Copy - Ugljik i anorganski spojevi ugljika

Ugljik i anorganski spojevi ugljika

Fulereni

Čađa

Ugljik je sastavni dio žive prirode i zbog toga je jedan od najvažnijih biogenih elemenata.Pojavljuje se u prirodu u elementarnom stanju i u sastavu mnogih kemijskih spojeva.Najvažnije elementarne tvari ugljika su dijamant,grafit i fuleren.

Dijamant

Grafit

Čađa je crni prah koji nastaje nepotpunim izgaranjem ugljikovih spojeva.Koristi se u proizvodnji tiskarske boje i u industriji automobilskih guma.

To su kuglaste molekule građene od 40 i više atoma ugljika.Najpoznatiji je buckmisterfuleren (Jedna molekula glasi C60.Zove se i futbolen jer izgled njezina atoma podjeća na nogometnu loptu

Dijamant je najtvrđi mineral.Inertan je,proziran i uglavnom bezbojan.Nastaje kristalizacijom magme i sastavni je dio eruptivnih stijena,loš je vodič struje.

Grafit je čvrsta sivkastocrna tvar,mastan na opip i metalnog sjaja.Građen je od slojeva ugljika koji su međusobno povezani u šesteročlane prstenove.Odličan je vodič struje.

Postoje i drugi oblici ugljika poznati kao amorfni ugljik.Pod tu kategoriju stavljamo aktivni ugljen,ugljen,čađu,koks,itd.Nijedan oblik amorfnog ugljika nije čisti ugljik i sastoje se od sitnih fragmenata grafitne strukture.

Ugljikov monoksid

Ugljikov(II) oksid ili ugljikov monoskid,CO,je plin bez boje i mirisa,neznatno manje gustoće od zraka,slabo topljiv u vodi,veoma otrovan pa udisanje ugljikova monoksida uzrokuje vrtoglavicu,glavobolju i nevjesticu,pri udisanje većih količina i smrt.Prisutan je u ispušnim plinovima, automobila,u duhanskom dimu,nastaje pri radu neispravnih peći na drva ili plin.Razvija se nepotpunim izgaranjem ugljikovih spojeva.U zraku ga ima malo jer se oksidira (2 C(s) + O2(g) ----->2 CO (g)) ,pri čemu nastaje ugljikov dioksid (2 CO(g) + O2(g) ----> 2 CO2(g)).

Ugljična kiselina

Ugljikov dioksid

Aktivni ugljen

Ugljikov(IV) oksid ili ugljikov dioksid,CO2,nalazi se u sastavu atmosfere.Nastaje kao produkt disanja živih bića te potpunim izgaranjem ugljika i njegovih spojeva (C(s) + O2(g)---->CO2(g)).Nastaje i truljenjem uginulih organizama,vrenjem šećera i drugim kemijskim reakcijama.Iskorištavaju ga zelene biljke u procesu fotosinteze.

Ugljična kiselina nastaje otapanjem ugljičnog dioksida u vodi.Ona pićima daje osvježavajući kiselkast okus.Slaba je kiselina i ne može se dobiti u čistom stanju zato što se raspada na ugljikov dioksid i vodu (H2CO3(aq)<--->CO2(g) + H2O(l).

Aktivni ugljen ima sposobnost absorpcije pa služi za uklanjanje štetnih tvari,okusa,mirisa,boja,itd.Upotrebljava se i za pročišćavanje vodovodne vode,ulja,octene kiseline,rafiniranje šećera,za uklanjanje kofeina iz čaja i kave,itd.