ROMOWIE W POLSCE

ROMOWIE

W POLSCE

SKUPISKA

KULTURA

TRADYCJE

Index

ORGANIZACJE

GRUPY ROMÓW

POTRAWY

JĘZYK

IMPREZY KULTUROWE

CZASOPISMA

Skupiska romÓw

Największym skupiskiem Romów w Polsce jest Wrocław

Info

KULTURA ROMÓW

Kultura romska znana była w Polsce od XV wieku ze względu na swą bogatą tradycję muzyczną oraz rzemiosło kowalskie. W 1979 roku w Muzeum Okręgowym w Tarnowie powstał osobny dział gromadzący zbiory, dokumentację naukową oraz ikonografię dotyczącą kultury i historii Romów.

TRADYCJE

Ogół tradycji romskiej określają zasady, nazywane zbiorczym mianem romanipen. Dotyczą one w głównej mierze idei czystości-nieczystości rytualnej (mageripen), a także związków społecznych, ze szczególnym uwzględnieniem relacji rodzinnych,

Romowie przede wszystkim cenią sobie oraz stawiają na pierwszym miejscu rodzinę Dzieci są uczone aby być pokornym rodzicom oraz nie sprzeciwiać się, to samo tyczy się żon po ślubie kobieta musi byc pokorna mężu i zajmować się dziećmy

Potrawy

Poza jeżem typowo cygańskimi potrawami były także; zupa z pokrzyw, kwaśny barszcz z wiśni gotowany na mięsie oraz barszcz zaprawiany kwasem mrówkowym.

Cyganie lubią szczególnie ostre potrawy. Niedozwolonym pożywieniem jest mięso końskie i psie. Natomiast najczęstszą potrawą mięsną jest w wędrownych taborach gotowana kura i rosół. Również swoiście cygańskim przysmakiem, uważanym za jedną z najsmaczniejszych potraw, był jeż.

Działające w Polsce organizacje romskie

• Centralna Rada Romów,
• Europejskie Towarzystwo Edukacji i Kultury Romów z siedzibą w Ciechocinku, Stowarzyszenie Romów w Polsce,
• Centrum Kultury Romów w Polsce – Stowarzyszenie Kulturalno-Społeczne z siedzibą w Tarnowie,
• Stowarzyszenie Mniejszości Narodowej Cyganów RP „Solidarność” z siedzibą w Kielcach, I inne

Centralna Rada Romów,Stowarzyszenie specjalizuje się w szkoleniach z zakresu wielokulturowości a zwłaszcza kultury romskiej i jej wpływu na zachowania zawodowe i społeczne Romów.

Tradycyjnie wyróżnia się cztery zasadnicze językowo-etnograficzne grupy Romów mieszkających w Polsce:

Bergitka Roma

Kełderasze

Polska Roma

Lowarzy

pochodzący z terenów Mołdawii i Wołoszczyzny, skąd w połowie XIX wieku rozpoczęli dalekie wędrówki po Europie i innych kontynentach. W latach międzywojennych wywierali bardzo duży wpływ na inne grupy Romów w Polsce, gdyż to właśnie spośród nich wywodziła się większość tzw. królów cygańskich. Dziś większość z nich mieszka za granicą. Ich tradycyjne wyznanie stanowi prawosławie.

lub Polscy Cyganie Wyżynni, Cyganie Karpaccy – mieszkający na Pogórzu Karpackim oraz w Kotlinie Kłodzkiej, mówiący dialektem z centralnej grupy dialektów języka romskiego. Grupa ta, stosunkowo najgorzej sytuowana materialnie, już od XVII wieku prowadzi osiadły tryb życia, przez co nie jest ona często szanowana przez inne grupy. Tradycyjnie wyznają katolicyzm.l

pochodzący z Siedmiogrodu, podobnie jak Kełderasze prowadzący od połowy XIX wieku dalekie, transkontynentalne wędrówki. Stanowią stosunkowo najlepiej sytuowaną materialnie grupę Romów, która w latach 90. XX wieku najprawdopodobniej w całości wyemigrowała z kraju.

inaczej Polscy Cyganie Nizinni, których dialekt należy do północno-wschodniej gałęzi języka romani, do niedawna jeszcze prowadzący koczowniczy tryb życia głównie na terytorium kraju. Ich tradycyjnym wyznaniem jest katolicyzm.

Title 1

Lorem ipsum dolor sit amet, consectetuer adipiscing elit, sed diam

Info

IMPREZY KULTUROWE

TITLE HERE

Lorem ipsum dolor sit amet, consectetuer adipiscing elit, sed diam

TITLE HERE

Info

TITLE HERE

Info

TITLE HERE

Międzynarodowe Spotkania Zespołów Cygańskich Romane Dyvesa w Gorzowie Wielkopolskim,

Międzynarodowy Tabor Pamięci Romów Tarnów – Szczurowa,

Międzynarodowy Festiwal Piosenki i Kultury Romów w Ciechocinku,

Info

Obchody rocznicy likwidacji tzw. Zieguenerlager na terenie b. KL Auschwitz-Birkenau,

Ochody Międzynarodowego Dnia Romów,(8.04)

JEZYK

Język romski jest językiem urzędowym w jednej z prowincji Macedonii oraz używany jako język pomocniczy w Rumunii. Posługuje się nim prawie 5 mln ludzi rozproszonych po całym świecie. Są to najczęściej osoby dwujęzyczne, posługujące się językiem romskim oraz językiem urzędowym kraju, w którym mieszkają.

Wywodzi się z sanskrytu – języka literackiego starożytnych, średniowiecznych i wczesno nowożytnych Indii. Kształtował się od około XI wieku w wyniku kolejnych fal migracji z Azji Środkowej w kierunku zachodnim. Zróżnicowanie dialektów tego języka jest bardzo duże, dlatego nie posiada on obecnie jednolitego, powszechnie uznanego standardu literackiego. Wszystkie dialekty języka posługują się alfabetem łacińskim.

Info

„Romano Atmo”

CZASOPISMO

dwumiesięcznik, ostatni wydany 2016

O romską kulturę i język dba w kraju ponad 90 stowarzyszeń. Wydawane są również romskie czasopisma

„Dialog-Pheniben”

kwartalnik

„Kwartalnik Romski”

kwartalnik. Ostatni wydany 2012

DZIĘKUJEMY ZA UWAGE!