Jastrë na Kaszëbach

Na spòdlim ùczbòwnika Z kaszëbsczim w szkòle dzél 3 A. Pająk, L. Sorn i dodôwkù edukacyjnégò do Pòmeranii Najô ùczba nr 4 z IV 2010r.

Jastrë na Kaszëbach!

Jastrë są nôwikszim, nôstarszim i nôwôżniészim chrzescëjańsczim swiãtã. Zaczinają sã pò Kwietny Niedzelë, w Wiôldżi Tidzéń.

Kaszëbë

Pòdlasé

Kùjawë

Sląsk

Mazowszé

Małopòlskô

Jastrowé zwëczi i Jastrë mają pòspólné znanczi dlô całi Pòlsczi. Są równak taczé, chtërne są charakteristiczné blós dlô niechtërnëch òbéńdów. Mòżemë je òbaczëc òsoblëwò na wsach. Przeczëtôj, jaczé zwëczi më mòżemë òbaczëc w wëbrónëch òbéńdach Pòlsczi.

*** tabela po pobraniu jest aktywna, można na niej pisać.

Dospòrządzë tabelã. Jaczé pòspólné (wstawi +), a jaczé jiné (wstawi –) zwëczi są kùltiwòwóné w òpisywónëch regionach Pòlsczi?

Dofùluj zdania:

Dopasujta pòzwë dniów do znankòwników:

niechtërne trôwë, lëstë pòkrzëwë.

Zelony

czwikła, mòdri zmiészóny z czerwònym

Lilewi

brzôd psónczi

Mòdri

kòrzenie i skòrëpë òrzechów, jiglëna jodlënë (danczi), kóra dãbù i ólszcz

Bruny

marchew, bania

Apfelzynowi

kóra dãbù, sëszoné czôrné jagòdë, czôrny bes

Czerwiony

łëzgòwinë cëbùlë, lëstë brzózczi i ólszczi, kóra młodi jabłónczi;

Żôłti

Na Kaszëbach jôjka bëłë malowóné blós naturalnyma farbama:

jagòdë

psónka

pòkrziwa

cebùla

czwikła

Namaluj i pòfarwùj jaje zgódno z farwama, chtërné òtrzimómë z pòdónëch roscënów:

Zapakùj to wszëtkò do kòsziczka.

Jôda w kòszikù nie je przëpôdkòwô. Mùszą sã tam nalezc: chléb, jôjkò, sól, wòrzta, sér, krzón, kùch i barónk.

Ùstalë, co do czegò pasëje. Co symbòlizëje jôda, chtërna mùszi nalezc sã w kòszikù ze swiãconym.

Zbiszk i Michôłk

Wnet sã ùdało z Agneską; jidą w jzbã òpòcuszkù, ju sztepdekã òdkriwają, Wej! W jastrowé wlezlë jaja. Na kòńc jidą do Anitczi, w rãkach jałówcowé witczi, a Anitka z wòdą żdała, bò ji Agnes wëklapała. Tak w jastrowi pòniedzôłk môłi Zbiszk i drist Michôłk jidą mòkri. Jeden mrëczi: Jak tu zachòwiwac zwëczi?

Rôz w jastrowi pòniedzôłkmôłi Zbiszk i drist Michôłk szlë dzéwczăta wëdëgòwac, wiele jajów ùdëgòwac. Nôprzód zaszlë do Jiwónë, a tam dwiérze zasztëkóné. Ùgôdóny bëlë z Mackã, leno Mack jesz mòcno chrapie. Tej rëszëlë do Gizelë. Weńc do chëczë bez sklep chcelë. Ledwò wlezlë na pòdwòrzé, ju ùcékelë przed scërzã.

A co ò Jastrach pisôł J. Mamelsczi?

Dopasujta zwëczi do pasownëch swiãtów

WIESOŁËCH JASTRÓW!