Want to create interactive content? It’s easy in Genially!

Get started free

PRESENTAZIONE LATINO

benedettascafi

Created on March 15, 2021

Start designing with a free template

Discover more than 1500 professional designs like these:

Audio tutorial

Pechakucha Presentation

Desktop Workspace

Decades Presentation

Psychology Presentation

Medical Dna Presentation

Geometric Project Presentation

Transcript

Intellettuali e potere tra impegno e disimpegno

Come varia il rapporto tra i più grandi autori latini e il potere nel corso della storia dell'antica Roma

Arianna Di Pardo e Benedetta Scafi

Linea temporis

linea del tempo

Catone il Censore, Cicerone, Sallustio, Lucrezio e Catullo

Età repubblicana

Virgilio, Orazio, Properzio, Tito Livio e Ovidio

Età imperiale

Seneca, Lucano e Petronio

Età neroniana

Persio, Giovenale, Plinio il Vecchio, Quintiliano, Tacito e Plinio il Giovane

Età flavia e antoniniana

Il filosofo e il princeps

Seneca

  • Seneca è consigliere politico, precettore e amicus di Nerone: inizia il "quinquennium Neronis".
  • Tra 55 e 56 d.C. compone il De clementia, dedicato a Nerone, presentato come princeps clemente e illuminato.
  • Quest'opera delinea il programma di governo del sovrano giusto e saggio, che verso i suoi sudditi si deve comportare come un padre. Inoltre viene celebrata la capacità di Nerone di controllare l'ira.
  • Nel 62 d.C a causa del matricidio da parte di Nerone, il precario equilibrio tra il ruolo di consigliere e quello di amicus principis si rompe per sempre.
  • Seneca si ritira a vita privata dedicandosi agli studi.

3. "In hac tanta facultate rerum non ira me ad iniqua supplicia compulit, non iuvenilis impetus, non temeritas hominum et contumacia, quae saepe tranquillissimis quoque pectoribus patientiam extorsit, non ipsa ostentandae per terrores potentiae dira, sed frequens magnis imperiis gloria. Conditum, immo constrictum apud me ferrum est, summa parsimonia etiam vilissimi sanguinis; nemo non, cui alia desunt, hominis nomine apud me gratiosus est."

De clementia 1,3

I poeti satirici e il principato

Persio

  • Persio fece parte della opposizione 'morale' stoica al principato neroniano, tuttavia, a differenza di altri autori, non fece attivitá di opposizione diretta contro il principato, non subì persecuzioni e morì di morte naturale.
  • «aurículas asini Mida rex habet» diventa «aurículas asini quis non habet?».
  • Persio è consapevole della profonda responsabilitá che investe chiunque detenga il potere político (Satira IV).
  • In questa satira sembra voler responsabilizzare l'imperatore, avvisandolo che il suo potere deve essere fondato sulla sua rettitudine morale.
  • Qualora il princeps non sia virtuoso, il rischio è la degenerazione del principato in tirannide.

«Respingi quel che non sei [respue quod non es]: il popolino si riprenda i suoi regali:/ rientra nella tua dimora [tecum habita] e ti renderai conto di quanto siano scarse le tue suppellettili [quam sit tibi curta supellex]»

Satira IV, 51-52

I poeti satirici e il principato

giovenale

  • Giovenale vive nella condizione di cliens all'ombra dei potenti.
  • Egli affronta il tema della condizione dell'intellettuale nella satira 7.
  • Gli intellettuali vivono tutti una condizione disagiata e sono penalizzati rispetto le altre categorie sociali.
  • La possibilità di sopravvivenza per gli intellettuali è legata solo alla protezione e alla sovvenzione dei ricchi.
  • E' proprio questo suo status sociale di emarginato che accresce l'astio nei confronti della società del tempo.

«Expectata diu tandem provincia cum te rectorem accipiet, pone irae frena modumque, pone et avaritiae, miserere inopum sociorum: ossa vides rerum vacuis exucta medullis. Respice quid moneant leges...»

Satira VIII, 87-91

Il funzionario modello

PLINIO IL GIOVANE

  • Plinio ha rapporti diretti con l'imperatore Traiano. A lui dedica lo scritto encomiastico Panegyricus.
  • In quest'opera esalta la figura del princeps, definendolo un imperatore virtuoso e simile agli dei.
  • Il Panegyricus, come il De clementia di Seneca, ha funzione pedagogica nei confronti dell'imperatore.
  • I rapporti tra Plinio e Traiano emergono anche dalle Epistulae.
  • Nelle Epistulae Plinio si dimostra un funzionario scrupoloso, leale e legalitario, ma indeciso.

"Non enim de tyranno sed de cive, non de domino sed de parente loquimur. Unum ille se ex nobis, et hoc magis excellit atque eminet, quod unum ex nobis putat; nec minus hominem se, quam hominibus praeesse meminit."

Panegyricus (II)

Grazie!

INDEX

SECTION

comparison

TIMELINE

TEXT

Quote

MAP

DATa

IMAGE

ViDEO

team

thanks

PROCESs

SECTION 1

Title yoursection here

Lorem ipsum dolor sit amet, consecter adipiscing elit, sed diam nonummy nibh euismod tincidunt ut laoreet dolore

Write your title here

LOREM IPSUM

  • Consectetuer adipiscing elit, sed diam nonummy nibh
  • Quis nostrud exerci tation ullamcorper suscipit lobortis
  • In hendrerit in vulputate velit esse molestie consequat
  • Praesent luptatum zzril delenit augue duis dolore te feugait
  • Lorem ipsum dolor sit amet, consectetuer adipiscing elit
  • Ut wisi enim ad minim veniam, quis nostrud exerci tation
  • Duis autem vel eum iriure dolor in hendrerit in vulputate velit
  • Dio dignissim qui blandit praesent luptatum zzril delenit

Write your title here

LOREM IPSUM

  • Lorem ipsum dolor sit amet
  • Ut wisi enim minim veniam
  • Duis autem vel eum iriure
  • Hendrerit in vulputate velit
  • Consectetuer adipiscing elit
  • Quis nostrud exerci tation
  • In hendrerit in vulputate velit
  • Augue duis dolore te feugait

LOREM IPSUM

Lorem ipsum dolor sit amet, consectetuer adipiscing elit, sed diam nonummy nibh euismod tincidunt ut laoreet dolore magna aliquam erat volutpat.

+ info

Write your title here

LOREM IPSUM

Lorem ipsum dolor sit amet, consectetuer adipiscing elit, sed diam nonummy nibh euismod tincidunt ut laoreet dolore magna aliquam erat volutpat. Ut wisi enim ad minim veniam, quis nostrud exerci tation.

+ info

Write your title here

LOREM IPSUM

view

view

view

view

view

view

Write your title here

LOREM IPSUM

Lorem ipsum dolor sit amet sed diam

Lorem ipsum dolor sit amet sed diam

view

view

Write your title here

LOREM IPSUM

75%

Lorem ipsum dolor sit amet, consectetuer adipiscing elit, sed diam nonummy nibh euismod tincidunt ut laoreet dolore magna aliquam.

+ info

Loremipsum

Write your title here

+ info

Lorem ipsum dolor sit amet, consectetuer adipiscing elit, sed diam nonummy nibh euismod tincidunt ut laoreet dolore magna aliquam elit nibh.

Loremipsum

Loremipsum

Loremipsum

+ info

+ info

+ info

Loremipsum

+ info

+ info

LOREM IPSUM

Write your title here

1920

75%

+ info

+ info

Lorem ipsum dolor sit amet, consectetuer adipiscing elit, sed diam nonummy nibh euismod tincidunt ut laoreet dolore magna aliquam erat volutpat. Ut wisi enim ad minim veniam, quis nostrud exerci.

1,350

25%

+ info

+ info

Write your title here

LOREM IPSUM

30%

70%

+ info

Lorem ipsum dolor sit amet, consectetuer adipiscing elit sed diam

Write your title here

LOREM IPSUM

Lorem ipsum dolor sit amet, consectetuer adipiscing elit, sed diam nonummy nibh euismod tincidunt ut laoreet dolore magna aliquam erat volutpat. Ut wisi enim ad minim veniam, quis nostrud exerci tation.

100%

75%

50%

25%

+ info

LOREM IPSUM

Lorem ipsum dolor sit amet, consectetuer adipiscing

Lorem ipsum dolor sit amet, consectetuer adipiscing

LOREM IPSUM

25%

75%

+ info

+ info

Lorem ipsum

May 20XX - Jun 20XX

Lorem ipsum dolor sit amet, consectetuer adipiscing elit

Lorem ipsum

Jun 20XX - Jul 20XX

Lorem ipsum dolor sit amet, consectetuer adipiscing elit

Lorem ipsum

Jul 20XX - Aug 20XX

Lorem ipsum dolor sit amet, consectetuer adipiscing elit

Lorem ipsum

Aug 20XX - Sep 20XX

Lorem ipsum dolor sit amet, consectetuer adipiscing elit

Lorem ipsum

Sep 20XX - Nov 20XX

Lorem ipsum dolor sit amet, consectetuer adipiscing elit

Lorem ipsum

Nov 20XX - Dec 20XX

Lorem ipsum dolor sit amet, consectetuer adipiscing elit

Lorem ipsum

Dec 20XX - Jan 20XX

Lorem ipsum dolor sit amet, consectetuer adipiscing elit

75%

LOREM IPSUM

Lorem ipsum dolor sit amet, consectetuer adipiscing elit, sed diam nonummy.

Lorem ipsum dolor sit amet, consectetuer adipiscing elit, sed diam nonummy.