziaływaniem prądów morskich. Widać to szczególnie na tej samej szerokości geograficznej, na której na zachodnim wybrzeżu występuje klimat umiarkowany ciepły. Ciepłe prądy morskie opływające zachodnie wybrzeże - Prąd Północno Pacyficzny i Prąd Alaski - nie tylko, podwodują ogrzanie terenów nadbrzeżnych, lecz także obfite opady. Dlatego na zachodnim wybrzeżu notuje się najwyższe roczne sumy opadów w Ameryce Północnej. Z tego samego powodu na zachodzie są wyjątkowo łagodne zimy. Z kolei wzdłuż wschodniego wybrzeża z północy na południe płynie chłodny Prąd Labradorski. W efekcie jego oddziaływanie zimy są tam chłodniejesze, mimo że w strefach klimatów typu morskiego powinny być łagodne. Ze względu na wpływ powietrza morskiego opady w tej części kraju są większe niż w centrum. Specyficzne wygięcie granicy cieplejszych obszarów na zachodzie ku północy, a zimniejszych na wschodzie ku południu widoczne jest również w przebiegu linii pokazującej granicę trwale przemarzniętego gruntu.

Północna granica lasów i rolnictwa w Kanadzie

Wynikiem specyficznego układu stref klimatycznych jest nietypowy układ stref roślinnych. Na przykład granica występowania lasów we wschodniej części Kanady kończy się na równoleżniku 52 N. Natomiast w zachodniej Kanadzie, na półwyspie Alaska, którego część leży w obrębie terytorium tego kraju, tajga sięga za koło podbiegunowe północne

Północna granica lasów i rolnictwa w Kanadzie

Około 7% powierzchni Kanady stanowią obszary użytkowane rolniczo. Użytki rolne znajdują się głównie w południowej i południowo-wschodniej części Kanady. Właśnie tam wystepują odpowiednio żyzne gleby oraz klimat umiarkowany ciepły. Dlatego w Kanadzie uprawia się rośliny typowe dla tej strefy klimatycznej, takie jak pszenica, jęczmień, owies, ziemniaki oraz buraki cukrowe. W południowo-środkowej części Kanady wystepują rozległe obszary prerii. Tereny te stanowią naturalne pastwiska dla hodowanych zwierząt - bydła i owiec, a także trzody chlewnej.

Struktura użytkowania ziemi w Kanadzie

Północna granica lasów i rolnictwa w Kanadzie

Charakterystyczne dla Kanady są wielkoobszarowe gospodarstwa rolne nazywane farmami. Średnia wielkość takiego gospodarstwa wynosi niemal 200 ha. Większość farm specjalizuje się w wytwarzaniu jednego produktu. Duże powierzchnie gospodarstw wymuszają wysoką mechnizację prac rolnych, czyli używanie wielu maszyn, m.in. kombajnów. Niemal wszystkie są nastawione na sprzedaż produkowanych towarów. Ogromne obszary leśne oraz bardzo rozwinięta linia brzegowa powodują, że ważną rolę w rolnictwie Kanady odgrywają leśnictwo oraz rybołówstwo. Ze względów ekologicznych podlegają jednak dość restrykcyjnym przepisom.

Surowce, przemysł i handel

Znaczącym źródłem dochodów Kanady jest przemysł wydobywczy. W kraju tym znajdują się złoża wielu ważnych surowców, np. ropy naftowej, gazu ziemnego, diamentów i złota. Występują tam także rudy niklu, które po przetworzeniu są używane w wielu fabrykach, m.in. samolotów. Jednak największy udział w tworzeniu PKB mają usługi finansowe oraz handel.

Quiz o Kanadzie

START

Question 1/6

Stolicą Kanady jest

Ottawa

Montreal

Toronto

Question 2/6

Jaka waluta obowiązuje w Kanadzie?

dolar kanadyjski

euro

funt

Question 3/6

Ile procent powierzchni Kanady stanowia obszary użytkowane rolniczo?

7%

30%

12%

Question 4/6

Ile wynosi średnia wielkość farmy?

120 ha

200 ha

500 ha

Question 5/6

Na terenie Kanady znajduje się około 2 mln jezor. Ile % powierzchni tego kraju zajmują?

10%

2%

8%

Question 6/6

Co było najbardziej eksportowanym płodem rolnym w Kanadzie w 2016 roku?

Rzepak

Pszenica

Fasola

Gratulacje!

Start over?

Stany Zjednoczone - potęga gospodarcza świata

Największa gospodarka na świecie

Stany Zjednoczone sa bardzo często nazywane największą potęgą gospodarczą świata. W 2016 roku ich PKB stanowiło około 25% produktu światowego brutto. To państwo wytworzyło wówczas i zużyło blisko 1/5 wyprodukowanej na świecie energii elektrycznej. Stany są największym światowym importerem oraz drugim (po Chinach) eksporterem towarów. Ponadto zajmują czołowe miejsca w wydobyciu wielu surowców oraz są światowym liderem pod względem zagranicznych inwestycji. Kapitał amerykański jest obecny niemal we wszystkich krajach, także w Polsce. Spadki i wzrosty na nowojorskiej giełdzie silnie wpływają na gospodarki

Eksport (2015 r.)

Import (2015 r.)

Rozwój przemysłu

Dolina Krzemowa-nowoczesny przemysł

Oprócz tradycyjnych działów przemysłu bardzo ważną rolę w Stanach Zjednoczonych odgrywa przemysł zaawansowanych technologii. Jego znaczenie z roku na rok staje się coraz większe. Do najważniejszych działów przemysłu high-tech należą: przemysł elektroniczny, przemysł lotniczy i kosmiczny, a także przemysł oparty na biotechnologii. W Stanach Zjednoczonych powstał pierwszy na świecie ośrodek high-tech (technopolia) - Dolina Krzemowa. Nazwa tego miejsca nawiązuje do krzemu - minerału, który wykorzystuje się np. w produkcji procesorów komputerowych. Na rozwój Doliny Krzemowej wpłyneło wiele czynników, m.in.:

• położenie w pobliżu uniwersytetów i centrów badawczych,
• dostęp do wysoko wykwalifikowanej kadry pracowniczej,
• duża liczba bogatych i nieobawiających się ryzyka inwestorów.

Dolina Krzemowa - nowoczesny przemsł

W Dolinie Krzemowej mieszczą się siedziby znanych na całym świecie firm zaawansowanych technologii, m.in.: Apple, Cisco Systems, e-Bay, Facebook, Google, Intel, Hewlett-Packard, Symantec i Yahoo!. Do rozwoju przemysłu high-tech oraz najnowocześniejszych rozwiązań technologicznych często wykorzystuje się badania naukowe. Dzięki nim dynamicznie rozwija się wiele działów amerykańskiej gospodarki. Jest ona obecnie określana jako gospodarka oparta na wiedzy (w skrócie GOW, z ang. knowledge-based economy).

Usługi

Podstawą sprawnie działającej gospodarki Stanów Zjednoczonych są różnego typu usługi. Najważniejszą rolę odgrywają usługi telekomunikacyjne, edukacyjne, naukowo-badawcze i finansowe. Stanowią one fundament gospodarki opartej na wiedzy. Istotny wpływ na rozwój gospodarki Stanów Zjednoczonych wywiera transport. Ten kraj ma najdłuższą na świecie sieć linii kolejowych, dróg kołowych oraz rurociągów. Najdłuższa jest też sieć autostrad, po których jeździ około 40% wszystkich samochodów osobowych świata. Wynika to przede wszystkim z wielkości kraju i dużej liczby ludności. Z tych samych względów bardzo ważną rolę w przewozach pasażerskich, oprócz transportu samochodowego, odgrywa transport lotniczy. W Stanach Zjednoczonych znajdują się jedne z największych portów lotniczych świata, np. Hartsfield-Jackson w Atlancie. W przewozach towarów największe znaczenie mają transport kolejowy oraz transport samochodowy, istotny jest również transport wodny śródlądowy. W Stanach Zjednoczonych znajduje się także kilka wielkich portów morskich.

Rolnictwo

Stany Zjednoczone należą do największych producentów i konsumentów żywności na świecie. Rozwojowi rolnictwa sprzyjają odpowiedni kilmat i żyzne gleby. Główną rolę w tym sektorze gospodarki odgrywają farmy - wielkie prywarne gospodarstwa. Ich średnia wielkość wynosi około 190 ha. Ze względu na warunki przyrodnicze produkcja rolna Stanów Zjednoczonych jest zróżnicowana przestrzennie. Na północy kraju uprawia się kukurydzę i soję. W jego środkowej części żyzne gleby umożliwiają uprawę pszenicy. Na obszarach mniej zasobnych w wodę występują łąki i pastwiska, które sprzyjają hodowli zwierząt. Z kolei na południu rozwineło się rolnictwo plantacyjne nastawione głównie na uprawę bawełny i trzciny cukrowej. O rozwoju rolnictwa plantacyjnego decydowały również uwarunkowania historyczne związane z podbojem Ameryki przez Europejczyków. W przeszłości, z powodu bardzo dużego zapotrzebowania na siłę roboczą, pracowali tu głównie niewolnicy sprowadzani z Afryki. Niemal wszystkie prace polowe wykonywali oni ręcznie. Obecnie większość prac na plantacjach jest zmechanizowana.

Marnowanie żywności

W Stanach Zjednoczonych produkuje się ogromne ilości pożywienia. W odniesieniu do zarobków mieszkańców żywność jest względnie tania. Dużą jej produkcję umożliwiają między innymi:

• postepująca mechanizacja i cheminizacja rolnictwa,
• wprowadzanie odpornych na choroby i szkodniki oraz bardziej wydajnych gatunków roślin modyfikowanych genetycznie,
• komputeryzacja i automatyzacja przetwórstwa artykułów spożywczych i ich dystrybucji.

Łatwy i stały dostęp do żywności oraz jej niskie ceny powodują, że dużym problemem w Stanach Zjednoczonych jest marnowanie żywności. Tanie jedzenie, często w ogromnym opakowaniach promocyjnych, trafia na śmietnik. Znaczna część produktów nie jest nawet otwierania, tylko wyrzuca się ją po upływie terminu przydatności do spozycia.

Marnowanie żywności

Według szacunków w Stanów Zjednoczonych każdego roku marnuje się około 60 mln t i żywności wartej w przybliżeniu 160 mld USD (to aż 1/3 krajowej produkcji). Wyrzucanie żywności nie dotyczy tylko Stanów Zjednoczonych, lecz także społeczeństw innych państw wysoko rozwiniętych, w tym Polski. Marnowanie jedzenie stanowi poważny problem etyczny. W wielu państwach na świecie, również w tych, w których wyrzuca się znaczna ilość żywności, ludzie cierpią z powodu głodu i niedożywienia.

Źródła

Tekst: https://flipbook.nowaera.pl/dokumenty/Flipbook/Planeta-Nowa_[kl_8][pr_2018]/index.html#p=31

Obrazy: https://www.bankier.pl/wiadomosc/Kanada-granica-z-USA-pozostanie-zamknieta-do-21-marca-8060844.html ; https://www.polityka.pl/tygodnikpolityka/nauka/1965164,1,niedzwiedzie-polarne-moga-wyginac-do-konca-wieku.read ; https://www.architekcipodrozy.pl/kraj/kanada/ ; https://cloud1g.edupage.org/cloud/Srodowisko_przyrodnicze_Kanady.pdf?z%3AcKqgNV%2FvVWwZQ8GNBLq2n4FTQB%2BZEBpQAoWXERIFeVkS%2F5uUdb%2FeBuJ7VA5vZKgW ; https://mocah.org/1169945-landscape-mountains-hill-lake-nature-valley-wilderness-tundra-plateau-ridge-autumn-mountain-grasslan.html ; https://www.wnp.pl/nafta/kanada-przestawia-gospodarke-z-surowcow-na-innowacje,265879.html ; https://www.needpix.com/photo/1749845/oelpferd-oil-pump-promote-crude-oil-fuel-industry-oil-energy-power ; https://ekantor.pl/10-rzeczy-ktore-zaskocza-cie-w-usa/ ; https://geekcat.pl/dolina-krzemowa-zywo-lepsza-niz-serialu-zobaczcie/ ; https://www.money.pl/galerie/artykul/bezdomni-koczowanie-w-kamperach-prawdziwe,138,0,2425994.html?src01=459af ; https://sites.google.com/site/produkcjarolniczawusawitryna/rolnictwo ; https://wyborcza.pl/7,75399,22570242,amerykanscy-rolnicy-ktorzy-zaglosowali-na-donalda-trumpa-nie.html ; https://ekoguru.pl/aktualnosci/zatrwazajace-statystki-na-temat-wyrzucanego-jedzenia-dlaczego-tyle-marnujemy/ ; https://www.green-projects.pl/marnowanie-jedzenia-jak-rozwiazac-problem/ ;

Mapy: https://myloview.pl/fototapeta-fizyczna-mapa-kanady-nr-61B0DBA ; https://slideplayer.com/slide/9640645/ ; https://flipbook.nowaera.pl/dokumenty/Flipbook/Planeta-Nowa_[kl_8][pr_2018]/index.html#p=31 ; https://epodreczniki.pl/a/stany-zjednoczone-ameryki-usa---swiatowa-potega-gospodarcza/D16CBZnmx ;

Film: https://www.youtube.com/watch?v=QrXrh3QVgNU

Dziękujemy za uwagę

Julia Burzyńska i Kinga Bernatowicz