oświecenie

POWRÓT DO OŚWIECENIA

Wiek rozumu

Po raz pierwszy twórcy i naukowcy podjęli wówczas próbę zerwania z dawnymi wzorcami życia społecznego i zaprojektowania lepszego świata.

Odkrycia naukowe, ważne wynalazki i przemiany społeczne XVII wieku torowały drogę dla nowej epoki.

Co udało się osiągnąć i odkryć? Jakie są główne idee oświecenia?

WIEK ROZUMU I WIELKICH UMYSŁÓW

GENEZA OŚWIECENIA

• rozwijała się nauka, która utwierdzała ludzi w przekonaniu o nieograniczonych możliwościach rozumu,
• kryzys wartości i idei, które propagował Kościół. Zaczęto podważać dogmaty głoszone przez Kościół,
• bogacące się mieszczaństwo zaczęło sprzeciwiać się istniejącemu porządkowi społeczno – politycznemu (systemowi feudalnemu i monarchii absolutnej), które legitymizował Kościół,
• zaczęto przywiązywać wagę do idei praw naturalnych, które przysługują każdemu człowiekowi np. prawa do wolności, posiadania własności czy szczęścia.

Oświecenie – epoka w dziejach kultury europejskiej, przypadająca na XVIII w., którą cechował krytycyzm obowiązujących poglądów i postaw, podnoszenie rangi ludzkiego rozumu, kult wiedzy. Idee oświeceniowe narodziły się w Anglii, w której doszło pod koniec XVII w. do rewolucji, a państwo przekształciło się w monarchię konstytucyjną.

FILOZOFIA I NURTY FILOZOFII

DEIZM

RACJONALIZM

ATEIZM

TEORIA POZNANIA

KRYTYCYZM

EMPIRYZM

ODKRYCIA W DZIEDZINIE NAUKI

prawo powszechnego ciążenia

WIĘCEJ

kondensator i bateria elektryczna

WIĘCEJ

piorunochron

WIĘCEJ

fauna i flora

WIĘCEJ

PRAWO POWSZECHNEGO CIĄŻENIA

Prawo powszechnego ciążenia, zwane także prawem powszechnego ciążenia Newtona – prawo głoszące, że każdy obiekt we wszechświecie przyciąga każdy inny obiekt z siłą, która jest wprost proporcjonalna do iloczynu ich mas i odwrotnie proporcjonalna do kwadratu odległości między ich środkami. Jest to ogólne prawo fizyczne, bazujące na obserwacjach Newtona

ISAAC NEWTON

powrót

KONDENSATOR I BATERIA ELEKTRYCZNA

Kondensator – element elektryczny (elektroniczny), zbudowany z dwóch przewodników (okładek) rozdzielonych dielektrykiem. Bateria – zespół składający się z jednakowych elementów, na przykład ogniw, dział, oddziałów, zaworów, komór czy klatek

ALESSANDRO VOLT

powrót

PIORUNOCHRON

Piorunochron jest to urządzenie chroniące budynki przed uderzeniem pioruna, przez odprowadzenie do ziemi prądu wyładowania o natężeniu rzędu kilkunastu tysięcy amperów. Najprostszy piorunochron to zaostrzony metalowy pręt, ustawiony pionowo w najwyższym punkcie zabezpieczanego obiektu, połączony z ziemią przewodem o znacznym przekroju poprzecznym (co najmniej 50 mm2).

BENJAMIN FRANKLIN

powrót

LITERATURA

SZTUKA

Sztukę oświeceniową charakteryzuje głównie styl klasyczny. Jest ona spokojna, harmonijna i zrównoważona. Posiada jeden wzór piękna, klasyczny, który pochodzi ze starożytności. Twórczość oświeceniowa skupiała się wokół hasła: "uczyć, bawiąc", co narzucało jej charakter dydaktyczny. Czasy oświeceniowe w Polsce to znaczny rozwój w dziedzinie sztuki i twórczości literackiej. Było to spowodowane opieką nad twórcami, której podjął się sam władca Poniatowski. Chciał zgromadzić wokół dworu najbardziej zdolnych artystów oraz pisarzy, ponieważ miał nadzieję, że znajdzie w nich wsparcie przy realizacji programu reform i pomoże podnieść Polskę z upadku i uczynić ją krajem oświeconym.

W oświeceniu literatura rozwijała się w ścisłym związku z ideami epoki, a także życiem społecznym i politycznym. Często utwory tworzono z myślą o ich celu wychowawczym. W literaturze polskiego oświecenia rozwinęły się trzy nurty: klasycyzm, sentymentalizm, rokoko.

FAUNA I FLORA

Sporządzone przez Cooka mapy zmieniły wyobrażenie o zarysach lądów i mórz. Doniosłe znaczenie miało również stwierdzenie możliwości kolonizacji Australii. James Cook opisywał faunę i florę Australii, Oceanii i Hawajów. Karol Lineusz opracował klasyfikację roślin i gatunków według gatunków

JAMES COOK

DALEJ

powrót

KAROL LINNEUSZ

POLOWANIA NA CZAROWNICE

CIEKAWOSTKI

W pierwszych wiekach swego istnienia Kościół chrześcijański odrzucał wiarę w czary i magię. Dopiero w wyniku rozwoju średniowiecznych herezji rodzi się wiara w czarowników i czarnoksięstwo. Jednym z najczęstszych oskarżeń w trakcie procesów heretyków było posądzenie o konszachty z diabłem. Ludziom nie trudno było wytworzyć przekonanie o istnieniu magii oraz złych czarownic i kacerzy. Łatwo tym można było wytłumaczyć klęskę nieurodzaju, suszy oraz wszelkie zarazy i nieszczęścia. Czarownik mógł sprowadzić na innych różne nieszczęścia, takie jak impotencja, bezpłodność, choroby i śmierć ludzi, a nawet zwierząt. Epoka oświecenia przyniosła definitywny koniec polowań na czarownice.

DZIĘKUJĘ ZA UWAGĘ

IZABELA KAŁAMAGA