PRACA

PRACA

Index

Jak przygotować dokumenty aplikacyjne?

Rynek pracy

4a

Bezrobocie

JJak napisać CV?

Poszukiwanie pracy

4b

Jak napisać list motywacyjny?

Rozmowa kwalifikacyjna

Rynek pracy

Czym jest praca?

Praca to świadome działania człowieka podejmowane w celu zaspokajania swoich potrzeb. <<< Praca to działalność człowieka zmierzająca do wytworzenia dóbr i usług, a więc jest to czynność celowa, która ma zapewnić człowiekowi warunki egzystencji i rozwoju.

Co skłania człowieka do pracy?

bodźce wewnętrzne: wiążą się z chęcią zaspokojania potrzeb fizycznych, intelektualnych i duchowych; pozwalają na to sama możliwość wykonywania pracy lub uzyskane dochody

bodźce zewnętrzne: wiążą się z presją społeczną, czyli oczekiwaniem ze strony rodziny lub społeczeństwa spełniania określonych ról społecznych przez pracę

WZ

Do podjecia pracy skłania ludzi przede wszystkim chęć uzyskania korzyści materialnych, czyli zapewnienia sobie i swoim bliskim bezpieczeństwa socjalnego i podnoszenia statusu materialnego. Inne motywy zostały nazwane "kotwicami kariery Edgarda Scheina"

Mechanizm działania rynku pracy

Podmioty rynku pracy

Podaż pracy

Popyt na pracę

Płaca

Czynniki wpływające na wielkość popytu na pracę

• poziom płac
• zmiany w wydajności pracy (wzrost wydajności powoduje, że zmniejsza się zapotrzebowanie na pracę)
• koniunktura gospodarcza (ożywienie gospodarcze wpływa na zwiększenie zapotrzebowania na pracę, natomiast w okresie recesji popyt na pracę się zmniejsza)
• inne (na wielkość popytu na pracę wpływają także m.in. przemiany strukturalne w gospodarce, wielkość i struktura zasobów siły roboczej (ludność aktywna zawodowo) oraz poziom mechanizacji)

Czynniki wpływające na wielkość podaży na pracę

• poziom płac
• migracje zagraniczne (wyjazdy do pracy za granicę zmniejszają podaż pracy na rynku krajowym)
• mobilność potencjalnych pracowników (im mniejsza jest ich skłonność do zmiany miejsca zatrudnienia, a co za tym idzie - często też miejsca zamieszkania, tym niższa jest podaż pracy)
• inne (na wielkość podaży pracy wpływają także m.in. preferencje i tradycje społeczne, poziom cen towarów i usług oraz system kształcenia)

Jak mierzy się poziom aktywnosci zawodowej społeczeństwa?

za pomocą współczynnika aktywności zawodowej

za pomocą wskażnika zatrudnienia

wyraża on stosunek liczby osób aktywnych zawodowo do liczby osób w wieku produkcyjnym (jest podawany w %)

wyraża on procentowy udział ludności pracującej w ogólnej liczbie ludności danej kategorii, np. wiekowej.

Nierównowaga na rynku pracy

To przewaga wielkości podaży pracy nad wielkością popytu na pracę lub odwrotnie.

Źródło: Wydawnictwo Operon

Przyczyny nierównowagi na rynku

Różnice strukturalne

Sytuacja gospodarcza

Sezonowość oferty

Zwolnienia grupowe

Różnice przestrzenne

Źródło: Wydawnictwo Operon

PYTANIE DO UCZNIÓW

Który rodzaj rynku (pracownika/pracodawcy) obserwowano w Polsce przed okresem pandemii, a który obecnie? Jakie są tego konsekwencje?

• Gdy na rynku brakuje ludzi do pracy, wtedy wśród pracodawców uruchamia się mechanizm konkurencyjności.
• W razie niedoboru miejsc pracy to pracobiorcy zaczynają ze sobą konkurować.
• Sytuację, gdy liczba poszukujących pracy przewyższa liczbę jej ofert , określa się mianem

bezrobocia

Bezrobocie

Zasoby związane z rynkiem pracy

Kim jest osoba bezrobotna?

Osoba aktywnie poszukująca pracy. Według definicji przyjętej przez urzędy pracy status osoby bezrobotnej nadaje się osobie, która:

• jest niezatrudniona i nie wykonuje pracy zarobkowej
• jest zdolna i gotowa do podjecia zatrudnienia
• nie uczy się w systemie dziennym
• jest w wieku produkcyjnym
• nie nabyła prawa do emerytury lub renty
• nie jest właścicielem nieruchomości rolnej

Metody pomiaru bezrobocia w Polsce

bezrobocie rejestrowane

bezrobocie wg BAEL

liczba osób zarejestrowanych w urzędach pracy

regularne badanie ankietowe określane jako Badanie Aktywności Ekonomicznej Ludności

Rodzaje bezrobocia

SKUTKI BEZROBOCIA

spadek poczucia własnej wartościspadek motywacji do podjęcia pracy powstawanie patologii społecznych obniżenie poziomu życia bezrobotnych zwiększenie wydatków z budżetu państwa zmniejszenie dochodów budżetu państwa emigracja zarobkowa

umacnianie dyscypliny pracy i podniensienie jej wydajności zwiększenie poszanowania pracypodwyższanie kwalifikacji zawodowychwzrost samozatrudnienia wśród bezrobotnych

NP

ZADANIE

Na podstawie dostępnych źródeł napisz na wybrany temat:

1. Metody walki z bezrobociem.
2. Formy pomocy bezrobotnym oferowane przez Powiatowy Urząd Pracy.
3. Struktura bezrobocia w Polsce.

Poszukiwanie pracy

Człowiek szuka pracy, a nie - praca człowieka.

egipskie przysłowie

Poszukiwanie pracy

Kiedy rozpoczynamy poszukiwanie pracy, możemy nie zdawać sobie sprawy z tego, ile czasu oraz wysiłku ono wymaga. Aby znaleźć satysfakcjonującą pracę, powinniśmy działać aktywnie, konsekwentnie i na wielu polach

+ info

Aktywne poszukiwanie pracy

Rozpoznanie rynku pracy

Przygotowania do poszukiwania przyszłej pracy należy podjąć jak najwcześniej. Zanim wybierze się szkołę ponadpodstawową lub kierunek studiów, warto jak najwięcej dowiedzieć sie o:

• rynku pracy: lokalnym, krajowym i zagranicznym
• zawodach deficytowych oraz nadwyżkowych
• wymaganiach stawianych kandydatom przez pracodawców
• wysokości wynagrodzenia na danym stanowisku

+ info

Określanie własnych predyspozycji oraz możliwości zawodowych

Kiedy wybiera się kierunek dalszego kształcenia lub zawód ważna jest też realna ocena własnych predyspozycji i możliwości zawodowych, czyli tzw. kompetencje.

Kompetencje

Twarde

Miękke

umiejętność skutecznego komunikowania się zdolność do współpracy i kierowania zespołem asertywność i pewność siebie kreatywność i wychodzenie z inicjatywą myślenie logiczne i analityczne etyczne postępowanie odpowiedzialność zdyscyplinowanie i sumienność radzenie sobie ze stresem chęć nauki i rozwoju

wykształcenieznajomości języka odpowiednie kwalifikacje doświadczenie zawodowe

TM

Zadanie

Analiza predyspozycji i możliwości zawodowych pozwala m.in.:

• zmodyfikować ścieżkę edukacji planowanej kariery zawodowej
• zawęzić obszar poszukiwań pracy do określonej branży, stanowiska, profilu przedsiębiorstwa czy instytucji
• uzupełnić kwalifikacje zawodowe, np. dzięki kursom
• zdobyć doświadczenie zawodowe, np. przez wolontariat, praktyki lub staż

Jak możesz zdobyć doświadczenie zawodowe?

Sposoby szukania pracy

+ info

Poszukiwanie potencjalnych pracodawców

Praca

Dokonaj analizy ilustarcji, a następnie odpowiedz na pytania.

• W jaki sposób większość osób poszukuje pracy?
• W jaki sposób pracodawcy najczęściej znajdują pracowników?
• Wyjaśnij przyczyny wskazanych różnic.

Porównanie sposobów poszukiwania pracy przez przyszłych pracowników ze sposobami poszukiwania kandydatów do pracy przez pracodawców

pracodawcy

przeglądanie drobnych ogłoszeń

urzędy pracy i agencja pośrednictwa pracy (headhunters)

agencje doradztwa personalnego (firmy konsultingowe)

składanie ofert bezpośrednio do firm

sieć kontaktów osobistych

sieć kontaktów, referencje innych pracodawców

analiza ofert bezpośrednio złożonych w firmie

urzędy pracy i agencje pośrednictwa pracy

agencje doradztwa personalnego

drobne ogłoszenia

kandydaci do pracy

Wiarygodność ofert

Każde ogłoszenie należy czytać uważnie!

Za wiarygodne można uznać takie oferty, jak w przykładzie obok

+ info

Podaj po dwa przykłady działań, które możesz podjąć w ramach aktywnego poszukiwania pracy we wskazanych kategoriach

Określenie własnych predyspozycji zawodowych

Rozpoznanie rynku pracy

Poszukiwanie potencjalnych pracodawców

Kontakt z pracodawcą

PRACA

Jak przygotować dokumenty aplikacyjne?

Aby zainteresować najlepszych pracodawców, musisz przede wszystkim przygotować skuteczne CV i list motywacyjny.

Dobre CV

• Powinno być napisane pod kątem konkretnej oferty czy konkretnego pracodawcy
• Jego celem jest zapewnienie udziału w kolejnym etapie procesu rekrutacji
• Jest jedynym źrodłem informacji o kandydacie

Curriculum vitae

Jest to podstawowy dokument aplikacyjny, nazywany też życiorysem zawodowym. Ma on charakterystyczną strukturę, która wyróżnia się układem tekstu najczęściej w dwóch kolumnach i zawiera następujące elementy:

• nagłówek
• podstawowe dane osobowe
• krótka charakterystyka/cel zawodowy
• kluczowe kompetencje
• doświadczenie zawodowe
• wykształcenie
• kursy i szkolenia
• zainteresowania

Na końcu CV powinna znaleźć się formuła o zgodzie na przetwarzanie danych. Informacje zawarte w każdym z tych elementów powinny być podane w uporządkowany sposób (obowiązuje tzw. odwrócona chronologia).

Elementy CV

Nagłówek

Dane osobowe

Zdjęcie

Tutaj powinny znaleźć się najważniejsze dane personalne i kontaktowe osoby starającej się o pracę. W tym elemencie należy umieścić kolejno od góry:

Nie jest to konieczny element CV, lecz można je dodać

Dokument powinien być opatrzony nagłówkiem CV lub Curriculum vitae, umieszczonym na środku w górnej części. Nie należy umieszczać jednego i drugiego nagłówka jednocześnie.

• imię i nazwisko

• miejsce zamieszkania
• numer telefonu
• adres e-mail

Doświadczeniezawodowe

Krótka charakterystyka

Kluczowe kompetencje

W tym elemencie również należy w jednej kolumnie podać przedziały czasowe, w których zdobyło się określone doświadczenie, a w drugiej kolumnie – nazwę firmy czy instytucji, w której to doświadczenie się zdobywało.

Staje się coraz popularniejszym elementem CV, umieszczany na początku dokumentu, jest często pierwszą informacją, jaką rekruter czyta. Informacja o tym kim jesteś, krótki opis kluczowych doświadczeń i sukcesów oraz wyjaśnienie, dlaczego zainteresowała Cię dana oferta i jakie są Twoje cele zawodowe.

Odpowiedz na wymagania w ofercie pracy. Podobnie jak w przypadku opisu doświadczenia, powinieneś w pierwszej kolejności opisać te umiejętności, o których pracodawca wspomina w ogłoszeniu. Zacznij od tych specjalistycznych, a następnie wymień kluczowe kompetencje miękkie.

Kursy i szkolenia

Wykształcenie

Zainteresowania

Ta część obejmuje tzw. umiejętności twarde, np. stopień umiejętności obsługi maszyn biurowych czy znajomość języków obcych w mowie i piśmie, a także tzw. umiejętności miękkie, np. umiejętność pracy samodzielnej. Jeżeli w ofercie pracy wyróżniono oczekiwane umiejętności, to powinniśmy zwrócić szczególną uwagę na to, czy je posiadamy.

Tę część powinniśmy skonstruować w taki sposób, by po lewej stronie znalazły się daty, a po prawej nazwy instytucji, w których zdobywaliśmy wykształcenie (przy studiach – także nazwa kierunku i specjalizacji). Podawanie danych zaczynamy od najbardziej aktualnych, uwzględniając informacje do okresu szkoły ponadgimnazjalnej.

Nie jest to element wymagany, lecz warto go uwzględnić, szczególnie gdy mamy nietypowe zainteresowania, które nas wyróżnią wśród kandydatów. Zainteresowania powinniśmy opisać jak najbardziej precyzyjnie. Nie muszą mieć one związku z poszukiwaną pracą.

Wskazówki

Dzisiejsze procesy rekrutacji to setki CV na każde stanowisko. Należy wyróżnić się na tle innych. Dlatego tak ważne jest prawidłowe i bezbłędne przygotowanie dokumentu. Zadbaj o to, aby twoje CV nie było zbyt długie. Uporządkuj wszystkie informacje w logiczną całość, zgodnie z poniższymi blokami tematycznymi, które najczęściej są uwzględniane w CV. W internecie znajdziesz wiele kreatorów do tworzenia CV, które pomogą Ci w profesjonalnym przygotowaniu tego dokumentu, np.

List motywacyjny

List motywacyjny, podobnie jak CV, odznacza się określoną konstrukcją i zawartością. Powinien zawierać:

• dane nadawcy, czyli imię i nazwisko, adres korespondencyjny, telefon i adres e-mail: powinny się one znaleźć w lewym górnym rogu;
• miejsce i datę napisania listu, które powinny się znaleźć w prawym górnym rogu;
• nazwę i adres firmy, do której składamy dokumenty aplikacyjne, nazwę stanowiska i – jeśli zostało to podane – imię i nazwisko osoby rekrutującej lub działu zajmującego się w danej firmie rekrutacją – te informacje powinny znaleźć się nieco poniżej miejsca i daty napisania listu;
• nagłówek w postaci zwrotu grzecznościowego, np. Szanowna Pani/Szanowny Panie: powinien on pojawić się poniżej adresata, ale z lewej strony kartki;
• pierwszy akapit, w którym powinniśmy napisać, skąd wiemy, że firma poszukuje pracownika, oraz na jakie ogłoszenie odpowiadamy, o jakie stanowisko się staramy;
• drugi akapit i akapity następne, w których podajemy wyjaśnienie, dlaczego aplikujemy na dane stanowisko, podkreślamy naszą motywację do pracy i opisujemy cechy charakteru;
• ostatni akapit, w którym podajemy, na ile jesteśmy dyspozycyjni, wyrażamy chęć osobistego spotkania z pracodawcą;
• zwrot grzecznościowy i własnoręczny podpis, które umieszczamy na samym końcu, z prawej strony kartki.

Przykłady dokumentów aplikacyjnych

List motywacyjny

Zadanie

1. Napisz swoje CV na moment ukończenia szkoły.
2. Napisz swoje CV po 10 latach od ukończenia szkoły.

Użyj wybranego kreatora do tworzenia CV

CV Europass i Europejski Paszport Umiejętności

CV Europass jest to dokument, który pozwala na przedstawienie swoich umiejętności i kwalifikacji w sposób ujednolicony dla obywateli i pracodawców krajów Unii Europejskiej. Wypełnia się go w internecie za pomocą aktywnego arkusza, według załączonej instrukcji. CV Europass jest dość popularne i szczególnie przydatne, gdy poszukujemy pracy w krajach Unii Europejskiej lub w Polsce staramy się o uczestnictwo w projektach finansowanych z funduszy europejskich. Europejski Paszport Umiejętności, czyli elektroniczne portfolio, które przedstawi pełen obraz naszych umiejętności i kwalifikacji, w tym dotyczących znajomości języków obcych.

Rozmowa kwalifikacyjna

Rozmowa kwalifikacyjna (rekrutacyjna)

Rozmowa kwalifikacyjna (nazywana niekiedy interview – wywiadem) to bezpośrednia rozmowa rekrutowanego z osobą rekrutującą. To, jakie wrażenie wywrzesz na osobie prowadzącej rozmowę, będzie w dużej mierze rzutować na Twoje szanse na zatrudnienie. Jak zatem przygotować się do takiej rozmowy?

Jak przygotować się do rozmowy kwalifikacyjnej?

Ponownie przeanalizuj swoje CV i listu motywacyjny.

Powtórnie przeanalizuj wiadomości na temat danego stanowiska.

Zbierz i uporządkuj pogłębione informacje o potencjalnym pracodawcy.

Technicznie przygotuj się do rozmowy.

Jak dobrze wypaść na rozmowie kwalifikacyjnej?

Pamiętaj! Pierwszych 20 sekund, pierwszych 20 słów, pierwszych 20 gestów może w 80% zdecydować o tym, jak oceni Cię przyszły pracodawca.

Jak może wyglądać rozmowa o pracę?

Błędy podczas interview

nieodpowiedni ubiór

spóźnienie

niewłaściwa mowa ciała

Z obserwacji osób zajmujących się rekrutowaniem pracowników wynika, że najczęstsze błędy popełniane przez osoby ubiegające się o pracę, to: kłamanie, narzekanie na poprzedniego pracodawcę, gadulstwo, zdawkowe odpowiedzi na pytania, prezentowanie postawy roszczeniowej, brak podstawowej wiedzy na temat firmy, stanowiska i oferty pracy, niestosowny ubiór, brak kultury osobistej, włączony i dzwoniący telefon.

Rozmowa kwalifikacyjna - najczęściej zadawane pytania

Dziękuję!

Opr. Małgorzata Lisikiewicz