wzrok

ZMYSŁ WZROKU

EMILIA GRZEDA

JAK WIDZIMY?

BUDOWA OKA

BUDOWA OKA

FOTORECEPTORY

FOTORECEPTORY

PRZETWARZANIE OBRAZU

ILUZJE WZROKOWE

- widzenie tego, czego nie ma- Im bardziej skomplikowany wykres, tym większa szansa, że coś przypadkowego zostanie uznane za ten “istotny” wzorzec. Tak działa nasz mózg, doszukuje się wzorców, gdzie tylko się da - Łatwiej jest przyjąć mózgowi, że na rysunku widzi biały kwadrat ponad czterema czarnymi kółkami, niż że widzi cztery bardziej skomplikowane figury jakimi są 3/4 koła - Dzieje się tak, mimo że zdajemy sobie sprawę z całkowitej abstrakcji obrazu, - nasz mózg został przystosowany do szukania analogii ze światem realnym i dlatego na tym wykresie widzimy cztery koła częściowo przysłonięte białym kwadratem

ILUZJE WZROKOWE

- pseudo perspektywa- Widząc zdjęcia, spodziewać się możemy, że zdjęcie trójwymiarowego obiektu może przedstawiać perspektywę, ale nawet w przypadku bardzo abstrakcyjnych rysunków, w których występują elementy tylko sugerujące perspektywę, nasz umysł będzie modyfikował ocenę wielkości, zakładając występowanie perspektywy - W oczywisty sposób zakłóca to ocenę wielkości. Jeżeli na wykresie znajdzie się cokolwiek, co może zasugerować mózgowi perspektywę, ta perspektywa będzie dostrzeżona

ILUZJE WZROKOWE

- pseudo perspektywa/POKÓJ AMESA- Iluzja została nazwana tak na cześć swojego odkrywcy Adelberta Amesa Juniora (1880–1955) - Polega na umieszczeniu osób w różnych miejscach specjalnie zbudowanego pomieszczenia w kształcie trapezu, które z zewnątrz wygląda na prostokątne - mamy TU do czynienia wyłącznie z fizycznymi obiektami w rzeczywistym świecie, nie ma miejsca na żadne sztuczki wykonane programem graficznym - Jesteśmy świadomi, że obserwujemy obiekt o tym samym rozmiarze, ponieważ jest to ta sama osoba, a jednak nie potrafimy oprzeć się wrażeniu, że obiekt ma różną wielkość w zależności od tego, w którym miejscu pokoju stoi

Źródło: kolaż zdjęć z wystawy Centrum Nauki Kopernik

ILUZJE WZROKOWE

- co łączy DENTYSTĘ I DIETETYKA ?- Wyobraźmy sobie, że jesteśmy dentystą i widzimy takie dwie próchnice w zębie jak na obrazku poniżej. Która jest większa? Którą należy bardziej oczyścić ? Wygląda na to, że prawa jest większa, zatem należy ją bardziej rozwiercić. - obie czarne “dziury” są jednakowe. Jest to właśnie iluzja dentystyczna, a tak naprawdę iluzja Delboeufa (ang. Delboeuf Illusion), która polega na tym, że gdy dwa jednakowe zaciemnione koła otoczymy okręgami o wspólnym środku, to koło otoczone okręgiem o mniejszym promieniu wyda się większe.

ILUZJE WZROKOWE

- co łączy DENTYSTĘ I DIETETYKA ?- Iluzja Delboeufa ma również duże znaczenie dla wszystkich odchudzających się, zatem warto, aby znali ją też dietetycy. - Jeżeli ktoś się odchudza i położy sobie jedzenie na mniejszym talerzu, to będzie mu się wydawało, że zjadł więcej, zatem dłużej będzie czuł się syty, bowiem wierzymy w to, co widzimy. - nasz mózg ulega tej iluzji nawet wtedy, gdy wiemy, że mamy mały talerz

ILUZJE WZROKOWE

- obrazy wielostabilne- różne osoby będą odczytywały na różne sposoby - reprodukcja niemieckiej pocztówki z roku 1888 przedstawia ona obraz, który ma dwie różne stabilne interpretacje. Czy jest to odwrócona tyłem młoda kobieta, czy też profil starszej, uśmiechającej się kobiety? Na obrazie brakuje wskazówek, które pozwoliłyby ustalić, która z tych dwóch interpretacji jest poprawna - Końcowy wybór będzie jednak różny dla różnych osób, a po pewnym czasie może się różnić nawet dla tej samej osoby

ILUZJE WZROKOWE

- obrazy wielostabilne

ILUZJE WZROKOWE

ILUZJE WZROKOWE

- wybiórcza uwaga /niewidoczne zmiany- nasz wzrok jest w stanie analizować jedynie ograniczony obszar. Jeżeli będziemy patrzeć na coś innego niż to, co jest ważne, możemy całkowicie nie dostrzec zależności, którą chcemy podkreślić.

WIDZENIE U ZWIERZĄT parzydełkowce

- ROPALIUM -prosty narząd zawierający światłoczułe komórki oraz komórki barwnikowe, czasem także przeźroczyste komórki, pełniące funkcję soczewki- ropalium zawiera statocysty pozwalające meduzie na orientację grawitacyjną, będące narządem równowagi - meduzy właściwie nie rozróżniają barw, a widzenie ogranicza się do wyczuwania natężenia światła

WIDZENIE U ZWIERZĄT skorupiaki

- występuje oko naupliusowe, odpowiednik przyoczek owadów oraz oczu ostrogonów (skrzypłocze) i kikutnic (,,pająki morskie’’)- skorupiaki posiadają oczy superpozycyjne, zbudowane z omatidiów. Każde omatidium posiada rogówkę, aparat dioptryczny, komórki barwnikowe i receptory - skorupiaki widzą zatem mozaikowo

WIDZENIE U ZWIERZĄT pajęczaki

- oczy liczą sobie 3 do 4 par lub też występuje całkowity zanik oczu (biczykoodwłokowce i kapturce)- dla pająków zmysł wzroku nie ma większego znaczenia, pozwala co najwyżej na odróżnienie dnia od nocy - wyjątkiem są skakuny, u których widzenie jest ważnym elementem poznawczym

WIDZENIE U ZWIERZĄT owady

- oczy złożone, oczy mozaikowe - rodzaj oczu występujący u owadów, wijów i niektórych skorupiaków- składają się z ułożonych w charakterystyczny wzór mozaikowy omatidiów z których każdy posiada własną rogówkę, aparat dioptryczny, komórki barwnikowe i receptory i odbiera tylko wąski wycinek pola widzenia - obraz mozaikowy, który zostaje przetworzony w układzie nerwowym - oko złożone dostrzega intensywność światła i jego zmiany, ale nie umożliwia ostrego widzenia kształtów

WIDZENIE U ZWIERZĄT owady

WIDZENIE U ZWIERZĄT owady

- oczy apozycyjne – występują u owadów dziennych. Każde z omatidiów jest otoczone komórkami barwnikowymi, które pochłaniają większość promieni świetlnych, a przepuszczają do soczewki tylko prostopadłe- oczy superpozycyjne – występują u owadów nocnych i wielu skorupiaków. Mają mniej omatidiów niż oczy apozycyjne, a ponadto izolacja optyczna między nimi jest wyraźnie mniejsza. Obraz przekazywany przez oczy superpozycyjne jest jaśniejszy od obrazu przekazywanego przez oczy apozycyjne, ale mniej ostry

WIDZENIE U ZWIERZĄT głowonogi

- posiadają duże oczy, mogą one sięgać nawet 45% masy ciała- u łodzików, prymitywnych głowonogów przypominających amonity, występuje oko prymitywne. Brak w takim oku ciała szklistego i soczewki. Jest to otwór pokryty nabłonkiem walcowatym, z pręcikami - drugim typem jest oko płaszczoobrosłych Posiada soczewkę, rogówkę, tęczówkę - głowonogi są zdolne do akomodacji oka. Następuje to jednak w inny sposób, niż u ssaków -zmienia się odległośc między soczewką i siatkówką

JAK WIDZĄ PSY?

- U psów podstawowym zmysłem jest węch, nie znaczy to, że słabo widzą- Podstawową różnicą w widzeniu psa jest postrzeganie kolorów. Psy posiadają w gałce ocznej dwa rodzaje czopków odpowiedzialnych za widzenie barw (człowiek 3). Ich świat ma barwy niebiesko – żółte. - Psy dość dobrze widzą w ciemność. Posiadają w oku odblaskową błonę zwaną makatą. Dzięki niej zwierzęta widzą przy minimalnym oświetleniu. Makata daje efekt świecących oczu - Pole widzenia psa wynosi 250º, w porównaniu z ludzkim 180º. Psy są bardzo wrażliwe na ruch i migające światło. Z tego też powodu często widujemy nasze czworonogi przed telewizorem

JAK WIDZĄ KOTY?

- Koty postrzegają kolory mniej intensywnie niż my. Słabo widzą zieleń i w ogóle nie dostrzegają czerwieni- za to koty są mistrzami polowania w nocy. Dzięki eliptycznemu kształtowi źrenicy, odblaskowej błonie (makacie) oraz większej ilości pręcików koty widzą w ciemności do 8 razy lepiej niż człowiek - Kocie oko pozwala dostrzec i śledzić zwierzęciu ruch 10 krotnie szybszy niż nasze oko. Możemy to zaobserwować bawiąc się z kotem kieszonkowym laserem.

WIDZENIE U ZWIERZĄT

WIDZENIE U ZWIERZĄT zadanie

WIDZENIE U ZWIERZĄT