KATYŃ - PAMIĘTAMY!

13 KWIETNIA

DZIEŃ PAMIĘCIOFIAR ZBRODNI KATYŃSKIEJ

Te czasy minęły, odeszły gdzieś w dal. Nie było nas wtedy na świecie, Gdy nasi rodacy walczyli za kraj. Wierzyli, że nam będzie lepiej.

HORYTNICA

ZBRODNIA KATYŃSKA

HISTORIA

Kalendarium

1 IX 1939

5 X 1939

24 XII 1939

6 X1939

17 IX 1939

zima 1940

Liczba więźniów w obozach

5 marca 1940

Komunistyczni przywódcy ZSRS zadecydowali o zagładzie znajdujących się w niewoli Polaków. W marcu 1940 r. Ławrientij Beria skierował do KC Wszechzwiązkowej Komunistycznej Partii (bolszewików) – zaadresowane do „towarzysza Stalina” – pismo z projektem likwidacji polskich jeńców. Notatka zakładała likwidację 14 700 osób znajdujących się w „obozach dla jeńców wojennych”, pod którym to określeniem kryły się: Kozielsk, Starobielsk i Ostaszków oraz 11 tys. osób z więzień Zachodniej Ukrainy i Zachodniej Białorusi. .

OBOZY

STAROBIELSK

KOZIELSK

OSTASZKÓW

Z obozów jenieckich w Kozielsku, Starobielsku i Ostaszkowie ocalało łącznie 395 jeńców wywiezionych do obozu w Juchnowie, a potem do obozu jenieckiego NKWD w Griazowcu.

Kalendarium

9 IV 1940

1 IV 1940

8 IV 1940

4 IV 1940

Nie było im dane odejść z honorem, Jak na żołnierza przystało. Czy niebo płakało w te wiosenne dni? Las szumiał, a doły kopano. Tak jeden, za drugim podawał swe nazwisko, Ostatnie to słowa w ich życiu. Ostatnie pytanie, ostatnia odpowiedź. Jedna kula to wszystko. HORYTNICA

ksIĄDZ PRAŁATZDZISŁAW PESZKOWSKI

obrońca prawdy o zbrodni katyńskiej i polskiej Golgocie Wschodu, orędownik przebaczenia i pojednania, nauczyciel młodzieży i harcmistrz 12 maja 1940 r. ostatni transport 250 więźniów, wśród których był pchor. Peszkowski, przewieziono do obozu w Pawliszczew Borze, a następnie do Griazowca. PRZEŻYŁ.

ODNALEZIENIE GROBÓW

i kłamstwo katyńskie

Kalendarium

22 VI 1941

11-13 IV 1943

25/26 IV 1943

31 VII 1941

ROLA CZAPSKIEGO W ODNALEZIENIU GROBÓW

Rotmistrz Józef Czapski był jednym z niewielu ocalałych jeńców obozów w Starobielsku i Juchnowie. Od gen. Władysława Andersa otrzymał misję odnalezienia kolegów. W tym celu Czapski rozmawiał z najbardziej wybitnymi sowieckimi politykami. Słuchał i analizował ich wypowiedzi. Przypadkowo zauważył w jednym z sowieckich gabinetów mapę łagrów. Zapamiętał lokalizację obozów. Był to dla niego pewien trop, który nie przyniósł jednak wymiernych korzyści. Dopiero Tadeusz Kiersnowski i Stanisław Swianiewicz udzielili ważnych informacji o zaginionych. Swaniewicz widział ciężarówka jadące do lasy. Kiersnowski poznał procedury i zasady transportu więźniów.

Za tych, co leżą teraz na deskach cierpienia Z otwartymi oczami na nieludzkiej ziemi

motto książki Józefa Czapskiego "Na nieludzkiej ziemi"

Ekshumacje

wiosna 1943

Międzynarodowy Czerwony Krzyż odmówił uczestnictwa w ekshumacjach. Szef niemieckiego resortu zdrowia dr Leonard Conti zaproponował formułę międzynarodowej komisji przedstawicieli instytutów medycyny sądowej i kryminologii. Komisja rozpoczęła prace od przesychania świadków - miejscowej ludności.

Wlot kuli znajdował się we wszystkich wypadkach w dolnej części karku, uszkadzał kość potyliczną w pobliżu otworu potylicznego, wylot w czole na linii włosów, w bardzo rzadkich przypadkach w okolicy niższej czoła. Chodziło wyłącznie o strzały z pistoletu kalibru mniejszego niż 8mm. Pęknięcia czaszki, ślady prochu na kości podstawy czaszki tuz przy wlocie, jak również podobieństwo kanałów postrzałowych dowodzą strzału z lufy przyłożonej tuz przy karku lub z bezpośredniego pobliża. Uderzające podobieństwo obrażeń i umiejscowienie ran wlotowych na ograniczonej części tyłogłowia dowodzą wprawnej ręki

KŁAMSTWO KATYŃSKIE

PRL

Władz w PRL-u próbowały ukryć prawdę i przemilczeć temat zbrodni katyńskiej. Początkowo zbrodnię tę przypisywano Niemcom (NKWD używało niemieckiej broni), później twierdzono, że nie miała miejsca, a następnie zabroniono o niej mówić. Wszelkie próby nagłaśniania sprawy spotykały się z zastraszaniem ze strony ZSRS. Wymazanie zbrodni katyńskiej z historii nie udało się Rosji. Pamięć o ofiarach trwa do dziś, dzięki wielu osobom, które mimo represji zbierały informacje i przekazywały je następnym pokoleniom.

PAMIĘć O OFIARACH

W POWIECIE NOWOMIEJSKIM

ZAMORDOWANI W KATYNIUZ POWIATU LUBAWSKIEGO (nowomiejskiego)

Stanisław SIDWA

Hieronim CZAJKOWSKI

Leonard TUCHLIN

Witold Józef DEMBICKI

Bohdan LELEWSKI

ZAMORDOWANI W TWERZE /MIEDNOJEZ POWIATU LUBAWSKIEGO (nowomiejskiego)

FRANCISZEKHINZMANN

FRANCISZEK CHAŁA

WŁADYSŁAWOLSZEWSKI

Tomasz DRANICZAREK

Augustyn KRAJNIK

Jan SYNORADZKI

Piotr LEREK

Władysław WITKOWIAK

Heliodor GRUSZCZYŃSKI

Leon REIMER

ZAMORDOWANI W CHARKOWIEZ POWIATU LUBAWSKIEGO (nowomiejskiego)

Władysław OSSOWSKI

Klemens WYSOCKI

KAZIMIERZARENTOWICZ

Witold POLAŃSKI

Jerzy Wojciech ZAMEK-GLISZCZYÑSKI

Leon Andrzej BIERNATOWSKI

Józef TOMASZEWSKI

Anastazy KASPRZYCKI

Stanisław MARKUSZEWSKI

DĘBY KATYŃSKIE

W POWIECIE NOWOMIEJSKIM

TABLICA PAMIĄTKOWA

KOMENDA POWIATOWA POLICJIW NOWYM MIEŚCIE LUBAWSKIM

PAMIĘĆ O KATYNIU

WYDARZENIA WSPÓŁCZESNE

CMENTARZE

HISTORIA POWSTANIA

CHARKÓW

KATYŃ

MIEDNOJE

BYKOWNIA

muzeum katyńskie

warszawa

Muzeum Katyńskie to pierwsza w świecie placówka martyrologiczno – muzealno – badawcza dokumentująca zbrodnię katyńską, popełnioną na 22 tysiącach jeńców i więźniów przetrzymywanych w latach 1939 – 1940 w sowieckich obozach i więzieniach. Stanowi także, jak się wydaje, jedyną ekspozycję o charakterze militaris – w skali globalnej, będącą – swoistym DOWODEM ZBRODNI i upamiętniającą martyrologię oficerów rodzimej armii.

KATYŃSKIMARSZ CIENI

WARSZAWA

Pochód organzowany przez Stowarzyszenie Grupa Historyczna "Zgrupowanie Radosław" i IPN upamiętniający ofiay zbrodni katyńskiej

MIĘDZYNARODOWY MOTOCYKLOWY RAJD KATYŃSKI

Rajd na trasie od Polski przez dawne Kresy Wschodnie do Katynia. Celem jest nie tylko odwiedzenie miejsc pamięci, ale także Polaków za granicami Polski

ZBRODNIA KATYŃSKA W LITERATURZE I SZTUCE

ZBRODNIA KATYŃSKA

W LITERATURZE

zgigniew herbert

JÓZEFMACKIEWICZ

Kazimiera Iłłakowiczówna

FELIKSKONARSKI

KS. JAN TWARDOWSKI

WACŁAWKRUK

GUZIKI

ZBIGNIEW HERBERT

Tylko guziki nieugięte przetrwały śmierć świadkowie zbrodni z głębin wychodzą na powierzchnię jedyny pomnik na ich grobie

KATYŃ

FELIKS KONARSKI

Związano do tyłu ręce, By w obecności kata Nie mogły się wznieść błagalnie Do Boga i do świata. Zakneblowano usta! By w tej katyńskiej nocy Nie mogły wołać o litość Ni wezwać znikąd pomocy.

WACŁAW KRUK

Zamordowany w Katyniu.Wiersz-modlitwę odnaleziono podczas ekshumacji ciała z bratniej mogiły w 1943 r.

Recytuje Dorota Figurska

ZBRODNIA KATYŃSKA

W SZTUCE

TOMASZPŁATEK

GRZEGORZ I JACEKKRÓLIKIEWICZE

ANDRZEJWAJDA

KRZYSZTOFPENDERECKI

JACEKKACZMARSKI

FORTECA

KATYŃ

reżyseria adnrzej wajda

Reżyser podjął się realizacji filmu o zbrodni katyńskiej z przyczyn osobistych. Jego ojciec, Jakub Wajda – oficer biorący udział w wojnie obronnej Polski – został zamordowany w 1940 roku w Charkowie

AGNIESZKA DROMA

Czy czas zapomniał, Te nieboskie, nieludzkie dni? Czy Katyń, już na wieki Zatrze kłamstwa swe? Spętani jadem, bezbronni, czekali na kres, Ukaz skrytobójcy… wystrzał… i śmierć… Bez końca wciąż, Wspominam podziemny kurhan ten. Raz po raz wypełnia się, Jednego za drugim przyciska W lesie, bez świadków, widzieli tylko rów, w nim inni, sztywni, gotowi do snu. Spętani jadem, bezbronni, czekali na kres, Ukaz skrytobójcy… wystrzał… i śmierć… Wiedzieli - to odwrócony świat. Modlitwa o wolność, naiwny losu traf. Sołdatskij mord niemym krzykiem ich dziś ku pamięci, samotność tego dnia... Spętani jadem, bezbronni, czekali na kres, Ukaz skrytobójcy… wystrzał… i śmierć…

MACIEJ SZEWCZYK

Poranka kwietniowego Doszło do mordu krwawego Człowiek zmienił się w bestię Poddano śmierci kwestię Ptaki śpiewały Strzały pistoletów padały Strzał w tył głowy Oni wpadali w masowe groby Oficerowie narodu polskiego Zginęli z rąk kata rosyjskiego Stalin wydał rozkaz Wykonano ten śmierci pokaz Płacz, łzy i zawodzenie To było matek serca ranienie Propaganda ludowa zbrodnię ukrywała I prawdy cały czas się obawiała

PRZEMYSŁAW ZIĘTARSKI

Teraz patrzę z góry z łezką w oczach na pełne braci doły, Roznosi się trzask, chrupnięcie, kat wkłada magazynek nowy, Lecz na dole, w masowych mogiłach leżą tylko ciała, Duch polskości nie znika niczym fizyczna iskra. Oni zimni w środku mierzą do Polaka, Bez skrupułów, bez zawahania ślą do ziemi biedaka, Przykryją hałdą runa, ugniotą bezlitośnie jak pryzmę Gdzie szacunek? Gdzie Sprawiedliwość? Nie ma ich, kiedy chodzi o wojnę. Wychodzą z furgonu, patrzą w oczy kata, Wewnątrz jest zgnilizna, lecz nie ma ich adwokata, Nie ma sędziego, prokurator także się nie przewija, Po fakcie Rosjo, zajrzyj do środka i zobacz coś zrobiła. Wychodzą z furgonu, patrzą w oczy kata, Wewnątrz jest zgnilizna, lecz nie ma ich adwokata, Nie ma sędziego, prokurator także się nie przewija Po fakcie Rosjo, zajrzyj do środka i zobacz coś zrobiła. Nie ma bata na Polaka, Nie ma bata na nasz ród, Choćby bici, choćby kopani, choćby zabrano nam wagon wszelkich cnót Zawsze w sercach naszych będzie biło silne credo Bóg, honor, ojczyzna.

10 kwietnia 1940 roku, W karetce nie widzą nic poza oknami mroku, Dzień wyjątkowy, do lasu ich zawożą, Nikt z nich się nie spodziewał, że przed obliczem Boga się ukorzą. Wychodzą z furgonu, patrzą w oczy kata, Wewnątrz jest zgnilizna, lecz nie ma ich adwokata, Nie ma sędziego, prokurator także się nie przewija, Po fakcie Rosjo, zajrzyj do środka i zobacz coś zrobiła. Wychodzą z furgonu, patrzą w oczy kata, Wewnątrz jest zgnilizna, lecz nie ma ich adwokata, Nie ma sędziego, prokurator także się nie przewija Po fakcie Rosjo, zajrzyj do środka i zobacz coś zrobiła. Słychać strzał, czuję nieważkość pchającą mnie w odmęt, W nieładzie przyjaciele, kompani bracia, czujący do wojny wstręt, W dłoni różaniec, pochlapany krwią mą ze skroni, Dusza pnie się do góry, czy do nieba, czy do piekła trafi się boi.

Jacek Kaczmarski i Lech makowieckiO KATYNIU

w wykonaniu jakuba sepetowskiego

Jesteście świadkami śmierci, która nie powinna ulec zapomnieniu. Tragiczne wydarzenia, które miały miejsce na wiosnę 1940 roku w Katyniu, Charkowie i Miednoje, są rozdziałem w martyrologium polskim, które nie może być zapomniane. Ta żywa pamięć powinna być zachowana jako przestroga dla przyszłych pokoleń

Jan Paweł II Wypowiedź dla uczestników pielgrzymki Rodzin Katyńskich do Rzym 13 kwietnia 1996

ZAPAL ŚWIATŁOPAMIĘCI

w oknie swojego domu o godz. 19.40 lub wirtualnie KATYŃ PRO MEMORIA

PREZENTACJĘ PRZYGOTOWALI

UCZNIOWIEZESPOŁU SZKÓŁ IM. CYPRIANA KAMILA NORWIDA W NOWYM MIEŚCIE LUBAWSKIM

PREZENTACJA, TEKSTY DOROTA FIGURSKA PANI EWELINA DĄBROWSKA SZCZEGÓLNE PODZIĘKOWANIA ZA POMOC pani beacie zielińskiej i panu TADEUSZowi BANOWSKIEmu

ZDJĘCIA DĘBÓW KATYŃSKICH i tablic pamiątkowych Patrycja Chmielewska Iga Elgiert Zuzanna Jastrzębska Oliwier Kasprowicz Jakub Licznerski Agata Leśniewska Wojciech Patalon Jakub Rutecki Paweł Wajc Marcel Wiśniewski

WIERSZE Agnieszka Droma Maciej Szewczyk Przemysław Ziętarski opiekun: pani izabela kozłowska

INTERPRETACJE RECYTATORSKIE I MUZYCZNE DOROTA FIGURSKA JAKUB SEPETOWSKI

Cytaty i zdjęcia zgromadzone w jednym miejscu tylko w celu edukacji Nt zbrodni katyńskiej

katyn.ipn.gov.plkatyn.miejscapamieci.gov.plwww.muzeumkatynskie.pl