7

Rodzina wyrazów

Przypomnij sobie!

Wszystkie wyrazy, które powstały należą do jednej rodziny.

Utwórz jak największą liczbę wyrazów od podanych tematów słowotwórczych. Użyj różnych rodzajów formantów.

Rodzina wyrazów

Grupa wyrazów, które mają wspólne podstawowe znaczenie, tworzy RODZINĘ WYRAZÓW. To podstawowe, wspólne znaczenie jest zawarte w rdzeniu. Rdzeniem nazywamy część wyrazu powtarzającą się w wyrazach należących do jednej rodziny. Wszystkie wyrazy należące do jednej rodziny to wyrazy pokrewne, na przykład dom, domowy, domek, domeczek, podomka, bezdomny, domator.

Rdzeń pokrywa się z tematem słowotwórczym wyrazu pokrewnego albo jest od niego krótszy. Rdzeń nigdy nie jest dłuższy od tematu słowotwórczego. W rdzeniu mogą występować oboczności (np. las, lasek, leśny, leśnik, leśniczy, lesisty). W rodzinie wyrazów można ustalić zależności związane z pochodzeniem wyrazów.

ZADANIE 1.Od wyrazów mówić, czytać utwórz w zeszycie nazwę:

• wykonawcy czynności,
• miejsca,
• czynności.

Wyodrębnij cząstkę wspólną występującą we wszystkich wyrazach każdej z grup. Przypomnij, jak nazywamy tę cząstkę.

ZADANIE 2. Wyodrębnij rdzeń w rodzinie wyrazów pokazanej na poniższym schemacie. Zadanie wykonaj w zeszycie.

ZADANIE 3. Podane wyrazy podziel w zeszycie na dwie rodziny. Wyodrębnij rdzenie i wypisz oboczności.

malarz śpiewak malować śpiewaczka namalować śpiewanie przemalować śpiew pomalować śpiewać malarski przyśpiewka malarka zaśpiew malowanie

ZADANIE 4. Utwórz rodziny wyrazów biegać i droga. We wszystkich wyrazach pokrewnych wyodrębnij rdzeń i wypisz oboczności.

ZADANIE 5. Oddziel formanty od tematów słowotwórczych w wyrazach pokrewnych z zadania 2. Podaj nazwy tych formantów.

THANKS