Jan Kochanowski "Treny"

Jan Kochanowski "Treny"

Renesansowa wizja cierpienia

Opracowała: Justyna Kaniecka

To już było...

1. Czym jest tren?

2. W "Trenach" Jan Kochanowski

3. Jaki "Treny" Jana Kochanowskiego były omawiane w szkole podstawowej?

"Treny" omawiane w szkole podstawowej

"Tren VIII"

"Tren VII"

"Tren I"

"Tren V

Utwór, w którym poeta zwraca się bezpośrednio do zmarłej córki. Podkreśla jej zalety i pustkę, która jest spowodowana jej zniknięciem.

Poeta ukazuje cierpienie spowodowane przyglądaniem się ubraniom i zabawkom pozostawionym przez Urszulkę. Każde z nich wzmaga cierpienie.

Jan Kochanowski wzywa całe bogactwo kultury, by wyrazić żal spowodowany śmiercią ukochanej Urszulki.

Ukochana córka poety jest ukazana jako niedojrzały krzew oliwki, który zostaje ścięty przez nieuważnego ogodnika.

Poznajemy kolejne "Treny"

W jakich okolicznościach powstały "Treny"?

"Tren IX"

Jaka jest prawdziwa wartość mądrości?

Jan Kochanowski "Tren IX"

Tu znajdziesz treść wierszaTu

Wysłuchaj recytacji

I. Analiza wiersza: Jakie środki stylistyczne zostały użyte w "Trenie IX"?

EPITET

APOSTROFA

Jan Kochanowski zastosował rozmaite środki stylistyczne, które opisują cechy mądrości oraz jej rolę w życiu człowieka.

WYLICZENIE

UOSOBIENIE

METAFORA

II. Interpretacja wiersza Podmiot liryczny

Czego dowiadujemy się o podmiocie lirycznym?

Zadanie dla Ciebie

III. Interpretacja wiersza Mądrość - czego się o niej dowiadujemy?

*pozwala zachować spokój (nawiązanie do stoicyzmu)

*ma dużą wartość

*nie dzieli ludzi według majątku

*jest stała, niezmienna

*mądrość nie boi się śmierci

*zdobywa się ją z trudem

* poeta się nią rozczarował

"Tren X"

Poszukiwanie odpowiedzi na pytanie: "Gdzie jest Urszulka?"

Z czym kojarzą Ci się zaświaty?

Jan Kochanowski "Tren X"

Wysłuchaj recytacji

Tu znajdziesz treść wiersza

"Tren X" - analiza i interpretacja wiersza

To pojęcie Ci się przyda...

Już wiesz, kim był "poeta doctus". Możesz przejść do pytań.

Podpowiedź do zadania 1.3

Pytania stawiane przez Jana Kochanowskiego dotyczą zaświatów. Wymienia on różne znane sobie teorie nawiązujące do antyku i chrześcijaństwa. Znajdź nawiązania...

... do antyku

... do chrześcijaństwa

"Gdzieśkolwiek jest, jesliś jest, lituj mej żałości. A nie możesz li w onej dawnej swej całości, Pociesz mię, jako możesz, a staw sie przede mną Lubo snem, lubo cieniem, lub marą nikczemną"

Całkowite zwątpienie?

Tu znajdziesz krótkie podsumowanie utworu...

"Tren XI"

Rozczarowanie ideałami humanistycznymi

Jan Kochanowski "Tren XI"

Tu znajdziesz treść utworu

Wysłuchaj recytacji

Na początek poszukajmy odpowiedzi na pytanie: Kim był Brutus?

Subtitle

"Tren XI" - kilka pytań do interpretacji

*To było w szkole podstawowej: przypomnij sobie pojęcie fraszki

*W jakim znaczeniu Jan Kochanowski używa pojęcia fraszka w "Trenie XI"

*Jak myślisz, kim jest "Nieznajomy wróg?", jaki wpływ ma na życie podmiotu lirycznego?

*Na jakich wartościach opierał swoje życie podmiot liryczny?

*Jak podmiot liryczny zareagował na trudne doświadczenia?

"Tren XI" a Biblia

"Wspinamy się do nieba" - nawiązanie do biblijnej historii św. Jakuba, któremu przyśniła się drabina do nieba, po której chodzili aniołowie. Na jej końcu był Bóg

Przypomnij sobie postać biblijnego Hioba i porównaj ją z postawą podmiotu lirycznego z "Trenu XI"

Do kogo zwraca się podmiot liryczny w dwóch ostatnich wersach?

"Żałości, co mi czynisz? Owa już oboje Mam stracić: i pociechę, i baczenie swoje?"

"Tren XIX albo Sen"

Pocieszenie

"Tren XIX albo Sen"

Tu znajdziesz treść utworu

Wysłuchaj recytacji

Przypomnij sobie prośbę zawartą w dwóch ostatnich wersach "Trenu X"

"Pociesz mię, jako możesz, a staw sie przede mną Lubo snem, lubo cieniem, lub marą nikczemną"

Bohaterowie "Trenu XIX

Jan Kochanowski - ojciec

Zmarła matka z Urszulką na ręku

W jaki sposób matka pocieszała zrozpaczonego ojca?

W "Trenie XIX" Kochanowski wkłada w usta swojej matki argumenty, które pozwalają mu się pogodzić z odejściem Urszulki. Można przypuszczać, że to myśli samego poety.

"O to sie ty nie frasuj, a wierz niewątpliwie, Że twoja najmilejsza Orszuleczka żywie"

"Nie rozkoszy poszła, poszłać od trudności, Od pracej, od frasunków, od złez, od żałości"

"Skryte są Pańskie sądy; co sie Jemu zdało, Najlepiej, żeby sie też i nam podobało"

"Tać jest władza Fortuny, mój namilszy synie, Że nie tak uskarżać sie, kiedy nam co zginie"

"Zyskiem człowiek zwać musi, w czym nie popadł szkody"

"Teraz, mistrzu, sam sielecz, czas doktór każdemu"

"(...) a ludzkie przygody, Ludzkie noś,, jeden jest Pan smutku i nagrody"

Źródła:

1. https://pixabay.com/pl/http//pixabay.com/pl/ 2. https://epodreczniki.pl/https://epodreczniki.pl/ 3. https://wolnelektury.pl/https://wolnelektury.pl/ 4. https://www.youtube.com/ 5. https://commons.wikimedia.org/wiki/