Symbolika ptaków

start

symbolika

ptaków

Agnieszka Zatylna

Ptaki w literaturze

ptaki od zawsze imponowały ludziom ze względu na prawie nieograniczone możliwości pokonywania przestrzeni.

Symbolika ptaków sięga swoim rodowodem do wyobrażeń archetypowych, stworzonych przez mitologię grecką i biblijną..

BIBLIA

ptaki w biblii

Ptaki zostały stworzone przez Pana Boga piątego dnia, jako pierwsze stworzenia zasiedlające lądy: " Niechaj się zaroją wody od istot żywych, a ptactwo niechaj lata nad ziemią, pod sklepieniem niebieskim" (Rdz 1,20). Są tymi stworzeniami, które w Piśmie Świętym pojawiają się bardzo często.

Gołębica

symbol pokoju

Gołębica z gałązką oliwną w dziobie była dla Noego znakiem, że wody potopu opadają. Przynosiła radosną zapowiedź ratunku, była także zwiastunką pokoju, jaki zapanował między Bogiem a całym stworzeniem. Jest również ucieleśnieniem Ducha Świętego.

MITOLOGIA

ptaki w mitach

Ptaki były symbolem wyższych sfer nieba w wielu mitach, szczególnie w mitologii południowo-wschodniej Azji. Według Ibanów z Borneo pierwszymi istotami były duchy Ara i Irik, które przyjęły postać ptaków. Wzleciały one nad wody i z nich wydobyły dwa jaja – z jednego stworzyły Niebo, a z drugiego Ziemię.

Sowa

Sowa w mitologii

Była ptakiem poświęconym Atenie - bogini mądrości. W starożytnej religii i mitologii greckiej młoda pójdźka tradycyjnie towarzyszyła również bogini jej synkretycznej odpowiedniczce w religii i mitologii rzymskiej – Minerwie. Do dziś sowa jest kojarzona z tą cechą.

CZYŻYKI

j.i.kRASICKI "pTASZKI W KLATCE"

Krasicki pokazał w utworze ptaka w klatce (czyżyka) - tęskniącego za wolnością, która utracił. Aby uwypuklić niebezpieczeństwo "przyzwyczajenia do niewoli", pokazał również ptaka urodzonego w klatce, chwalącego wygody "więzienia", który czuje się w nim doskonale.

Bocian

J. Słowacki "Smutno mi, Boże..."

Dla romantyków-emigrantów, wygnańców bocian był symbolem ojczyzny i wolności... "Dzisiaj na wielkim morzu obłąkanySto mil od brzegu i sto mil przed brzegiemWidziałem lotne w powietrzu bocianyDługim szeregiemŻem je znał kiedyś na polskim ugorzeSmutno mi, Boże...".

Paw i papuga

J. SŁOWACKI"Grób Agamemnona"

Paw i papuga to ptaki, do których poeta porównuje szlachecką Polskę:"Pawiem narodów byłaś i papugąA teraz jesteś służebnicą cudzą". Krzyk pawia w lietraturze zwiastuje śmierć.

ORZEŁ

A. Mickiewicz "Dziady" cz. III

Orzeł posiada skrajnę symbolikę. Może być symbolem wzniosłości, młodości, czy szalechetności. Nawet aniołowie przybierali postać anioła. Może być również symbolem godnościi odwagi. W historię naszego kraju od wieków wpisany jest przecież wizerunek królewskiego ptaka.

Łabędź

We wszystkich kulturach łabędź uchodzi za symbol niewinności, czystości, łaski, miłości i piękna, a także szlachetności i mądrości. W mitologii rzymskiej łabędź był poświęcony Wenus, bogini miłości. W tradycji celtyckiej reprezentuje duszę, naszą najważniejszą wieczną esencję. Pojawia się również jako symbol przemijania.

KRUK

I.kRASICKI "KRUK I LIS"

Symbolika kruka i wrony w kulturach europejskich nierozerwalnie łączy się ze śmiercią i wojną, a także z chorobami (zarazą) – kruki i wrony ciągnęły bowiem za maszerującym wojskiem i żywiły się ciałami poległych. W Szwecji tradycja ludowa zwykła uważać je za duchy zamordowanych. Jest również symbolem bezmyślności.

Ptaki w literaturze

Ptaki często symbolizują poezję sztukę i marzenia. W wielu kulturach ptaki uchodzą za istoty pokrewne niebu, za wcielenie duszy i pośredników między niebem a ziemią. To symbol wolności słowa, szczególnie dla poetów.

Dziękuję!