Szekspir i jego teatr

Szekspir i jego teatr

Źródło: https://epodreczniki.pl/a/william-shakespeare---najslynniejszy-dramaturg-w-dziejach-ludzkosci/DTcTpstiR

Królowa wielokrotnie udowodniła swą odwagę i zapał w czasach narodowego kryzysu, ale jej panowanie było zakłócane wybuchami dżumy, buntami (m.in. katolików), groźbami inwazji ze strony Hiszpanii i Francji, wojną w Niderlandach, problemami w Irlandii i rosnącą frustracją, że samotna królowa nie miała następcy. […] Akt supremacji (1559) ustanowił ją głową kościoła […]. Jako całość państwo było biedne i, przy ok. 3‑milionowej populacji za czasów Szekspira, słabo zaludnione. Przez większą część panowania Elżbiety I sytuacja ekonomiczna wyglądała nie najlepiej: osłabiała ją inflacja, klęski głodu i wysokie dzierżawy ziem rolnych. […] Jednak […] popularność Elżbiety I utrzymywała się w oderwaniu od sytuacji ekonomicznej.Leslie Dunton-Downer, Alan Riding, Szekspir, tłum. Dorota Koper, Rafał Morusiewicz, Warszawa 2005, s. 17–19.

Shakespeare żył w czasach niezwykle ważnych dla Anglii. Przez większość jego życia panowała tam Elżbieta I, która w ciągu 45 lat rządów sprawiła, że Anglia – mimo kłopotów – stała się prawdziwym mocarstwem.

Czasy Williama Shakespeare’a

Drugim władcą Anglii, którego osobiście poznał William Shakespeare, był następca królowej Elżbiety I – Jakub I.

Jakub I

Źródło: https://epodreczniki.pl/a/william-shakespeare---najslynniejszy-dramaturg-w-dziejach-ludzkosci/DTcTpstiR

Kim był William Shakespeare?

Z dokumentów wynika, że William Shakespeare (po polsku Szekspir) urodził się w 1564 roku w angielskim miasteczku Stratford (niedaleko Birmingham) w dość zamożnej rodzinie (jego ojciec był rękawicznikiem, a także lokalnym politykiem). Tam pisarz zdobył podstawy wykształcenia, którego najprawdopodobniej nie uzupełniał – jego konkurenci teatralni wyśmiewali go za brak studiów. W 1582 roku ożenił się ze starszą o osiem lat Anną Hathaway, która najpierw urodziła mu córkę, a później bliźnięta. Kiedy dokładnie William Shakespeare przeniósł się do Londynu – nie wiadomo, ale w 1592 roku był już znanym twórcą. Nie zrobił kariery jako aktor (jego najwybitniejszą rolą był duch w Hamlecie, co nie najlepiej świadczy o jego talencie), ale zdobył wielką popularność dzięki dramatom (a także poezji) – pisał średnio dwa utwory sceniczne rocznie. Został też współwłaścicielem jednego z londyńskich teatrów, co przysporzyło mu sporego majątku, dzięki czemu mógł kupić dla rodziny wspaniały dom i ziemię w Stratfordzie. W roku 1612 wrócił do rodzinnego miasteczka liczącego niecałe 2000 mieszkańców. Tam zmarł w 1616 roku i został pochowany w miejscowym kościele, tym samym, w którym otrzymał chrzest.

Opisz teatr z czasów Szekspira!

Lorem ipsum dolor sit amet

Źródło: https://epodreczniki.pl/a/william-shakespeare---najslynniejszy-dramaturg-w-dziejach-ludzkosci/DTcTpstiR

Teatr Elżbiety I i Williama Shakespeare’a

Za panowania Elżbiety I i jej następcy Jakuba I teatr był zupełnie niezwykłym zjawiskiem. Od imienia królowej zwykło się go nazywać teatrem elżbietańskim. O jego znaczeniu świadczyć może to, że za czasów autora Romea i Julii w samym Londynie tworzyło około 300 dramaturgów. Królowa – mimo oporu ze strony tych, którzy uważali, że teatr to sztuka skłaniająca do grzechu – bardzo ceniła ten typ rozrywki. Dzięki temu zaczęły w stolicy powstawać pierwsze stacjonarne teatry. Wcześniej po karczmach występowali tylko amatorzy albo pojawiały się w mieście wędrowne zespoły aktorskie. Zresztą konstrukcja prawdziwych budynków teatralnych nieco przypominała wyglądem podwórza oberż. Najsłynniejszym stałym teatrem okazał się The Globe (Pod Kulą Ziemską). To właśnie tam występował Shakespeare i tam też wystawiano jego sztuki. Nazwa powstała od postawionej na dachu figury Herkulesa trzymającego na barkach ziemski glob. Jednak umieszczony tam napis: Totus mundus agit histrionem, czyli „Cały świat gra jakąś rolę”, należy łączyć z częstym u angielskiego dramaturga przeświadczeniem, że wszyscy jesteśmy aktorami na scenie świata i nie mamy wpływu na to, co zrobi z nami reżyser Los.

widownia

Kiedy aktor lub dramat nie znajdował uznania, nie ograniczano się w dezaprobacie do okrzyków, ale rzucano na scenę zabite psy lub koty i zdechłe szczury […]. Jeżeli sztukę chciała obejrzeć królowa lub lordowie, zarządzano wystawienie jej w pałacu. Był to teatr nie tyle dla ludu, co dla plebsu, i nie tyle nawet dla plebsu, co dla przestępczego półświatka. O tym wszystkim nie powinno się zapominać, bo to pozwala usprawiedliwić i wytłumaczyć brak umiaru i okropności wielu dramatów elżbietańskich, prostactwo niektórych scen, również u Szekspira […]. Giuseppe Tomasi di Lampedusa, Szekspir, tłum. Stanisław Kasprzysiak, Warszawa 2001, s. 23–25.

widownia

Kiedy aktor lub dramat nie znajdował uznania, nie ograniczano się w dezaprobacie do okrzyków, ale rzucano na scenę zabite psy lub koty i zdechłe szczury […]. Jeżeli sztukę chciała obejrzeć królowa lub lordowie, zarządzano wystawienie jej w pałacu. Był to teatr nie tyle dla ludu, co dla plebsu, i nie tyle nawet dla plebsu, co dla przestępczego półświatka. O tym wszystkim nie powinno się zapominać, bo to pozwala usprawiedliwić i wytłumaczyć brak umiaru i okropności wielu dramatów elżbietańskich, prostactwo niektórych scen, również u Szekspira […]. Giuseppe Tomasi di Lampedusa, Szekspir, tłum. Stanisław Kasprzysiak, Warszawa 2001, s. 23–25.

Sprawdź, co pamiętasz!

opracowanie: Magdalena Góra

Dziękuję za uwagę