Ameryka

Ameryka Północna i Ameryka Południowa

Środowisko przyrodnicze Ameryk

Ameryka Północna

- zajmuje 24,2 mln km 2

- aż 17% powierzchni stanowią wyspy

- największa wyspa to Grenlandia ( 2,2 mln km 2)

- kontynent zamieszkuje ponad 574 mln ludzi

- na tym kontynencie leżą Stany Zjednoczone

Ameryka Południowa

-zajmuje 17,8 mln km 2

-1/3 obszaru kontynentu zajmuje dorzecze Amazonki

- Nizinę Amazonki porasta największy na świecie las równikowy

- kontynent zamieszkuje ponad 418 mln ludzi

- największym państwem jest Brazylia

Odkrycie Ameryki

Położenie geograficzne

Półkula zachodnia

Półkula północna

Ameryka Północna leży w całości na półkuli północnej i niemalże w całości zachodniej.

Półkula północna

Półkula zachodnia

Przez Amerykę Południową przebiega równik, dlatego jej niewielka, północna część leży na półkuli północnej , a pozostała część na półkuli południowej

Półkula południowa

Ameryka Południowa w całości leży na półkuli zachodniej.

Ocean Arktyczny

Wybrzeże północnej Ameryki Północnej oblewa Ocean Arktyczny.

Ocean Atlantycki

Wybrzeża wschodnie oblewa Ocean Atlantycki.

Ocean Spokojny

Wybrzeża zachodnie oblewa Ocean Spokojny.

Linia brzegowa Ameryki Północnej jest bardzo dobrze rozwinięta, jest tam wiele zatok, półwyspów i wysp.

Linia brzegowa Ameryki Południowej jest słabo rozwinięta.

Obie Ameryki cechuje południkowy układ głównych form rzeźby terenu. W zachodnich częściach kontynentów ciągną sie potężne systemy górskie - Kordyliery i Andy.

Denali o wysokości 6190 m n.p.pm. to najwyższy szczyt Ameryki Północnej. Aconcagua o wysokości 6962 m n.p.m. to najwyższy szczyt Ameryki Południowej.

Centralną część obu kontynentów stanowi pas równin i nizin. W Ameryce Północnej to: - Wielkie Równiny; - Niziny Wewnętrzne; - Nizina Zatokowa. W Ameryce Południowej to: - Nizina Amazonki; - Nizina Orinoko; - Nizina La Platy.

Na wschodzie kontynentów występują stare góry i wyżyny. W Ameryce Północnej to Appalachy, a w Ameryce Południowej - Wyżyna Gujańska, Wyżyna Brazylijska i Wyżyna Patagońska.

Ukształtowanie powierzchni w Ameryce Południowej.

Budowa geologiczna

Budowa geologiczna

Budowa geologiczna silnie odzwierciedla się w ukształtowaniu powierzchni obu kontynentów. Stare góry Appalachy o niewielkich wysokościach bezwzględnych znajdują sie w strefie fałdowań kaledońskich i hercyńskich.

Kordyliery i Andy to młode góry fałdowe powstałe w trakcie alpejskich ruchów górotwórczych. Leżą one na styku płyt litosfery w aktywnej strefie sejsmicznej. Występują tu częste trzęsienia ziemi i wybuchy wulkanów.

Św. Helena

Cotopaxi

Orizaba

Popocatepetl

Amerykańskie wulkany

Klimat

Ameryka leży w zasięgu wszystkich stref klimatycznych, co wynika z dużej rozciągłości południkowej.

Południkowy układ rzeźby terenu sprzyja przemieszczaniu się mas powietrza w kierunkach północnym i południowym. Powoduje to zmienność warunków pogodowych oraz wystepowanie zjawisk ekstremalnych, takich jak tornada.

Główne czynniki klimatotwórcze to:

- duże zróżnicowanie wysokości nad poziomem morza;

- szerokość geograficzna;

- południkowy układ rzeźby terenu;

- prądy morskie.

Kontrasty klimatyczne wpływają na zróżnicowanie zbiorowisk roślinnych.

Afryka

Ameryka Północna

Ameryka Południowa

Atacama

Dolina Śmierci

Prądy morskie - są ważnym czynnikiem kształtującym klimat, zwłaszcza ilość opadów. Zachodnie wybrzeża są pod wpływem prądów chłodnych. Ilość opadów jest tam niewielka i dlatego powstały tam pustynie

Wybrzeża wschodnie są pod wpływem prądów ciepłych i sumy opadów są tam wyższe.

Cyklony tropikalne są związane z występowaniem układów niskiego ciśnienia. Powstają w strefie międzyzwrotnikowej i stamtąd docierają na ląd.

Wody powierzchniowe

Na układ sieci rzecznej ma wpływ ukształtowanie powierzchni kontynentu. Kordyliery i Andy stanowią granicę pomiędzy zlewiskami Oceanu Spokojnego i Atlantyckiego. Rzeki płynące na zachód są krótkie i mało zasobne w wodę. Największe systemy rzeczne znajdują się w zlewisku Atlantyku. Są to Missisipi- Missouri w Ameryce Północnej (13% powierzchni kontynentu) i Amazonka w Ameryce Południowej (40% powierzchni).

Wielkie Jeziora- występują w Ameryce Północnej. Jest to jeden z największych na świecie zespołów jezior słodkowodnych. Jeziora powstały w wyniku ruchów tektonicznych, a następnie zostały przekształcone w wyniku działalności lądolodu. W skład Wielkich Jezior wchodzą: Jezioro Górne, Michigan, Huron, Erie i Ontario.

W Ameryce Południowej jezior jest mniej, największe z nich to Maracaibo, a słynne wysykogórskie jezioro Titicaca (3812 m n.p.m.) jest najwyżej położonym żeglownym jeziorem świata.

Titicaca

Amerykańskie wodospady

Wodospad Niagara

Wodospad Iquazu

Wodospad Salto Angel

- położony pomiędzy jeziorem Erie i Ontario

– wodospad leżący na granicy argentyńsko-brazylijskiej na rzece Iguazu

– najwyższy wodospad świata, położony w Wenezueli, wysokość wodospadu wynosi ok. 979 metrów.

Lądołód Grenlandii

Lądolody i lodowce

Lodowiec w Andach

Zadania

Sprawdź

Ameryka ze względu na dużą rozciągłość jest położona we wszystkich strefach .

OK

równoleżnikową

klimatycznych

czasowych

południkową

Przyporządkuj krainy geograficzne do odpowiednich kontynentów

Nizina Zatokowa

Nizina La Platy

Nizina Orinoko

Appalachy

Niziny Wewnętrzne

OK

Wyżyna Gujańska

Kordyliery

Wyżyna Brazylijska

Wielkie Równiny

Andy

Nizina Amazonki

Nizina Atlantycka

Wyżyna Patagońska

Sprawdź!

Na mapach Ameryki Północnej i Ameryki Południowej literami A–K oznaczono wybrane obiekty geograficzne, rozpoznaj je, wpisz do tabelki i przyporządkuj właściwą literę.

Poniżej zostały wymienione cechy klimatu różnych regionów Ameryki oraz wybrane czyn­ niki klimatotwórcze. Połącz cechy klimatu z właściwymi czynnikami klimatotwórczymi.

Sprawdź

Cechy klimatu

OK

Niskie wartości temperatury powietrza w wyższych partiach Andów

Wysokie opady na Nizinie Amazonki

Skrajnie niskie opady na pustyni Atakama

Niskie wartości temperatury powietrza na Grenlandii

Czynniki klimatotwórcze

Duża wysokość nad poziomem morza

Ciepły Prąd Zatokowy

Chłodny Prąd Peruwiański

Położenie w strefie okołobiegunowej

Położenie w strefie niżów równikowych

Wybierz z poniższego zestawu nazwę jeziora, które nie jest częścią systemu Wielkich Jezior.

Erie

Winnipeg

Ontario

Huron

Michigan

Sprawdź

Wybierz właściwe wyrazy w zdaniach tak, aby podane informacje były prawdziwe.

A. Wysokość wodospadu Salto Angel wynosi

1100 m.

979 m

wysokość

szerokość

B. Wodospad Iguaçu ma większą

niż wodospad Salto Angel.

mniejszą

C. Wodospad Niagara ma

większą

szerokość niż wodospad Iguaçu.

Wyżynie Brazylijskiej

D. Wodospad Salto Angel jest położony na

Wyżynie Gujańskiej.

Sprawdź

Dobrze

Źle

Suma

Ułóż puzzle, a poznasz obszar nazywany Ameryką Środkową

• 5
• 4
• oui

BRAWO!

Ułóż puzzle, a poznasz obszar nazywany Ameryką Łacińską

• 5
• 4
• oui

BRAWO!

Zaznacz na mapie obszar określany nazwą Ameryka Łacińska

Zaznacz umowną granicę pomiedzy Ameryka Północną a Ameryką Południową

Zaznacz na mapie obszar Ameryki Środkowej