Want to create interactive content? It’s easy in Genially!
PRESENTAZIONE LATINO
benedettascafi
Created on March 15, 2021
Start designing with a free template
Discover more than 1500 professional designs like these:
View
Audio tutorial
View
Pechakucha Presentation
View
Desktop Workspace
View
Decades Presentation
View
Psychology Presentation
View
Medical Dna Presentation
View
Geometric Project Presentation
Transcript
Intellettuali e potere tra impegno e disimpegno
Come varia il rapporto tra i più grandi autori latini e il potere nel corso della storia dell'antica Roma
Arianna Di Pardo e Benedetta Scafi
Linea temporis
linea del tempo
Catone il Censore, Cicerone, Sallustio, Lucrezio e Catullo
Età repubblicana
Virgilio, Orazio, Properzio, Tito Livio e Ovidio
Età imperiale
Seneca, Lucano e Petronio
Età neroniana
Persio, Giovenale, Plinio il Vecchio, Quintiliano, Tacito e Plinio il Giovane
Età flavia e antoniniana
Il filosofo e il princeps
Seneca
- Seneca è consigliere politico, precettore e amicus di Nerone: inizia il "quinquennium Neronis".
- Tra 55 e 56 d.C. compone il De clementia, dedicato a Nerone, presentato come princeps clemente e illuminato.
- Quest'opera delinea il programma di governo del sovrano giusto e saggio, che verso i suoi sudditi si deve comportare come un padre. Inoltre viene celebrata la capacità di Nerone di controllare l'ira.
- Nel 62 d.C a causa del matricidio da parte di Nerone, il precario equilibrio tra il ruolo di consigliere e quello di amicus principis si rompe per sempre.
- Seneca si ritira a vita privata dedicandosi agli studi.
3. "In hac tanta facultate rerum non ira me ad iniqua supplicia compulit, non iuvenilis impetus, non temeritas hominum et contumacia, quae saepe tranquillissimis quoque pectoribus patientiam extorsit, non ipsa ostentandae per terrores potentiae dira, sed frequens magnis imperiis gloria. Conditum, immo constrictum apud me ferrum est, summa parsimonia etiam vilissimi sanguinis; nemo non, cui alia desunt, hominis nomine apud me gratiosus est."
De clementia 1,3
I poeti satirici e il principato
Persio
- Persio fece parte della opposizione 'morale' stoica al principato neroniano, tuttavia, a differenza di altri autori, non fece attivitá di opposizione diretta contro il principato, non subì persecuzioni e morì di morte naturale.
- «aurículas asini Mida rex habet» diventa «aurículas asini quis non habet?».
- Persio è consapevole della profonda responsabilitá che investe chiunque detenga il potere político (Satira IV).
- In questa satira sembra voler responsabilizzare l'imperatore, avvisandolo che il suo potere deve essere fondato sulla sua rettitudine morale.
- Qualora il princeps non sia virtuoso, il rischio è la degenerazione del principato in tirannide.
«Respingi quel che non sei [respue quod non es]: il popolino si riprenda i suoi regali:/ rientra nella tua dimora [tecum habita] e ti renderai conto di quanto siano scarse le tue suppellettili [quam sit tibi curta supellex]»
Satira IV, 51-52
I poeti satirici e il principato
giovenale
- Giovenale vive nella condizione di cliens all'ombra dei potenti.
- Egli affronta il tema della condizione dell'intellettuale nella satira 7.
- Gli intellettuali vivono tutti una condizione disagiata e sono penalizzati rispetto le altre categorie sociali.
- La possibilità di sopravvivenza per gli intellettuali è legata solo alla protezione e alla sovvenzione dei ricchi.
- E' proprio questo suo status sociale di emarginato che accresce l'astio nei confronti della società del tempo.
«Expectata diu tandem provincia cum te rectorem accipiet, pone irae frena modumque, pone et avaritiae, miserere inopum sociorum: ossa vides rerum vacuis exucta medullis. Respice quid moneant leges...»
Satira VIII, 87-91
Il funzionario modello
PLINIO IL GIOVANE
- Plinio ha rapporti diretti con l'imperatore Traiano. A lui dedica lo scritto encomiastico Panegyricus.
- In quest'opera esalta la figura del princeps, definendolo un imperatore virtuoso e simile agli dei.
- Il Panegyricus, come il De clementia di Seneca, ha funzione pedagogica nei confronti dell'imperatore.
- I rapporti tra Plinio e Traiano emergono anche dalle Epistulae.
- Nelle Epistulae Plinio si dimostra un funzionario scrupoloso, leale e legalitario, ma indeciso.
"Non enim de tyranno sed de cive, non de domino sed de parente loquimur. Unum ille se ex nobis, et hoc magis excellit atque eminet, quod unum ex nobis putat; nec minus hominem se, quam hominibus praeesse meminit."
Panegyricus (II)
Grazie!
INDEX
SECTION
comparison
TIMELINE
TEXT
Quote
MAP
DATa
IMAGE
ViDEO
team
thanks
PROCESs
SECTION 1
Title yoursection here
Lorem ipsum dolor sit amet, consecter adipiscing elit, sed diam nonummy nibh euismod tincidunt ut laoreet dolore
Write your title here
LOREM IPSUM
- Consectetuer adipiscing elit, sed diam nonummy nibh
- Quis nostrud exerci tation ullamcorper suscipit lobortis
- In hendrerit in vulputate velit esse molestie consequat
- Praesent luptatum zzril delenit augue duis dolore te feugait
- Lorem ipsum dolor sit amet, consectetuer adipiscing elit
- Ut wisi enim ad minim veniam, quis nostrud exerci tation
- Duis autem vel eum iriure dolor in hendrerit in vulputate velit
- Dio dignissim qui blandit praesent luptatum zzril delenit
Write your title here
LOREM IPSUM
- Lorem ipsum dolor sit amet
- Ut wisi enim minim veniam
- Duis autem vel eum iriure
- Hendrerit in vulputate velit
- Consectetuer adipiscing elit
- Quis nostrud exerci tation
- In hendrerit in vulputate velit
- Augue duis dolore te feugait
LOREM IPSUM
Lorem ipsum dolor sit amet, consectetuer adipiscing elit, sed diam nonummy nibh euismod tincidunt ut laoreet dolore magna aliquam erat volutpat.
+ info
Write your title here
LOREM IPSUM
Lorem ipsum dolor sit amet, consectetuer adipiscing elit, sed diam nonummy nibh euismod tincidunt ut laoreet dolore magna aliquam erat volutpat. Ut wisi enim ad minim veniam, quis nostrud exerci tation.
+ info
Write your title here
LOREM IPSUM
view
view
view
view
view
view
Write your title here
LOREM IPSUM
Lorem ipsum dolor sit amet sed diam
Lorem ipsum dolor sit amet sed diam
view
view
Write your title here
LOREM IPSUM
75%
Lorem ipsum dolor sit amet, consectetuer adipiscing elit, sed diam nonummy nibh euismod tincidunt ut laoreet dolore magna aliquam.
+ info
Loremipsum
Write your title here
+ info
Lorem ipsum dolor sit amet, consectetuer adipiscing elit, sed diam nonummy nibh euismod tincidunt ut laoreet dolore magna aliquam elit nibh.
Loremipsum
Loremipsum
Loremipsum
+ info
+ info
+ info
Loremipsum
+ info
+ info
LOREM IPSUM
Write your title here
1920
75%
+ info
+ info
Lorem ipsum dolor sit amet, consectetuer adipiscing elit, sed diam nonummy nibh euismod tincidunt ut laoreet dolore magna aliquam erat volutpat. Ut wisi enim ad minim veniam, quis nostrud exerci.
1,350
25%
+ info
+ info
Write your title here
LOREM IPSUM
30%
70%
+ info
Lorem ipsum dolor sit amet, consectetuer adipiscing elit sed diam
Write your title here
LOREM IPSUM
Lorem ipsum dolor sit amet, consectetuer adipiscing elit, sed diam nonummy nibh euismod tincidunt ut laoreet dolore magna aliquam erat volutpat. Ut wisi enim ad minim veniam, quis nostrud exerci tation.
100%
75%
50%
25%
+ info
LOREM IPSUM
Lorem ipsum dolor sit amet, consectetuer adipiscing
Lorem ipsum dolor sit amet, consectetuer adipiscing
LOREM IPSUM
25%
75%
+ info
+ info
Lorem ipsum
May 20XX - Jun 20XX
Lorem ipsum dolor sit amet, consectetuer adipiscing elit
Lorem ipsum
Jun 20XX - Jul 20XX
Lorem ipsum dolor sit amet, consectetuer adipiscing elit
Lorem ipsum
Jul 20XX - Aug 20XX
Lorem ipsum dolor sit amet, consectetuer adipiscing elit
Lorem ipsum
Aug 20XX - Sep 20XX
Lorem ipsum dolor sit amet, consectetuer adipiscing elit
Lorem ipsum
Sep 20XX - Nov 20XX
Lorem ipsum dolor sit amet, consectetuer adipiscing elit
Lorem ipsum
Nov 20XX - Dec 20XX
Lorem ipsum dolor sit amet, consectetuer adipiscing elit
Lorem ipsum
Dec 20XX - Jan 20XX
Lorem ipsum dolor sit amet, consectetuer adipiscing elit
75%
LOREM IPSUM
Lorem ipsum dolor sit amet, consectetuer adipiscing elit, sed diam nonummy.
Lorem ipsum dolor sit amet, consectetuer adipiscing elit, sed diam nonummy.