Sztuka sakralna nośnikiem wartości religijnych i społecznych.

Sztuka sakralna nośnikiem wartości religijnych i społecznych.

Sztuka sakralna – przybliża prawdę o Bogu, skłania do modlitwy, ułatwia skupienie, wprowadza nastrój ciszy, otwiera pole do dialogu i poszukiwania prawdy. Dzieła sztuki mówią o twórcach, pozwalają poznać ich wnętrze i ukazują szczególny wkład każdego z nich w dzieje kultury. Wyzwaniem współczesnego człowieka jest tworzenie wartości, które pozwolą ocalić jego człowieczeństwo. Powołany do istnienia przez Boga ma zadanie tworzyć własne życie tak, by uczynić z niego dzieło sztuki.

WARTOŚCI UKAZYWANE PRZEZ SZTUKĘ

Religijne

Społeczne

• wzbogaca dziedzictwo kulturowe każdego narodu i całej ludzkości,
• podejmuje zadania na rzecz dobra wspólnego,
• etyka artysty – odpowiedzialność i ciężka praca nad dziełem,
• piękno dzieła, estetyka,
• jest pomostem między kulturą a Kościołem,
• tworzone są monumentalne budowle,
• daje lepsze zrozumienie człowieka,
• ukazuje życie w czasach artysty.

• treści Objawienia Bożego źródłem natchnienia dla artysty,
• narzędzie katechezy,
• doświadczenie Boga,
• wzbogaca modlitwę i życie ludzi wierzących,
• staje się formą wyrażania wiary,
• ukazuje głębię duchowości artysty,
• przekazuje prawdę ewangeliczną.

Sztuka jest pomostem między kulturą a Kościołem, to twórczość, której celem jest ukazanie piękna, prawdy i dobra oraz wywołanie przeżyć estetycznych. Artysta, tworząc dzieło, nadaje ideom formę i znaczenie. Dzieła sztuki mówią o twórcy. Jeżeli wyobraźnia artysty otwiera się na tajemnicę Boga, sztuka może prowadzić do doświadczenia religijnego. Dzisiaj twórcy próbują robić bardziej wrażenie na odbiorcach niż realizować podstawowe wartości. Zaszokowanie widza to łatwa droga prowadząca do obrażania konkretnych osób, grup czy uczuć, głównie religijnych. Tego rodzaju sztuka nie niesie żadnych wartości. Kryzys sztuki związany jest z odejściem od ogólnie przyjętych zasad, wartości. W kulturze zsekularyzowanej nie liczy się to, co ważne tylko to, co wygodne. Prawda przestaje być wyzwaniem dla sztuki, zaś kicz, którego istotą jest kłamstwo, zajmuje miejsce dawniej przynależne prawdziwej sztuce.

Dowartościowanie braku gustu, dobrego smaku, dobrego wychowania, społeczne przyzwolenie na kicz, stało się możliwe tylko dlatego, że współczesne społeczeństwa zatracają poczucie „sacrum”. Sekularyzm odrywa i przeciwstawia człowieka Bogu, prowadząc do takich zjawisk jak konsumpcjonizm, hedonizm, pragnienie władzy i siły,co uwidacznia się w malarstwie, literaturze, teatrze, filmie, telewizji. Zagubiona kultura duchowa może odrodzić się przez odkrycie wartości, jakie niesie w sobie dobra sztuka, która wchodzi w dialog na płaszczyźnie doświadczenia religijnego i artystycznego. Najpiękniejsze dzieła sztuki w przestrzeni publicznej to dzieła sztuki sakralnej, tworzone przez artystów wnikających w tajemnicę Boga. Sztuka jest niewyczerpanym skarbem katechezy. Kościół docenia artystów, którzy przez swoją pracę oddają chwałę Bogu. Przykładem jest Guido di Pietro, którego papież Jan Paweł II, 3 listopada 1982 r. ogłosił patronem artystów, malarzy, twórców kultury i historyków sztuki.

Mistrz Fra Angelico. Ten wybitny artysta wczesnego renesansu naprawdę nazywał się Guido di Pietro. Przydomek Fra Angelico, tzn. Brat Anielski, nadano mu po śmierci, bo łącząc harmonijnie talent z głęboką duchowością, przepowiadał Dobrą Nowinę przez piękno swych dzieł. Jego malarstwo zachwyca czystymi i radosnymi barwami, kompozycją oraz nastrojem uduchowienia i spokoju. Uznawany za malarza lirycznego i konserwatywnego, pozostawał otwarty na nowe tendencje w sztuce. Jego poetyckie wizje biblijnych zdarzeń urzekają mistyczną prostotą. Nie sięgał nigdy po pędzel bez odmówienia modlitwy, bo uważał, że malować Chrystusa może ten, kto żyje Chrystusem. A przy tym był człowiekiem wielkiej skromności, łagodności i pobożności oraz przyjacielem ludzi ubogich.

Urodził się ok. 1387 r. w Vicchio w rejonie Mugello (Toskania). Kiedy skończył dwadzieścia lat, wstąpił do dominikanów w Fiesole i przybrał imię zakonne Giovanni. Tajniki malarstwa poznawał we Florencji, być może pod okiem Masolina. Z czasem zyskał taką sławę, że sprowadzono go do Rzymu, gdzie – na zlecenie Eugeniusza IV, a potem Mikołaja V – podjął pracę nad freskami w kaplicy watykańskiej. Papież zamierzał powierzyć mu biskupstwo florenckie, ale on – świadomy własnej niekompetencji do rządzenia – błagał, aby otrzymał je ktoś bardziej godny. Wkrótce wyruszył ze swoimi pomocnikami do Orvieto, by przyozdobić freskami tamtejszą katedrę. W tym czasie na cztery lata powrócił do Fiesole, ponieważ bracia wybrali go na przeora. Zmarł 18 lutego 1455 r., a spoczął w rzymskiej bazylice Santa Maria sopra Minerva.

Zwiastowanie, Fra Angelico

Zdjęcie z krzyża, Fra Angelico

Koronacja Maryi, Fra Angelico