Quo vadis

START

HENRYK SIENKIEWICZ

Quo vadis

10. Podsumowanie

09. gra

06. Chilon

05. Petroniusz

07. chrześcijanie i Poganie

08. Powieść historyczna

04. Neron - szaleniec u władzy

03. historia miłości Ligii i Winicjusza

02. Na ulicach i w zaułkach starożytnego Rzymu.

01. Rzym pierwszych wieków

Index

Cel:- poznam genezę powstania powieści,- podzielę się wrażeniami,- przypomnę sobie dwa nurty starożytnej filozofii: stoicyzm i epikureizm

Temat: Między sacrum i profanum. Rzym pierwszych wieków w powieści Henryka Sienkiewicza.

• W powieści zaskoczyło mnie…
• Najmocniej utkwiła mi w pamięci scena, w której…
• W czasie lektury najtrudniejsze było dla mnie…

Porozmawiajmy o książce

[Sienkiewicz w liście do paryskiego krytyka i powieściopisarza, J.A. Boyera d’Agen]

[odpowiedź dziennikarzowi pisma „Le Galois” wydrukowana w 1901 r.]

Geneza "Quo vadis"

utwory powstałe w czasach Sienkiewicza dotyczące tej tematyki,

zamiłowanie do starożytnego świata

pożar Pułtuska w 1875 r.

inspiracjaautora

kapliczka Domine quo vadis?

J.I. Kraszewski Rzym za Nerona

dzieła malarskie H. Siemiradzkiego

lektura Roczników Tacyta po łacinie

spacery po Rzymie

dokładne studia historyczne

Powieść Quo vadis powstawała w odcinkach, drukowano ją w „Gazecie Polskiej” w latach 1895–1896 (później także w krakowskim „Czasie” i „Dzienniku Poznańskim”) I wydanie książkowe – 1896 r.

Wyjaśnij związek poniższych grafik z powieścią H. Sienkiewicza

pochodzenie grafik:https://thenounproject.com/

Epikur

kierunek filozoficzny:epikureizm

Zenon z Kition

kierunek filozoficzny:stoicyzm

główne nurty filozofii antycznej

działalność apostolska uczniów Jezusa

prześladowaniechrześcijan

313r. n.e.

ogłoszenie chrześcijaństwa religią oficjalną

68r.n.e.

śmierć Nerona

64r. n.e.

pożar Rzymu

54r.n.e.

objęcie władzy przez Nerona

30-33r. n.e.

śmierć Jezusa

narodzinyJezusa

8-4r. p.n.e.

753p.n.e.

założenie Rzymu

czas akcji

śmierć Nerona

68r. n.e.

66r. n.e.

śmierć Petroniusza

pożar Rzymu i prześladowanie chrześcijan

64r. n.e.

63r. n.e.

przybycie Marka Winicjusza do Rzymu po zwycięskiej wojnie z Partami

czas akcji"Quo vadis"

zderzenie dwóch światów

przemija potęga pogańskiego Rzymu

rozwija się chrześcijaństwo

PROfanum

SACRUM

Powieść ukazuje czasy przełomu

poganie

chrześcijanie

postacie fikcyjne

postacie historyczne

drugoplanowi

epizodyczni

pierwszoplanowi

Bohaterowie "Quo vadis"

niewolnicy i wyzwoleńcy

Akte, Germanin Gulo, Ursus

Chilon Chilonides

plebejusze

Placjusz, Marek WinicjuszPomponia Grecyna, Ligia

patrycjusze

NeronPoppeaTygellinPetroniusz

cesarz i jego augustianie

struktura społeczeństwa Rzymu

przenośne

dosłowne

Quo vadisznaczenie

Przeczytaj fragment[H. Sienkiewicz Quo vadis Rdz. LXX]

Znaczenie tytułu utworu

Cel:- poznasz miejsce akcji i życie codzienne mieszkańców starożytnego Rzymu

Temat: Na ulicach i w zaułkach starożytnego Rzymu.

Obejrzyj film

wykonaj zadania

Cel:- przypomnisz sobie pojęcia:, wątek, akcja, fabuła,- usystematyzujesz główny wątek - miłość Ligii i Marka,

Temat: „Miłość wszystko przetrzyma... ”, czyli historia miłości Ligii i Winicjusza.

układ zdarzeń, które składają się na koleje życiowe postaci, są to wszystkie wspomniane wydarzenia

ciąg wydarzeń w układzie przyczynowo-skutkowym, rozwijających się chronologicznie i zmierzających do określonego celu

fabuła

Przypomnij, co to jest:

akcja

+ info

losy Petroniusza

wątki poboczne

panowanie i upadek Nerona

przemiana Chilona Chilonidesa

początki chrześcijaństwa

miłość Ligii i Marka Winicjusza

wątek główny

ocena postaci

ocena postaci

cechy charakteru

cechy charakteru

wygląd

wygląd

pochodzenie, status społeczny

pochodzenie, status społeczny

Zbierz materiał potrzebny do charakterystyki Ligii i Marka Winicjusza.Przywołaj zdarzenia z powieści na uzasadnienie wypowiedzi. Uzupełnijkartę pracy zamieszczoną na nastepnej stronie.

Marek Winicjusz

Ligia

ZADANIE

Wyobraź sobie, że losy Marka Winicjusza i Ligii potoczyły się inaczej. Napisz opowiadanie, w którym zmienisz historię ich życia. W opowiadaniu wykaż, że dobrze znasz treść lektury. Twoja praca powinna liczyć co najmniej 200 słów.

Cel:- umiem scharakteryzować Nerona,

Temat: Szaleniec u władzy.

Neron to postać historyczna

Popea2. żona Nerona, zmarła będąc w ciąży

Neron syn Agrypiny, która umożliwiła mu objęcie władzy w wieku 17 lat (zabiła Klaudiusza)

Brytannikpierworodny syn Klaudiusza; zmarł w niejasnych okolicznościach

Klaudiuszcesarz, adoptował Nerona; zabity przez Agrypinę

Agrypinażona cesarza Klaudiusza, matka Nerona ; zabita na polecenie syna

Cel:- umiem scharakteryzować Petroniusza,- umiem wskazać cechy Petroniusza jako stoika i epikurejczyka

Temat: ARBITER ELEGANTIARUM – PETRONIUSZ

PETRONIUSZ

obdarzony dobrym gustem

koneser sztuki

esteta, wyznaczający kanony

ARBITER ELEGANTIARUM

tunika

toga

Moda czasów rzymskich

Jak mówi Petroniusz?

– Czy to jest owa zakładniczka, w której się kocha Winicjusz? – To ona – rzekł Petroniusz. – Jak się nazywa jej naród? – Ligowie. – Winicjusz uważa ją za piękną? – Przybierz w niewieście peplum spróchniały pień oliwny, a Winicjusz uzna go za piękny. Ale na twoim obliczu, o znawco niezrównany, czytam już wyrok na nią! Nie potrzebujesz go ogłaszać! Tak jest! Za sucha! Chuderlawa, istna makówka na cienkiej łodydze, a ty, boski esteto, cenisz w kobiecie łodygę, i po trzykroć, po czterykroć masz słuszność! Sama twarz nic nie znaczy. Jam dużo skorzystał przy tobie, ale tak pewnego rzutu oka nie mam jeszcze… I gotówem oto się założyć z Tuliuszem Senecjonem o jego kochankę, że jakkolwiek przy uczcie, gdy wszyscy leżą, trudno o całej postaci wyrokować, ty jużeś sobie powiedział: „Za wąska w biodrach”. – Za wąska w biodrach – odrzekł przymykając oczy Nero.

WYpowiedzi Petroniusza

pochwały mają charakter krytyki - ironia

elementy żartobliwe

długie zdania, skomplikowana składnia

hiperbola

nawiązują do mitologii

kunsztowny styl

Jak mówi Petroniusz?

Która postawa jest Ci bliższa? Określ swoje stanowisko i uzasadnij je dwoma zdaniami.

epikurejczyk

stoik

Petroniusz jako:

Cel:- umiem scharakteryzować Chilona,- rozumiem, co to znaczy bohater dynamiczny,- wiem, że Chilon jest bohaterem dynamicznym.

Temat: Chilon Chilonides - dramatyczna przemiana.

Pojęcie tragizm jest wieloznaczne. Które z poniższych znaczeń można odnieść do sytuacji Chilona? Uzasadnij swoje stanowisko.

wpływ sił wyższych, np. fatum, przeznaczenia na postępowanie bohatera

dysproporcje między winą a karą

starcie równorzędnych racji moralnych, które przynosi nieuchronną klęskę

splot nieszczęśliwych okoliczności prowadzących do sytuacji bez wyjścia

III

IV

II

Przemiana Chilona (podobnie jak nawrócenie Marka Winicjusza): – jest obrazem zwycięstwa nauki Chrystusa i jego wyznawców; – pokazuje moc nowej wiary, zdolnej przemienić świat i ludzi; – staje się zapowiedzią upadku Rzymu i triumfu nowej cywilizacji.

Jaką wymowę dla idei utworu miała przemiana Marka Winicjusza i Chilona?

Cel:- umiem nazwać wartości ważne dla pierwszych chrześcijan,- umiem porównać pogan i chrześcijan,-

Temat: Pierwsi chrześcijanie na kartach powieści Henryka Sienkiewicza.

ryba – w języku starogreckim ICHTHYS (akrostych = słowo utworzone od pierwszych liter greckich wyrazów: JEZUS CHRYSTUS BOGA SYN ZBAWICIEL) oznaczało wprost Jezusa Chrystusa, był to znak rozpoznawczy pierwszych chrześcijan; znak ten był używany znacznie wcześniej niż krzyż (ten dopiero od. IV w.)ΙΗΣΟΥΣ (Iesoûs) – Jezus ΧΡΙΣΤΟΣ (Christós) – Chrystus ΘΕΟΥ (Theoû) – Boga ΥΙΟΣ (Hyiós) – Syn ΣΩΤΗΡ (Sotér) – Zbawiciel

Chrześcijanie w Rzymie

+ info

Inne symbole

św. Piotr – Szymon Piotr, apostoł, uważany za pierwszego papieża, rybak znad jeziora Genezaret, uczeń Jezusa, pierwszy spośród apostołów, za panowania Nerona przebywał w Rzymie, gdzie poniósł męczeńską śmierć, autor dwóch listów włączonych do Nowego Testamentu

Co wiemy o świętym Piotrze?

Tak samo odmienia się rzeczownik: chrześcijanin, Amerykanin

M. poganieD. poganC. poganomB. poganN. poganamiMs. poganachW. poganie

M. poganinD. poganinaC. poganinowiB. poganinaN. z poganinemMs. o poganinieW. poganinie

Winicjusza porwało w postawie chrześcijan to, że:

czuł, że te słowa go odmieniają

Myśli i przeżycia Winicjusza słuchającego nauk św. Piotra

otworzyła się przed nim niespodziewanie nowa rzeczywistość

rozmyślał nad wielkością Jedynego Boga

był zdziwiony prostotą przekazu i reakcją odbiorców

słuchając Piotra początkowo czuł się dotknięty i rozgniewany nie zrozumiał jego nauki

III

IV

II

Henryk Siemiradzki Pochodnie Nerona

Ukrzyżowanie św. Piotra Michał Anioł

W godzinie śmierci

stanowisko wobec życia wiecznego

wiara

uznawane wartości

traktowanie bliźnich

styl życia

chrześcijanie

Porównanie dwóch światów

poganie

Cel:- wiem, że H. Sienkiewicz jest Laureatem Nagrody Nobla,- znam cechy powieści historycznej.

Temat: "Quo vadis" Henryka Sienkiewicza - powieść historyczna na miarę Nobla.

Epika

Dramat

Liryka

Jaki rodzaj literacki, reprezentuje "Quo vadis"?

4) narrację wzbogacają listy np. listy Petroniusza i Marka Winicjusza, list Petroniusza do Nerona, listy Winicjusza i Ligii

3) nieobiektywny

2) wszechwiedzący

1) trzecioosobowy

Narrator i narracja:

- obszerny utwór epicki, - napisany prozą, - podzielony na rozdziały, - wielowątkowy, - oprócz narracji występują w nim dialogi, opisy, - ma wiele odmian gatunkowych

powieść

Kto ma rację?

"Quo vadis" przypomina romans, gdyż jej głównym wątkiem są dzieje miłościWinicjusza i Ligii.

Quo vadis to powieść historyczna, bo opowiada o wydarzeniach z przeszłości.

Określ cechy powieści historycznej na przykładzie "Quo vadis"

zwróćcie uwagę na język, w jaki sposób pisarz nawiązał do antyku

powiedzcie, w jaki sposób pisarz oddał „ducha czasów”, o których pisał

wymieńcie wydarzenia i postaci historyczne oraz fikcyjne

porównajcie czas życia autora i czas akcji powieści

III

IV

II

– przedstawia dzieje odległe; – jest oparta na faktach historycznych; – pojawiają się w niej postacie i wydarzenia historyczne obok fikcyjnych ; – odtworzona jest w niej struktura społeczeństwa, oddany koloryt epoki

powieśćhistoryczna

Gramy, powtarzamy

2. Wyjaśnij tytuł powieści – opowiedz krótko o biblijnej scenie opowiedzianej w powieści Quo vadis, która wyjaśnia jej tytuł. Następnie zastanów się nad symbolicznym znaczeniem tytułu.

1. Wskaż czas i miejsce wydarzeń przedstawionych w tekście. Na podstawie czego udało Ci się wskazać te elementy świata przedstawionego?

PODSUMOWANIEprzed egzaminem

3. Wybierz 2 elementy z poniższego plakatu i wyjaśnij ich związek z treścią utworu.

Wyjaśnij związek poniższych grafik z powieścią H. Sienkiewicza

pochodzenie grafik:https://thenounproject.com/

4. Porozmawiajmy o bohaterach – zredaguj 3 zdania na temat każdej z postaci. Zastanów się, w jaki sposób można by podzielić bohaterów.

4. Porozmawiajmy o bohaterach – zredaguj 3 zdania na temat każdej z postaci. Zastanów się, w jaki sposób można by podzielić bohaterów.

6. Wymień 2 bohaterów innej lektury obowiązkowej, którzy przechodzą wewnętrzną przemianę. Podaj tytuł utworu i nazwisko autora. Wyjaśnij, na czym polegała przemiana i co było jej przyczyną. Bohater: Tytuł: Autor: Przemiana: Przyczyna przemiany:

5.Wskaż 2 bohaterów z powyższych fotografii, kórzy przechodzą wewnętrzną przemianę. Opisz przy każdym z nich, na czym polegała przemiana: -podaj cechy bohatera przed przemianą -wskaż okoliczności przemiany (kiedy, z jakiego powodu – pod wpływem jakich wydarzeń) -podaj dowody przemiany

W prezentacji wykorzystałam materiały WSiP autorstwa: Ewy Horwath, Grażyny Kiełbkarty pracy Pani Moniki Iwanowskiej, gry Pani oprac. Elizy Paternowskiej, Pani Agnieszki Ptasiewicz

Dziękuję