ONZ wos kl8c

Organizacja Narodów Zjednoczonych

ONZ

Czym głównie zajmuje się ONZ?

Organizacja zrzesza wszystkie państwa świata i jest forum rozwiązywania globalnych problemów społecznych, ekonomicznych i rozwojowych.

Historia Powstania ONZ

25.04.1945

Odbyła się w San Francisco konferencja z udziałem 50 krajów, zwana Konferencją Narodów Zjednoczonych w sprawie Organizacji Międzynarodowej. .

26.06.1945

Podpisano Kartę Narodów Zjednoczonych, akt prawny regulujący działalność ONZ.

24.10.1945

Organizację Narodów Zjednoczonych powołano do życia.

10.01.1946

Pierwsza sesja Zgromadzenia Ogólnego rozpoczęła się w Londynie. Wzięli w niej udział przedstawiciele 51 państw.

17.01.1946

Odbyło się pierwsze posiedzenie Rady Bezpieczeństwa, na którym przyjęto jej regulamin

12.1945

Kongres Stanów Zjednoczonych wystosował propozycję, aby siedziba ONZ mieściła się w Nowym Jorku, co zostało zaakceptowane

24.10.1949

Położono kamień węgielny pod budowę siedziby ONZ w Nowym Jorku

09.10.1951

Otwarto Budynek siedziby głównej na terenach podarowanych ONZ przez Johna Rockefellera Jr., gdzie mieści się do dziś. Część instytucji funkcjonuje jednak w innych miastach świata, m.in. w Genewie, Hadze, Nairobi i Wiedniu.

Cele ONZ

Utrzymanie międzynarodowego pokoju i bezpieczeństwa za pomocą zbiorowych i pokojowych wysiłków.

Rozwijanie przyjaznych stosunków między narodami na zasadach samostanowienia i suwerennej równości.

Rozwiązywanie konkretnych problemów międzynarodowych na zasadzie współpracy międzynarodowej oraz uznania równości ras, płci, języków i wyznań.

Stanowienie ośrodka uzgadniania działań narodów w imię wspólnych celów.

CZŁONKOWIE ONZ

Obecnie członkami ONZ są 193 państwa.

Zgromadzenie Ogólne – składa się z przedstawicieli wszystkich krajów członkowskich.

Rada Bezpieczeństwa – składa się z 5 stałych członków (Rosja, Chiny, USA, Wielka Brytania, Francja) i 10 członków niestałych wybieranych na 2 lata. Odpowiada za utrzymanie pokoju i bezpieczeństwa na świecie.

Rada Gospodarcza i Społeczna – zajmuje się sprawami gospodarczymi, społecznymi i kulturalnymi, prawami człowieka, przygotowuje projekty konwencji, ustala wytyczne dla organów pomocniczych.

ORGANY ONZ

Rada Powiernicza – powołana została do kontroli nad terytoriami powierniczymi do momentu ich usamodzielnienia, aby działać w interesie ich mieszkańców.

Międzynarodowy Trybunał Sprawiedliwości – powołany w celu rozstrzygania sporów między państwami. Składa się z 15 sędziów.

Sekretariat – organ wykonawczy pod przewodnictwem sekretarza generalnego, 12 podsekretarzy, biura i departamenty.

Rada Praw Człowieka

Istnieje również wiele organów doradczych, np. Wojskowy Komitet Sztabowy.

AGENDY ONZ

Organizacje wyspecjalizowane Narodów Zjednoczonych to autonomiczne, międzyrządowe organizacje, które są połączone z Organizacją Narodów Zjednoczonych oddzielnymi porozumieniami, zaaprobowanymi przez Zgromadzenie Ogólne. Powszechnie nazywa się je agendami lub agencjami wyspecjalizowanymi. Organizacje te mają swoich własnych członków, własne władze oraz budżet. Przedkładają raporty ze swojej działalności Radzie Gospodarczej i Społecznej oraz Zgromadzeniu Ogólnemu. Działają głównie na rzecz rozwoju społeczno-gospodarczemu. Obecnie istnieje 19 organizacji wyspecjalizowanych. Pięć z nich stanowi tzw. grupę Banku Światowego (IBRD, ICSID, IDA, IFC, MIGA). Inne organizacje międzyrządowe będące częścią systemu Narodów Zjednoczonych, np. Międzynarodowa Agencja Energii Atomowej (IAEA) czy MTK są powiązane z ONZ innym rodzajem porozumień i mają inne uprawnienia.

NAJBARDZIEJ ZNANE AGENDY ONZ

WHO

UNESCO

Organizacja Narodów Zjednoczonych ds. Oświaty, Nauki i Kultury

Światowa Organizacja Zdrowia

FAO

IMF

Organizacja Narodów Zjednoczonych do spraw Wyżywienia i Rolnictwa

Międzynarodowy Fundusz Walutowy

PRZYKŁADOWE OPERACJE POKOJOWE ONZ

1950-1953, Korea – utrzymanie podziału Półwyspu Koreańskiego, zahamowanie ekspansji komunizmu

1990-1991, Zatoka Perska – mandat ONZ dla sił brytyjsko-amerykańskich, które wyzwoliły Kuwejt, po zajęciu państwa przez siły irackie (operacja Pustynna Burza)

1992-1993, Kambodża – największa operacja pokojowa ONZ, zakończona demokratyzacją kraju

1993-1996, Rwanda – siły ONZ UNAMIR miały monitorować układ pokojowy, który zawarły dwie największe grupy etniczne zamieszkujące Rwandę – Hutu i Tutsi. Uznawana jest za największą porażkę ONZ. Masakra ok. 800 tys. ludzi odbywała się na oczach żołnierzy sił pokojowych. Wydarzenia te zostały ukazane w filmie Hotel Ruanda.

POLSKA W ONZ

Za członka ONZ od założenia uznawana jest też Polska, której przedstawiciele (Rząd RP na uchodźstwie uznawany przez państwa-założycieli z wyjątkiem ZSRR) z powodów politycznych nie zostali zaproszeni na konferencję w San Francisco. Zachodni politycy obawiali się bowiem reakcji Józefa Stalina. Podczas konferencji, 26 czerwca, podpisano Kartę Narodów Zjednoczonych, akt prawny regulujący działalność ONZ. Karta została podpisana przez 50 z 51 krajów członkowskich, pozostawiono miejsce dla Polski. Polska podpisała ją po utworzeniu Tymczasowego Rządu Jedności Narodowej 16 października 1945.

Teraz Polska jest aktywnym członkiem ONZ w każdym z trzech filarów działalności Organizacji: prawa człowieka, pokój i bezpieczeństwo, rozwój. Polska jako członek Organizacji Narodów Zjednoczonych realizuje cele i zasady zapisane w Karcie Narodów Zjednoczonych.

Stali przedstawiciele z polski

Stały Przedstawiciel w Nowym Yorku Joanna Wronecka

Stały Przedstawiciel w Genwie Zbigniew Czech

Stały Przedstawiciel w Rzymie Artur Pollok

Stali przedstawiciele z polski

Stały Przedstawiciel przy UNESCO Magdalena Marcinkowska

Stały Przedstawiciel w Nairobi Marek Rohr-Garztecki

Stały Przedstawiciel w Wiedniu Dominika Krois

Polacy w misjach pokojowych ONZ

Historia udziału Polski w misjach pokojowych ONZ sięga początków lat 70-tych ubiegłego wieku. Od 1973 r. Polacy służą pod flagą ONZ w najbardziej zapalnych rejonach konfliktów w Afryce, Azji, Europie i na Bliskim Wschodzie. Do końca 2012 roku, Polacy wzięli udział w 29 misjach utrzymania pokoju.

Polski kontyngent misji UNDOF (Siły ONZ ds. Nadzoru Rozdzielenia Wojsk na Wzgórzach Golan)

Dziękuję za uwagę