Tajemnice wiosny

Tajemnice wiosny

Oznaki wiosny

• coraz dłuższy dzień
• słońce znajduje się coraz wyżej
• wyższe temperatury w porównaniu do zimy
• zakwitają pierwsze kwiaty
• zielenią się drzewa i krzewy
• przylatują i odlatują różne gatunki ptaków
• budzą się zwierzęta ze snu zimowego

Kalendarzowa wiosna

rozpoczyna się 21 marca zrównanie dnia z nocą 12 h 12 h

"Spakowana" wiosna

Tak długo jak jeszcze liście zostają na drzewach, rzadko zwracamy uwagę na te niewielkie twory. Łatwiej zauważyć je zimą na nagich gałązkach. W takiej formie były ukształtowane pod koniec ubiegłego lata. To pąki zimowe - interesująca forma spotykana u drzew i krzewów zrzucających liście na zimę. Każdy pąk ma wszystko co jest potrzebne do rozwoju. Pąd łuskami pąkowymi znajdują się zawiązki liści i kwiatów ściśle upakowane na niewielkiej przestrzeni. Wiosna pąki osiągają stan, przy którym kilka słonecznych i ciepłych dni powoduje przerwanie zimowego spoczynku. Pąki zimowe są tak różnorodne, że na podstawie ich kształtu można rozpoznać większość gatunków drzew.

Lipa drobnolistna

Olsza czarna

Buk pospolity

Leszczyna

Jesion wyniosły

Brzoza brodawkowata

Rośliny - zwiastuny wiosny

Podczas, gdy większość roślin drzewiastych jeszcze pozostaje w uśpieniu, niektóre gatunki zaczynają kwitnąć już w lutym. Przy temperaturze od 2 stopni Celsjusza zaczynają się wydłużać i pylić męskie kotki leszczyny. Wcześnie kwitną także różne gatunki wierzb, olsze i topole.

Fazy rozwoju liści kasztanowca białego

Leszczyna

Warto wiedzieć: owoce leszczyny powszechnie nazywane są orzechami laskowymi. Nasiona zawierają aż 60 % tłuszczu i 18 % białka.

Text II

Olcha czarna

Warto wiedzieć: białe drewno olchy na powierzu szybko zmienia kolor na pomarańczowo czerwony; stosowane jest w budownictwie wodnym

Text II

Topola biała

Warto wiedzieć: pączki topoli białej mają właściwości lecznicze; działają moczopędnie i przeciwgorączkowo

Rośliny - wiosenne kwiaty

Przedwiośnie i wczesna wiosna to również czas kwitnienia pierwszych kwiatów. Cały swój rozwój od zakwitnięcia, zapylenia do wydania owoców przeprowadzają w "przyśpieszonym tempie". Muszą zdążyć przed rozwojem innych roślin, w szczególności drzew, których liście z czasem zaciemnią dno lasu. Takie pierwsze, wiosenne kwiaty nazywamy - GEOFITAMI

Przylaszczka

Kokorycz pełna

Śnieżyczka przebiśnieg

Miodunka plamista

Zawilec gajowy

Ziarnopłon

Zachowania ptaków

• przylatują i odlatują
• intensywnie śpiewają
• budują gniazda
• dobierają się w pary
• odbywają gody
• składają jaja
• opiekuja się pisklętami

Skowronek

Pierwiosnek

Bocian biały

Bocian czarny

Czajka

Pliszka siwa

Ptasie gniazda

Ptaki budują bardzo zróżnicowane gniazda, wykorzystując do tego głązki, trawę, liście (w tym igły), mech, porosty, sierść, pióra i wiele innych rzeczy, nawet przeróżne śmieci pozostawiane przez człowieka, jak sznurki, czy worki. Gniazda służom ptakom do wysiadywania jaj, odchowywania potomstwa i jego pielęgnacji. Budowane jest przez samca, samicę lub oba dorosłe ptaki. Mniejsze ptaki zazwyczaj przygotowują nowe gniazda, większe wykorzystują wielokrotnie jedno gniazdo, jak np. bociany.

Ptasie gniazda

Drozd śpiewak

Wilga

Trzciniak

Ptasie gniazda

Strzyżyk

Zimorodek

Dzięcioł duży

Zachowania ssaków

• budzą się ze snu zimowego
• zmieniają sierść
• zakładają rodziny
• opiekują się młodymi

Wiewiórka

Dzik

J e ż europejski

Borsuk

Hibernacja

Sen zimowy

VS

zobacz

zobacz

Jeleń szlachety

Gronostaj europejski

Zachowania gadów Zachowania płazów

• budzą się ze snu zimowego
• wędrują do zbiorników wodnych

• odbywają gody
• składają jaja (skrzek)

• budzą się ze snu zimowego
• wygrzewają sę na słońcu

• odbywają gody

Zaskroniec zwyczajny

Gniewosz plamisty

Czym się różnią?

Czym się różnią?

Ropucha

VS

Żaba

- skóra gładka, wilgotna, śliska

- skóra sucha, chropowata z gruczołami wydzielającymi jad

- smukła sywetka, długie tylne nogi, umożliwiające skakanie

- krótkie tylne nogi, pełza lub chodzi

- mało czasu spędza w wodzie, mała błona pławna na tylnych nogach

- dużo czasu spędza w wodzie, bardzo dobrze pływa

- jaja (skrzek) składa w postaci zbitych grup

- jaja (skrzek) składa w postaci sznura

Czym się różnią?

Jaszczurka żyworodna

Jaszczurka zwinka

VS

- siedliska dobrze nasłonecznione

- siedliska wilgotniejsze i bardziej zacienione

- mniejsza, porusza się bardziej "wężowym ruchem"

- dłuższy ogon i kończyny, wyraźnie oddzielona głowa

- samce w okresie godowym mogą przybrać kolor zielony, ma wyraźniejszy wzór

- ubarwione bardziej jednolicie, wzór mniej wyraźny

Ile żab ukryło się na zdjęciu?

Info

Trochę poezji...

Wiosna

Naplotkowała sosna, że już się zbliża wiosna. Kret skrzywił się ponuro: - Przyjedzie pewno furą. Jeż się najeżył srodze: - Raczej na hulajnodze. Wąż syknał: - Ja nie wierzę, przyjedzie na rowerze. Kos gwizdnął: - Wiem coś o tym, przyleci samolotem. - Skąd znowu - rzekła sroka - ja z niej nie spuszczam oka i w zeszłym roku w maju widziałam ją w tramwaju. - Nieprawda wiosna zwykle przyjeżdża motocyklem! -A ja wam tu dowiodę, że włśnie samochodem. - Nieprawda, bo w karecie! - W karecie? - Cóż pan plecie? Oświadczyć mogę krótko, że płynie właśnie łódką! A wiosna przyszła pieszo. Już kwiaty za nią śpieszą, już trawy przed nią rosną i szumią - Witaj wiosno!

Jan Brzechwa

Zespół Parków Krajobrazowych Województwa Lubuskego

Materiały:

• Ptaki Europy, wyd.naukowe PWN
• Drzewa i krzewy Wielka Encyklopedia, Muza S.A.
• Ochrona przyrody w lasach, wyd. Państwowe Rolnicze i Leśne
• Przewodnik rośliny i zwierzęta, wyd. Multico
• www.lasy.gov.pl
• www.lowiectwo.com.pl
• www.pixabay.com
• archiwum ZPKWL

Opracowała: Agnieszka Szmatowicz