Wprowadzenie do "Tanga"

Sławomir Mrożek

TANGO

GROTESKA

ABSURD

Absurd to coś sprzecznego z naszym poczuciem sensu, celu, normalności. Coś niedorzecznego, bezsensownego, jakaś bzdura, np. pies wyprowadza pana na smyczy. Za pomocą absurdu można stworzyć niezwykłe, ciekawe, zaskakujące światy. Absurd, choć jest absurdem, pokazuje pewne prawdy o ludziach.

Kategoria estetyczna, charakteryzująca się połączeniem w jednym dziele jednocześnie występujących pierwiastków przeciwstawnych, takich jak m.in. tragizm i komizm, fantastyka i realizm, piękno i brzydota. Utwory groteskowe charakteryzują się najczęściej niejednorodnością stylistyczną, obecnością kategorii absurdu, elementów karnawalizacji i atmosferą dziwności.

Mrożek nawiązuje do osiągnięć teatru absurdu. Punktem wyjścia utworów jest zazwyczaj niemal realistycznie zarysowana sytuacja, potworniejąca w toku akcji i będąca pretekstem do rozwoju niezwykłych wydarzeń

niejednolitość stylu, ostentacyjne demonstrowanie inwencji słownej, mieszaniem słownictwa wyszukanego i wulgarnego, kontrastowe zderzanie sposobu wypowiadania się postaci z sytuacją, w jakiej się znajdują.

Mrożek podkreśla społeczne uwarunkowania losu jednostki, bezwzględnie określane przez panujący w danym momencie układ sił. Widać to doskonale na przykładzie śmierci Artura, która jest konsekwencją zmiany relacji zachodzących wśród bohaterów dramatu.

niejednolitość nastroju, przemieszanie komizmu i tragizmu, demoniczności z trywialnością prowokacyjne nastawienie wobec utrwalonej w świadomości społecznej zdroworozsądkowej wizji świata, lekceważeniem obowiązującego decorum

Komedia obyczajowa

Dramat rodzinny

Odmiana komedii satyrycznej. Utwór dramatyczny ośmieszający obyczajowość danego środowiska, obowiązujące w nim konwencje współżycia społecznego i motywacje postaw bohaterów.

Centralnym tematem Tanga jest konflikt pokoleń występujący w rodzinie Stomila i Eleonory. Rodzina jest tu jednak równocześnie miniaturą społeczeństwa. Dzięki ujęciu tej opowieści w ramy dramatu rodzinnego, a także zepchnięciu warstwy zdarzeń społeczno-politycznych na dalekie tło, diagnoza Mrożka nabiera uniwersalnego charakteru. Zawsze można bowiem dostrzec jakiegoś Artura, który wie „lepiej”, jak powinien być urządzony świat i jakiegoś Edka, który tylko czeka na swoją okazję.

BOHATEROWIE

EUGENIA I EUGENIUSZ

ARTUR I ALA

Najstarsze pokolenie. Babka i wuj Artura. Babcia zachowuje się jak nastolatka, Eugeniusz będzie wraz z Arturem walczył o przywrócenie starego porządku.

Najmłodsze pokolenie. Artur - tradycjonalista - pragnie przywrócić rodzinie właściwą "formę", podtem poszukuje idei.

ELEONORA I STOMIL

EDEK

Niegdyś walczyli o swobodę obyczajową, łamali konwencje, szokowali. W niczym nie przypominają tradycyjnych rodziców.

Podejrzany typ, który wprowadza prostackie obyczaje i w końcu zdobywa władzę absolutną w domu Artura.

BUDOWA DRAMATU

AKT 1

AKT 3

AKT 2

nie ma podziału aktów na sceny!

Zasada trzech jedności

1. Wszystko dzieje się w mieszkaniu Stomila i Eleonory.

2. Czas akcji daje się zamknąć w dwudziestu czterech godzinach: akt I rozgrywa się przed południem, akt II – w nocy, akt III – następnego dnia rano.

3. Wszystkie wydarzenia układają się wg linii wzrastającego napięcia aż do kulminacji i katastrofy.

ZACZNIJMY OD DIDASKALIÓW