Zaimki

Ćwiczymy poprawne użycie zaimków w zdaniu

Co to są zaimki?

DEFINICJA

Jego mina jest zadowolona

Zaimek to część mowy zastępująca w wypowiedzi inne - rzeczownik, przymiotnik, liczebnik lub przysłówek. Jego główną funkcją jest unikanie powtórzeń w tekstach. Odmienia się tak, jak część mowy, którą zastępuje.

Ten renifer ma czerwony nos

Wszyscy lubią tego pomocnika Mikołaja

Jakie są ich rodzaje?

Podział ze względu na pełnioną funkcję:

• zaimki rzeczowne – zastępują w zdaniu rzeczownik, odpowiadają na pytania (kto? co?);
• zaimki przymiotne – zastępują w zdaniu przymiotnik , odpowiadają na pytania jaki? który? czyj?
• zaimki liczebne – zastępują liczebnik, odpowiadają na pytania ile? który z kolei?;

• zaimki przysłowne – zastępują w zdaniu przysłówek, odpowiadają na pytania jak? gdzie? kiedy?

Zaimki przysłowne się nie odmieniają!!!

Odmień przez przypadki

Mianownik

ja

ty

on/ona/ono

oni / one

Dopełniacz

jego, niego, go, jej, niej

Celownik

Biernik

ciebie, cię

Narzędnik

Miejscownik

Podział ze względu na znaczenie:

• osobowe, którymi można zastąpić nazwy osób, np. ja, ty, my, on, ona, my, wy, oni;
• dzierżawcze, wskazujące na przynależność do kogoś lub czegoś, np. mój, nasz, wasz, ich, swój;
• wskazujące, dotyczące tego, na co się wskazuje gestem lub tego, o czym była mowa wcześniej, np. ten, tamten, ta, tamta, ów, tu, tam, wtedy;
• pytające, służące do tworzenia pytań, np. jak?, jaki?, kiedy?, gdzie?, kto?, co? Kto to zrobił?
• względne, służące do wprowadzania zdań podrzędnych, np. który, gdy, gdzie, kiedy Porozmawiam z tym, kto to zrobił.

Podział ze względu na znaczenie:

• zwrotny, wskazujący na identyczność podmiotu i dopełnienia – się / siebie;
• nieokreślone, dotyczące obiektów nie w pełni znanych mówiącemu, np. ktoś, coś, kiedyś, gdzieś, ileś, komuś;
• zaimki przeczące: niczyj, żaden, nigdy, donikąd;
• zaimki uogólniające: wszyscy, wszystkie, wszystko, każdy;

Zapamiętaj!

Dłuższych form zaimków używa się:

• na początku zdań, np. Mnie nie przekonasz. Ciebie się nie boję.
• po przyimkach np. Przyjdź do mnie. Liczę na ciebie.
• akcentując przeciwieństwa np. Udało się to mnie, nie tobie. Wybrałem ciebie, nie jego.

Krótsze formy występują wewnątrz zdania Lubię cię. Pokaż mi go.

W których zestawach zdań wszystkie formy zaimków są użyte poprawnie?

1. Pomogę jej. Podaj mnie jabłko. Poznałem ją.
2. Przywitajmy nich. Ona poszła do niego. Zapukaj do niej.
3. Widzę go. Zazdroszczę jej. Zapytałem go.
4. Dał mnie do zrozumienia. Obraził się na nią. Pochwalił jego.

Wpisz w odpowiedniej formie podany w nawiasie zaimek.

1. Jutro oddam (ty) …. wszystkie wypożyczone przeze mnie płyty.
2. Zupełnie (ja) …. nie zależy na opinii Agaty.
3. Marku, czy możesz pożyczyć (oni) …. (ta) starą mapę?

Uzupełnij zdania dodając do podanych zaimków ich krótsze lub dłuższe formy.

1. Podobało (mi/mnie) się u babci na imieninach.
2. (Go/Jego) zapewne nie będzie dziś w domu.
3. Daj (jemu/mu) wreszcie ten obiad.
4. Tego nie powinieneś przygotować nawet dla (ich/nich).

Przekształć podane zdania tak, aby uniknąć powtórzeń.

1. Idę do Kasi. U Kasi zawsze jest wesoło.
2. Dlaczego kupiłeś dwadzieścia pączków? Po co nam aż dwadzieścia?
3. Poczekaj na mnie w holu. Zawsze zbieramy się w holu.
4. Pożyczysz mi biały szal? Biały szal, który miałaś wczoraj.

Eduelo

https://www.eduelo.pl/quizy/poziom-vi/jezyk-polski/gramatyka/zaimki/