stepy akermańskie

Świat i człowiek w "Stepach akermańskich" Adama Mickiewicza

Zapoznaj się z krótką biografią Adama Mickiewicza

Jednym z najstarszych i najpowszechniejszych motywów w literaturze i kulturze jest wędrówka. Już Biblia opowiada o pierwszych ludziach, Adamie i Ewie, którzy po wygnaniu z Raju musieli wyruszyć na poszukiwanie swojego miejsca na ziemi. Bycie w drodze wiąże się z poznawaniem przez człowieka otaczającej go rzeczywistości. Pokonywanie przestrzeni pozwala gromadzić doświadczenia, zmienia wewnętrznie, jest źródłem wielu doznań. Wędrówka jako motyw kulturowy ma także znaczenie symboliczne – obrazuje życie człowieka od narodzin do śmierci. Warto dążyć do tego, by swoją drogę przemierzać twórczo, mądrze, etycznie, bez wyrządzania krzywdy innym i z wiarą, że to życiowe wędrowanie ma głęboki sens.

"Stepy akermańskie" Wpłynąłem na suchego przestwór oceanu, Wóz nurza się w zieloność i jak łódka brodzi, Śród fali łąk szumiących, śród kwiatów powodzi, Omijam koralowe ostrowy burzanu. Już mrok zapada, nigdzie drogi ni kurhanu; Patrzę w niebo, gwiazd szukam, przewodniczek łodzi; Tam z dala błyszczy obłok? tam jutrzenka wschodzi? To błyszczy Dniestr, to weszła lampa Akermanu. Stójmy! – jak cicho! – słyszę ciągnące żurawie, Których by nie dościgły źrenice sokoła; Słyszę, kędy się motyl kołysa na trawie, Kędy wąż śliską piersią dotyka się zioła. W takiej ciszy! – tak ucho natężam ciekawie, Że słyszałbym głos z Litwy. – Jedźmy, nikt nie woła.

Kim jest osoba mówiąca (bohater wiersza)?

Nazwijmy uczucia bohatera lirycznego, wyrażane podanymi cytatami:

Jedźmy, nikt nie woła

Wpłynąłem

Stójmy!

podziw, zachwyt, zaciekawienie

rezygnacja, poczucie pustki, gorycz, osamotnienie

napięcie, oczekiwanie, nadzieja, wiara

Bohater wiersza ma w sobie cechy zarówno wędrowca (odbywa ciekawą podróż w celu poznania nowych miejsc), tułacza (czuje się zagubiony, nie ma własnego miejsca, nawet w otoczeniu pięknej przyrody tęskni za ojczyzną), jak i pielgrzyma (miejsca, które odwiedza, mają niemal sakralny charakter, co znajduje odbicie w jego przeżyciach). Osobiste przeżycia są dla niego impulsem do snucia refleksji egzystencjalnych na temat człowieka i jego miejsca w świecie. Ma to związek z uczuciami Adama Mickiewicza zmuszonego do przebywania na emigracji, poza rodzinnymi stronami, tęskniącego do ojczyzny.

Poddajmy interpretacji ostatnie zdanie wiersza. Jak myślisz, co i od kogo chciały usłyszeć podmiot liryczny?

Słyszałbym głos z Litwy od kogo? co? rodzina wróć przyjaciele czekamy rodacy pamiętamy artyści tęsknimy, nie zapomnimy

Dokonajmy analizy przestrzeni ukazanej w utworze, zbudujmy pola semantyczne, wyciągnijmy wnioski na temat wielowymiarowości świata ukazanego przez poetę.

Środki poetyckie w utworze

Wpłynąłem na suchego przestwór oceanu, Wóz nurza się w zieloność i jak łódka brodzi, Śród fali łąk szumiących, śród kwiatów powodzi, Omijam koralowe ostrowy burzanu. Już mrok zapada, nigdzie drogi ni kurhanu; Patrzę w niebo, gwiazd szukam, przewodniczek łodzi; Tam z dala błyszczy obłok? tam jutrzenka wschodzi? To błyszczy Dniestr, to weszła lampa Akermanu. Stójmy! – jak cicho! – słyszę ciągnące żurawie, Których by nie dościgły źrenice sokoła; Słyszę, kędy się motyl kołysa na trawie, Kędy wąż śliską piersią dotyka się zioła. W takiej ciszy! – tak ucho natężam ciekawie, Że słyszałbym głos z Litwy. – Jedźmy, nikt nie woła.

Budowa wiersza Adama Mickiewicza

Sonet – utwór czternastowersowy podzielony na cztery zwrotki. Dwie pierwsze (czterowersowe) mają charakter opisowo-narracyjny, dwie następne (trzywersowe) zawierają refleksje lub filozoficzne uogólnienia. Jego ojczyzną jest trzynastowieczna Italia. Wiersz Mickiewicza: — 4 zwrotki — układ wersów: 4 + 4 + 3+ +3 — układ rymów: abba, abba, aba, bab — pierwsze 2 zwrotki dłuższe = opisowe, kolejne 2 zwrotki krótsze = refleksyjne

Obejrzyj, by usystematyzować swoją wiedzę